Alois Musil

Wikipedia, Entziklopedia askea
Alois Musil


Pragako Unibertsitate Karolinako katedradun

1920 - 1938

Vienako Unibertsitateako katedradun

1909 -
Saints Cyril and Methodius Faculty of Theology of Palacký University, Olomouc (en) Itzuli katedradun

1904 -
Geheimrat (en) Itzuli

Bizitza
JaiotzaRychtářov (en) Itzuli1868ko ekainaren 30a
Herrialdea Txekoslovakia
 Austria-Hungariako Inperioa
Bohemia eta Moraviako protektoratua
BizilekuaRychtářov (en) Itzuli
Kroměříž
Brno
Vysoké Mýto
Olomouc
Jerusalem
Beirut
Arabia
Praga
Viena
New York
New York
Otryby (en) Itzuli
HeriotzaOtryby (en) Itzuli1944ko apirilaren 12a (75 urte)
Familia
Familia
Hezkuntza
HeziketaDominican monastery in Olomouc (en) Itzuli
Saints Cyril and Methodius Faculty of Theology of Palacký University, Olomouc (en) Itzuli
(1887 - 1891)
Hezkuntza-mailaDoctor of Theology (en) Itzuli
katedraduna
doktoretza
Hizkuntzaktxekiera
arabiera
Jarduerak
Jarduerakesploratzailea, teologoa, pedagogoa, idazlea, unibertsitateko irakaslea, apaiz katolikoa, irakaslea, orientalista, Arabista, bidaiaria, Biblian aditua, apaiza, etnografoa eta prosalaria
Lantokia(k)Jerusalem
Beirut
Viena
Olomouc eta Moravská Ostrava (en) Itzuli
Enplegatzailea(k)Saints Cyril and Methodius Faculty of Theology of Palacký University, Olomouc (en) Itzuli  (1904 -  1908)
Vienako Unibertsitatea  (1909 -  1918)
Pragako Unibertsitate Karolina  (1920 -  1938)
Oriental Institute, ASCR (en) Itzuli  (1927 -
Jasotako sariak
KidetzaArab Academy of Damascus (en) Itzuli
Czech Academy of Science and Art (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakatolizismoa

Alois Musil (1868ko ekainaren 30a – 1944ko apirilaren 12a) txekiar [1] teologo, orientalista, esploratzaile eta txekiar eta alemaniar idazle elebiduna izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Musil 1868an Moraviako nekazari familia pobre batean jaiotako seme zaharrena izan zen (orduan Austria-Hungariako Inperioko cisleithaniar zatia, gaur egun Txekiar Errepublika). Rychtářov-eko jaioterria alemanez inguratutako eremu batean zegoen, berari eta bere anaiek alemana zein txekiera irakurtzen eta idazten ikasteko aukera emanez. Robert Musil idazle austriarraren bigarren lehengusua zen. 1887-1891 urteetan teologia katolikoa ikasi zuen Olomouceko Unibertsitatean, 1891n apaiz sagaratu eta 1895ean teologian doktoretza lortu zuen. 1895-1898 urteetan Jerusalemgo Dominikar Biblia Eskolan ikasi zuen, 1897-1898 urteetan Beiruteko San Jose Jesuiten Unibertsitatean, 1899an Londresen, Cambridgen eta Berlinen

Jordaniako Qusayr 'Amra Musilek aurkitu zuen eta UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen 1985az geroztik.

Arabiar munduan zehar bidaia ugari egin zuen eta bertara itzultzen jarraitu zuen 1917ra arte, material zientifiko izugarria bilduz. Bere aurkikuntzen artean, VIII. mendeko basamortuko Qusayr 'Amra gaztelua zegoen, gaur egun bere margo islamiar figuratiboengatik ezaguna. Qusayr 'Amrako Sei Erregeen margolan omeiatar fresko ezaguna lapurtu nahian, betiko hondatu zuen margolana. Geroago biriketako gaixotasun larria garatu zuen. 

