Edukira joan

Angèle ederra

Wikipedia, Entziklopedia askea
Angèle ederra
Jatorria
Sortzailea(k)Paul Gauguin
Sorrera-urtea1889
IzenburuaLa belle Angèle
Ezaugarriak
Materiala(k)olio-pintura eta Margo-oihala
Dimentsioak92 (altuera) × 73 (zabalera) cm
Genero artistikoaerretratua
Egile-eskubideakjabetza publiko
Deskribapena
Kokapena
LekuaOrsay museoa
BildumaOrsay museoa eta Degas Collection (en) Itzuli
InbentarioaRF 2617
JabeaAmbroise Vollard
Argumentu nagusiaQ136384720 Itzuli
Gertaera nabarmenakDegas Collection Sale I (en) Itzuli

Angèle ederra (frantsesez: La belle Angèle) Paul Gauguinek 1889ko udan Pont-Avenen (Bretainia) margotutako margolana da, non Madame Satre erretratatu zuen. Wildensteinen katalogoko 315. erreferentzia du. Orsay museoan dago gaur egun.[1]

Marie-Angélique Satre (1868-1932) Yves Canneveten alaba zen, Pont-Avenen kafe baten jabea, eta Frédéric-Joseph Satreren emaztea, herriko alkate izango zena. Eskualdeko emakumerik ederrenetakoa omen zen. Esker onez, Gauguinek erretratu bat oparitzea erabaki zuen. Protagonistari lana ez zitzaion batere gustatu.[2]

Satre familiaren ezezkoaren ondoren, Edgar Degasek erosi zuen 450 liberatan, 1891ko Hôtel Drouoteko enkantean. Ondoren, 1918an, Ambroise Vollardek erosi zuen 3.200 liberaren truke, eta 1927an Frantziako estatuari eman zion.

Gaur egun, Pont-Avenen margolanari eskainitako kale bat dago: Rue de la Belle Angèle.[3]

Gauguinek perspektibaren eta konposizio espazialaren arau tradizionalak hausten ditu lan honetan. Japoniar estanpen estiloari jarraituz, erretratua hondo apaingarri baten gainean jarritako zirkulu batekin inguratzen du, elkarren artean jarritako plano sorta bat eginez.

Neskaren gala-jantzi tradizionalak, ostatu zurrunak eta letra larriz idatzitako LA BELLE ANGÈLE idazkunak itxura solemnea areagotzen dute. Ezkerrean, Peruko zeramika bat irudikatzen du; familia sustraiak zituen herrialde horretan eta emakumeak haurtzaroa igaroa zuen bertan.

Theo van Gogh-ek, Vincent van Gogh-en anaia eta Gauguin-en martxanteak, margolana estimatu zuen.[4]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. «La Belle Angèle - Paul Gauguin | Musée d'Orsay» www.musee-orsay.fr (kontsulta data: 2025-09-13).
  2. Chassé, Charles; Gauguin, Paul. (1921). Gauguin et le groupe de Pont-Aven : documents inédits. Paris, H. Floury (kontsulta data: 2025-09-13).
  3. https://web.archive.org/web/20041030233233/http://www.pontaven.com/ville/web/rue/ste-marguerite/194.html
  4. «Theo van Gogh to Vincent van Gogh : 5 September 1889» www.webexhibits.org (kontsulta data: 2025-09-13).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]