Apirilaren 15

Apirilaren 15a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta bosgarren eguna da, 106garrena bisurteetan. 260 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian Mixel Garikoitz Jaiotza: Ibarre (Donaixti-Ibarre), 1797 Heriotza: 1863ko maiatzak 14 José Luis Arrese Jaiotza: Bilbo, 1905 Heriotza: 1986ko apirilak 6 Gloria Guzmán Jaiotza: Gasteiz, 1902 Heriotza: 1979ko irailak 18 Koldo Serra Jaiotza: Bilbo, 1975 Eskuz gaurkotu | Irudiak bilatu   + Jaiotza gehiago... Munduan Leonhard Euler Jaiotza: Basilea, 1707 Heriotza: 1783ko irailak 7 Rafael Jaiotza: Urbino, 1483 Heriotza: 1520ko apirilak 6 Nikita Khrustxev Jaiotza: Q957273, 1894 Heriotza: 1971ko irailak 11 Kim Il-sung Jaiotza: Q1142667, 1912 Heriotza: 1994ko uztailak 8 Eskuz gaurkotu | Irudiak bilatu   + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Apirilaren 15ko jaiotzak Alla Pugacheva • Wilhelm Busch • Carol Greider • Bessie Smith • Beata Szydło • Eskuz gaurkotu | Irudiak bilatu   Heriotzak Euskal Herrian José Luis Oriol Jaiotza: 1877ko azaroak 4 Heriotza: Madril, 1972 Jean Ignace de La Ville Jaiotza: 1690eko uztailak 23 Heriotza: , 1774 José Ventura Agirre-Solarte Jaiotza: 1793ko irailak 3 Heriotza: Paris, 1842 Bernard Gazteluzar Jaiotza: 1619ko martxoak 12 Heriotza: Paue, 1701 Eskuz gaurkotu | Irudiak bilatu   + Heriotza gehiago... Munduan Abraham Lincoln Jaiotza: 1809ko otsailak 12 Heriotza: Washington, 1865 Jean-Paul Sartre Jaiotza: 1905eko ekainak 21 Heriotza: Paris, 1980 Greta Garbo Jaiotza: 1905eko irailak 18 Heriotza: New York, 1990 Pol Pot Jaiotza: 1925eko maiatzak 19 Heriotza: Q557911, 1998 Eskuz gaurkotu | Irudiak bilatu   + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Apirilaren 15ko heriotzak Matthew Arnold • John Singer Sargent • Gaston Leroux • Charles XI of Sweden • William Thomas Stead • Father Damien • Giovanni Gentile • Manuel Roxas • Françoise d'Aubigné, Marquise de Maintenon • Nikolai Vatutin • Emma Morano • Edward Smith • Edward Gorey • Eskuz gaurkotu | Irudiak bilatu

Gertaerak 1912 - Titanic (irudian) transatlantikoa hondoratu zen. 1989 - Tiannamengo plazako errebolta hasi zen Txinan, Hu Yaobangen heriotza eta gero. 2013 - Bostongo maratoiko atentatuak gertatu ziren, 6 hildako eta 200dik gorako zaurituekin. + Gertaera gehiago... Egutegia << Apirila >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 2017 Aurreko eta hurrengo urteetan 2014: Asteartea 2015: Asteazkena 2016: Ostirala 2018: Igandea 2019: Astelehena 2020: Asteazkena Izendegia Santutegia: Paterno Avrancheskoa, Maron Pizenokoa Seaska egutegia: Lara, Larra, Larraine, Larraño, Larrauri eta Leizar.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Mundua

• 1912 - Titanic transatlantikoa hondoratu zen.
• 1989 - Tiannamengo plazako errebolta hasi zen Txinan, Hu Yaobangen heriotza eta gero.
• 2005 - 21 hildako Parisgo hotel batean egondako sute batean. Hotelean etorkinak bizi ziren egoera txarrean.
• 2010 - Islandiako Eyjafjallajökull sumendiak jaurtitako hautsa iparraldeko Europan zehar hedatu zen eta segurtasunagatik Erresuma Batua, Irlanda, Herbehereak, Belgika, Norvegia eta Suediako aireportuetan hegaldi guztiak bertan-behera geratu ziren.
• 2013 - Bostongo maratoiko atentatuak gertatu ziren, 6 hildako eta 200dik gorako zaurituekin.