Bidaien artean Musilek bere argitalpenekin eta hitzaldiak ematen jarraitu zuen. 1902an teologia irakasle izan zen Olomouceko Unibertsitatean, eta 1909an, Bibliako ikasketetako eta arabierazko irakasle Vienako Unibertsitatean. Hizkuntza moderno eta klasikoez gain, arabierazko 35 dialekto menderatu zituen. Hain ondo ezagutzen zituen Rwala beduinoak, non "Sheikh Musa" gisa onartu zuten tribuan. 

Lehen Mundu Gerran Ekialde Hurbilera bidali zuten Britainiar Otomandar Inperioaren aurkako iraultza sustatzeko saiakerak kentzeko, eta horrela T. E. Lawrenceren aurkari izan zen.  1917an Ekialde Hurbilean zehar bidaiatu zuen Austriako Hubert Salvator artxidukearekin; misioak otomandar gobernuaren aurkako arabiar matxinadarekin zerikusia zuen zio politikoa zuela iradokitzen da. [2]

Gerra ostean Pragako Charles Unibertsitatean irakasle izan zen (1920), kontrako ahotsek Habsburgoko Etxearekikozituen lotura estuekin nazkatuta zeuden arren. Pragako Zientzien Akademiako Ekialdeko Institutua ezartzen lagundu zuen. [3]

Charles Richard Crane industrialari estatubatuarrarekin elkarlanean ingelesez argitaratu zituen bere lanak (1922–23). Lan zientifikoez eta bidaia-liburu ezagunez gain, irakurle gazteentzako 21 eleberri argitaratu zituen. 

Musilek Charles Unibertsitatean lan egin zuen 1938ra arte, baina aktibo egon zen bere bizitzaren amaiera arte. Otrybyn hil zen, biriketako gaixotasunak zaildutako giltzurruneko disfuntzio baten ondorioz. 

Obrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Musil Qusayr 'Amra aurkitzeagatik ezaguna den arren, bere ekoizpena oparoa izan zen. 50 liburu baino gehiago idatzi zituen (tartean American Geographical Society-k argitaratutako sei lan ilustratu eta haurrentzako 20 liburu); 1200 artikulu jakintsu inguru; beduinoen olerki eta abesti tribalen transkripzioak eta itzulpenak; aztarnategien eta beduinoen milaka argazki egin zituen eta mapa topografikoak eta lurraldeen ikerketak prestatu zituen. [4]

  • OCLC .635356892.
  • Ḳuṣejr ʻamra und andere Schlösser östlich von Moab: Topographischer Reisebericht, Wien 1902
  • Sieben samaritanische Inschriften aus Damaskus, Wien 1903
  • Od stvoření do potopy (Sortzetik Uholderaino), Prag 1905
  • Auf den Spuren der Geschichte des Alten Testaments, 2 Bde., Olmütz 1906/07
  • Kuseir 'Amra, 2 Bde., Wien 1907
  • OCLC .465845427. (Jerusalem eta Palestinako beste leku batzuei buruzko pasarteekin)
  • Ethnologischer Reisebericht, Wien 1908
  • Im nördlichen Hegaz, Wien 1911
  • Zur Zeitgeschichte von Arabien, Leipzig 1918[5]
  • The Northern Hegaz, a Topographical Itinerary, American Geographical Society, Oriental Studies and Explorations No: 1, 1926
  • Northern Negd, New York 1928
  • The Manners and Customs of the Rwala Bedouins, New York 1928
  • In the Arabian Desert, arranged for publication by Katherine McGiffort, New York 1930
  • Krest'anské Církve dnešního orienta (The Christian Churches in the present day Orient), Olmütz 1939
  • 1910etik 1933ra arte 1.500 artikulu baino gehiago, bildutako saiakeretan egindako ekarpenak eta egunkariko artikuluak, garrantzitsuenak jasota daude hemen: Dnešní Orient, 11 Bde., Prag 1934–1941.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. English. .
  2. From Moravia to Arabia. .
  3. Alois Musil. .
  4. Harrigan, P., "From Moravia to Arabia", Aramco World [Magazine], November–December, 2009, Online:
  5. Original publication of 1918

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]