Albaniar Alderdi Faxista
Albaniar Alderdi Faxista | |
---|---|
Datuak | |
Mota | alderdi politikoa |
Herrialdea | Albania |
Ideologia | Albanian nationalism (en) eta faxismoa |
Jarduera | |
Kide kopurua | 13.500 (1940) |
Agintea | |
Egoitza nagusi | |
Gazteria | Albanian Lictor Youth (en) |
Historia | |
Sorrera | 1939ko ekainaren 2a |
Sorlekua | Tirana |
Desagerpena | 1943ko uztailaren 27a |
Albaniar Alderdi Faxista (Partia Fashiste e Shqipërisλ, PFSh) Bigarren Mundu Gerran erakunde faxista aktiboa izan zen, eta Albanian botere nominala mantendu zuen 1939tik, herrialdea Italiak konkistatu zuenetik, 1943ra arte, Italiak aliatuen aurrean kapitulatu zuen arte. Ondoren, Albania alemaniar okupazioaren pean erori zen, eta PFSh Albania Handiko Guardiak erakundeak ordezkatu zuen.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ezartzea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1939ko martxoaren 25ean, Benito Mussolini diktadore italiarrak ultimatuma eman zion Albaniako Zog I.a erregeari, Albania italiar protektoratu militar gisa onartzeko. Zogek ez zuen onartu nahi izan. Apirilaren 7an italiarrek herrialdea inbaditu egin zuten eta erregea boteretik kendu zuten. Zogek, orduan, herrialdetik ihes egin zuen.[1] Ondoren, italiarrek Albaniako estatua Italiako Erresumaren menpe berrezarri zuten.[2]
Apirilaren 11n, Galeazzo Cianok, Italiako Kanpo Arazoetako ministroak, albaniar talde bat antolatu zuen bertako alderdi faxista gisa (PFSh). Apirilaren amaieran, Italiako Gobernuak haren sorrera onartu zuen. Apirilaren 23an, Achille Starace alderdi faxistako idazkari italiarra, bi gerraontzi italiar lagun zituela, Albaniara iritsi zen, ekainaren 2an sortua zen PFSh delakoaren berri ofiziala emateko. Hala ere, ekainaren 6ra arte ez zen eratu, eta ez zitzaion zuzendaritza antolatu bat eta kontseilu nagusi bat aurkeztu 1940ko martxora arte.[3]
Italiako kontrola
[aldatu | aldatu iturburu kodea]PFSh-k juduak presentzia eragozten zuen legeak aldarrikatu zituen eta hezkuntza bezalako lanbideetatik kanpo utzi zituen. Albanian bizi ziren albaniar eta italiar etnikoez osatua, alderdia Italiako alderdi faxistaren adar bat bezala antolatu zen (italiarra Partito Nazionale Fascista zen, PNF); kideek Mussoliniri leialtasuna zin egin behar zioten. Herrialdeko legezko alderdi politiko bakarra bihurtu zen, bestetik.[4]
Buruzagiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Albaniar Alderdi Faxistaren idazkariak:
- 1939-1941 - Tefik Mborja
- 1941-1943 - Jup Kazazi
- 1943 - Kol ΚMirakaj
Albania Handiko Guardiako idazkariak:
- 1943 - Maliq Bushati
- 1943 - Ekrem Libohova
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Lemkin, Raphael (2008). Axis Rule in Occupied Europe. Clark, New Jersey: The Lawbook Exchange. ISBN 978-1-58477-901-8.[1]
- ↑ Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (2007). The Balkans: A Post-Communist History. Londres: Routledge. ISBN 978-0-203-96911-3.[2]
- ↑ Lemkin, Raphael (2008). Axis Rule in Occupied Europe. Clark, New Jersey: The Lawbook Exchange. ISBN 978-1-58477-901-8.[3]
- ↑ Frank, Chaim (2010). Petersen, Hans-Christian; Salzborn, Samuel (eds.). Antisemitism in Eastern Europe: History and Present in Comparison. Berna, Suitza: Peter Lang. ISBN 978-3-631-59828-3.