Arte eta kultura

Mundua

• 1738 - Serse (euskaraz: Xerxes), Georg Friedrich Händelen musika eta Silvio Stampigliaren libretoa duen opera estreinatu zen Londresko King's Theatre antzokian.
• 1965 - Genghis Khan filma estreinatu zen, Henry Levinek zuzendu eta Omar Sharif, Stephen Boyd eta James Mason aktoreek antzeztu zuten.
• 1983 - Flashdance filma estreinatu zen, Adrian Lyneek zuzendu eta Jennifer Beals eta Michael Nouri aktoreek antzeztu zutelarik.
• 1983 - Lone Wolf McQuade filma estreinatu zen, Steve Carverek zuzendu eta Chuck Norris eta David Carradine aktoreek antzeztu zutelarik.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1797 - San Mixel Garikoitz, Kanboko apaiza eta euskal santua (h. 1863).
• 1843 - Arnaut Abadia, euskal apaiz, irakasle eta idazlea (h. 1916).
• 1902 -
  • Gloria Guzmán, arabar aktorea (h. 1979).
  • Maria Otxoa Laiana, 106 urte bizi izandako nafarra (h. 2009).
• 1906 - Pedro Basaldua, bizkaitar idazle eta politikaria (h. 1985).
• 1928 - Jose Ignacio Telletxea Idigoras, gipuzkoar historialari eta euskaltzaina (h. 2008).
• 1942 - Enkarni Genua, euskal idazlea eta txotxongilolaria.
• 1951 - Jesus Mari Olaizola Txiliku, euskal idazlea.
• 1986 -
  • Lara González Oteitza, nafar gimnasta erritmiko ohia eta modeloa.
  • Samuel Hernanz, euskal piraguista, ur bizietako kayak (K1) modalitatean aritzen dena, Tarben.
• 1989 - Mikel Orbegozo, gipuzkoar futbolaria.

Mundua

• 1315 - Jakue III.a Mallorcakoa, Mallorcako erregea (h. 1349).
• 1452 - Leonardo da Vinci, Pizkundeko italiar arkitekto, musikari, asmatzaile, ingeniari, eskultore eta margolaria (h. 1519).
• 1642 - Suleiman II.a, otomandar sultana (h. 1691).
• 1684 - Katalina I.a Errusiakoa, Errusiako enperatriza (h. 1727).
• 1707 - Leonhard Euler, suitzar matematikari eta fisikaria (h. 1783).
• 1741 - Charles Wilson Peale, estatubatuar margolari eta naturalista (h. 1827).
• 1772 - Étienne Geoffroy Saint-Hilaire, frantziar naturalista, enbriologiaren aitzindaria (h. 1844).
• 1793 - Friedrich Georg Wilhelm von Struve, alemaniar astronomoa (h. 1864).
• 1797 - Adolphe Thiers, Frantziako Hirugarren Errepublikako presidentea (h. 1877).
• 1800 - James Clark Ross, britainiar itsasgizona eta esploratzailea (h. 1862).
• 1812 - Théodore Rousseau, frantziar margolaria (h. 1867).
• 1843 - Henry James, estatubatuar-britainiar idazlea (h. 1916).
• 1856 - Jean Moréas, frantziar olerkaria (h. 1910).
• 1858 - Émile Durkheim, frantziar soziologoa (h. 1917).
• 1871 - Jorge Meléndez, El Salvadorko presidentea (h. 1953).
• 1874 - Johannes Stark, alemaniar fisikaria, 1919ko Fisikako Nobel Saria (h. 1957).
• 1878 - Robert Walser, alemanierazko suitzar idazlea (h. 1956).
• 1886 - Amédée Ozenfant, frantziar margolaria (h. 1966).
• 1894 - Nikita Khrustxev, Sobietar Batasuneko burua (h. 1971).
• 1896 - Nikolai Semionov, errusiar fisikari eta kimikaria, 1956ko Kimikako Nobel Saria (h. 1986).
• 1901 - René Pleven, Frantziako lehen ministroa (h. 1993).
• 1905 - Serge Lifar, ukrainar jatorriko frantziar dantzari eta koreografoa (h. 1986).
• 1907 - Nikolaas Tinbergen, herbeheretar etologoa, 1973ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1988).
• 1912 - Kim Il-sung, Ipar Koreako buruzagi komunista (h. 1994).
• 1920 - Richard von Weizsäcker, Alemaniako presidentea (h. 2015).
• 1924 - Neville Marriner, britainiar orkestra zuzendari eta biolinista (h. 2016).
• 1930 - Vigdís Finnbogadóttir, Islandiako presidentea, hauteskunde bidez aukeratutako emakumezko lehen estatuburua.
• 1931 - Tomas Tranströmer, suediar idazle, olerkari eta itzultzailea, 2011ko Literaturako Nobel Saria (h. 2015).
• 1933 -
  • David Hamilton, ingeles argazkilaria, emakumeen biluzi artistikoen erretratuegatik ezaguna (h. 2016).
  • Elizabeth Montgomery, estatubatuar aktorea (h. 1995).
  • Živojin Pavlović, serbiar zinemagile eta idazlea (h. 1998).
• 1936 - Raymond Poulidor, frantziar txirrindularia.
• 1938 - Claudia Cardinale, italiar aktorea.
• 1939 - Jaime Paz Zamora, Boliviako presidentea.
• 1959 - Emma Thompson, britainiar aktorea.
• 1960 - Filipe Belgikakoa, Belgikarren erregea.
• 1966 - Samantha Fox, ingeles abeslaria, modeloa eta aktorea.
• 1997 - Maisie Williams, ingeles aktorea.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1701 - Bernard Gazteluzar, euskal olerkaria (j. 1619).
• 1774 - Jean Ignace de La Ville, lapurtar elizgizon eta diplomatikoa (j. 1690).
• 1842 - José Ventura Agirre-Solarte, bizkaitar merkatari, bankari eta politikaria, Parisen (j. 1793).
• 1855 - Jose Bizente Etxagarai, idazle donostiarra (j. 1773).
• 1959 - Gregorio Beorlegi, gipuzkoar antzerki eta zinema antzezlea (j. 1894).
• 1972 - Jose Luis Oriol, euskal enpresaburua, Talgo trenak ekoizten dituen enpresaren sortzailea, Madrilen (j. 1877).
• 2003 - Miren Gezala, Emakume Abertzale Batzako kidea, Euskal Pizkundeko partaidea, irakaslea, dantzaria eta antzezlea (j. 1912).
• 2008 - Axun Aierbe, gipuzkoar hizkuntzalaria, EHUko irakaslea, itzultzailea eta euskalgintzako eragilea (j. 1968).

