Aintzira gazi

Aintzira gazia ur-gorputz isolatu bat da, non gatz (nagusiki sodio kloruroa) eta beste mineral batzuen kontzentrazioa beste laku batzuena baino nabarmen handiagoa den (gatz-lakuaren izaera litroko 25 gramo gatzetan ezartzen da). Kasu batzuetan, aintzira gaziek itsasoko urak baino gatz-kontzentrazio handiagoa izan dezakete.[1]
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Laku gaziak sortzen dira lakura doazen urek, gatzak edo beste mineral batzuk dauzkatenek, ezin dutenean bertan behera utzi, aintzira arro endorreiko terminala delako. Lurruntzean, urak atzean uzten du disolbatuta egon den edozein gatz, eta, horrela, gazitasuna areagotzen da; horregatik, laku gaziak leku egokiak dira gatza ekoizteko. Gazitasun handiak, halaber, aintzirako flora eta fauna baldintzatzen ditu; izan ere, batzuetan, laku horretan ia bizitzarik ez izatea izan daiteke emaitza.
Aintzirara isurtzen den ur-ekarpena lurrundutako ur-kantitatea baino txikiagoa bada, aintzira desager daiteke eta gatz-lautada utz dezake.
Urak gaziak direnez, modu erratu samarrean deitzen zaie itsaso.
Aintzira nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tamainaren arabera, munduan dauden hiru aintzira gazirik handienak Kaspiar itsasoa, Aral itsasoa[2] eta Balkhax aintzira dira. Hego eta mendebaldeko hemisferioetako aintzira gazirik handiena Mar Chiquita da, munduko laugarren tamainakoa, aurreko hiruren ondoren.
Altitude handieneko aintzira gazia Meiriqie aintzira da, 5354 m/s-ko altitudean eta 64 km²-ko azaleran (Namtso aintzira, normalean aipatu ohi dena, 500 km² baino gehiago dituztenen artean garaiena baino ez da); altitude txikieneko lakua, berriz, Itsaso Hila da, eta hori da, halaber, azaleratzen diren lur guztien punturik baxuena.
VIII. mendetik aurrera, Errusiako Baskuntxak aintzirako gatza Zetaren Ibilbidean zehar ustiatu eta banatu zuten. Gaur egun, aintzira horretako gatzaren industria (sodio kloruroaren % 99,8ko purutasuna duena) Errusiako gatz ekoizpen osoaren % 80 da. Beharren arabera, 1,5 eta 5 milioi tona gatz ematen ditu urtero.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) «Physical Characteristics of Great Salt Lake» learn.genetics.utah.edu.
- ↑ (Ingelesez) Sultonov, Zafarjon; Pant, Hari K.. (2024-01-30). Shared Environmental Challenges: A Comparative Analysis of Saline Lakes and Inland Seas' Decline.. doi: ..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
![]() |
Artikulu hau geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |