Ankara

Ankara; Ankara; Ankara
	metropolitan municipality in Turkey (en)
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Turkia
Alkatea	Mansur Yavaş
UTC+2 (udan UTC+3)	Ordu eremua
Alkatea	Mansur Yavaş (en)
Izen ofiziala	Ankara; Angora
Jatorrizko izena	Ankara
Posta kodea	06000–06999
Geografia
Koordenatuak	39°56′09″N 32°50′19″E / 39.9358°N 32.8387°E
Azalera	2.516 km²
Altuera	938
Demografia
Biztanleria	5.503.985 (2018); 0 (2018)
Dentsitatea	214,73 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	312
Ordu eremua	UTC+03:00
Hiri senidetuak	Minsk, Miami, Pavlodar, Asgabat, Astana, Pekin, Bixkek, Bukarest, Chisinau, Hanoi, Kiev, Kuala Lumpur, Kuwait, Nikosia, Manama, Mosku, Tirana, Kinshasa, Bissau, Ufa, Muqdisho, Sana, Washington, Sofia, Tbilisi, Islamabad, Bangkok, Khartum, Santiago, Damasko, Amman, Seul, Duxanbe, Sarajevo, Pristina, North Nicosia (en) eta Budapest
Matrikula	06
Hizkuntza ofiziala	turkiera
	http://www.ankara.bel.tr

Ankara^[2]^[3] Turkiako hiriburua da eta bigarren hiririk handiena da, 5.130.000 biztanlerekin, Istanbulen ondoren.

Denboran zehar izen ezberdinak izan ditu. Honela garai klasikoan Áŋkyra deitzen zen, erromatarren garaian Ancyra eta 1930 arte Angora edo Engürü.

Hiritik Enguri Su ibaia igarotzen da, eta mendixka batean kokatuta dago.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datu klimatikoak (Ankara (1970–2011)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	16.6	19.9	26.4	30.6	33.0	37.0	40.8	40.4	36.0	32.2	24.4	19.8	40.8
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	4.3	6.7	11.9	17.1	22.2	26.6	30.3	30.2	26.0	19.7	12.4	6.2	17.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-3.0	-2.0	1.1	5.7	9.7	13.1	16.1	16.1	12.0	7.4	2.2	-1.0	6.5
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-21.2	-21.5	-19.2	-6.7	-1.6	5.0	6.8	7.2	2.5	-3.4	-8.8	-17.2	-21.5
Pilatutako prezipitazioa (mm)	39.2	33.4	36.7	50.0	50.3	35.3	15.5	12.0	17.5	33.2	35.4	42.5	401
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	11.1	10.4	10.6	12.3	12.5	8.9	3.9	3.0	3.8	7.5	8.8	11.0	103.8
Eguzki orduak	74.4	98.9	164.3	189.0	260.4	309.0	350.3	325.5	276.0	198.4	126.0	68.2	2440.4
Iturria: www.dmi.gov.tr^[4]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ankara Brontze Aroan sartu zen historian, Hatti zibilizazioa agertu zenean. K.a. XX. mendean, hititak iritsi ziren eskualdera eta, geroago, frigiarrak, lidiarrak eta persiarrak. III. mendean, galata izeneko leinu zeltak hiriburua bertan kokatu zuen. erromatarrek hiria konkistatu zuten eta, geroago, bizantziarren kokapen garrantzitsu izatera igaro zen. 1071an, Alpaslan sultan seljukidak hiria hartu eta XX. mendea arte iraun zuen aginte seljukida eta otomandarra hasi zuen.

Turkiako Errepublika estatu modernoa sortzean, Ankara herri txiki bat baino ez zen, 15.000 biztanle ingurukoa. Hala ere, hiriburu izendatu zuten, garai hartan Istanbul aliatuek hartua baitzuten 1919-1922 artean. Turkiako Independentzia Gerra amaitzean, 1923ko urriaren 13an, Ankara hiriburu izaten jarraitu zuen, errepublikaren sortzaile zen Mustafa Kemal Atatürken nahiari jarraituz. Horrela, Istanbulen ahultasun geoestrategikoa saihestu nahi zuen, hiriburu berria estatu eremuaren erdigune geografikoan kokatuz. 1930eko martxoaren 28an, hiriak antzinako Angora izena ordezkatu zuen, gaurkoa hartuz.