Mundua

• 1446 - Filippo Brunelleschi Pizkunde garaiko arkitekto eta eskultorea (j. 1377).
• 1764 - Madame de Pompadour, frantses dama, Luis XV.a Frantziakoaren maitalea (j. 1721).
• 1765 - Mikhail Lomonosov, idazle eta zientzialari errusiarra (j. 1711).
• 1808 - Hubert Robert, frantses pintorea eta marrazkigilea (j. 1733).
• 1865 - Abraham Lincoln, Ameriketako Estatu Batuetako 16. presidentea (j. 1809)
• 1912 -
  • Ramón Artagaveytia, RMS Titanic itsasontzian hildako euskal jatorriko uruguaiarra (j. 1840).
  • Manuel Uruchurtu, RMS Titanic itsasontzian hildako euskal jatorriko mexikar abokatu eta politikaria (j. 1872).
• 1937 - Esperanza Zuloaga, espainiar zeramikaria (j. 1881).
• 1938 - César Vallejo, perutar poeta, Hego Ameriketako literaturako poeta nagusietakoa (j. 1892).
• 1942 -
  • Georges Desdevises du Dézert, frantziar historialari eta hispanista (j. 1854).
  • Robert Musil, austriar idazlea (j. 1880).
• 1949 - Wallace Beery, estatubatuar aktorea (j. 1885).
• 1957 - Pedro Infante, mexikar aktore eta abeslaria, XX. mendeko rantxera kantari ospetsuenetako bat (j. 1917).
• 1964 - Alice Wilson, kanadar geologoa, Kanadako lehenengo emakume geologoa (j. 1881).
• 1967 - Totó, italiar antzezlea eta gidoigilea (j. 1898).
• 1969 - Viktoria Eugenia Battenbergekoa, Espainiako erregina ezkontidea (j. 1887).
• 1980 - Jean-Paul Sartre, frantziar idazle eta filosofoa, 1964ko Literaturako Nobel Saria (j. 1905).
• 1983 - Gyula Illyés, hungariar idazlea (j. 1902).
• 1984 - William Empson, britainiar poeta eta literatura-kritikaria (j. 1906).
• 1986 - Jean Genet, frantziar idazle eta antzerkigilea (j. 1910).
• 1989 -
  • Bernard-Marie Koltès, frantziar antzerki-idazlea (j. 1948).
  • Charles Vanel, frantziar aktorea (j. 1892).
• 1990 - Greta Garbo, suediar aktorea (j. 1905).
• 1998 - Pol Pot, Khmer Gorrien liderra, Kanputxeako lehen ministroa eta genozida (j. 1925).
• 2001 - Joey Ramone, estatubatuar musikaria, The Ramones taldearen sortzaile eta abeslaria (j. 1951).
• 2006 - José Méndez, espainiar artzapezpikua, Iruñeko artzapezpiku eta Tuterako apezpikua izandakoa (j. 1921).
• 2015 - Tadahiko Ueda, japoniar futbolaria (j. 1947).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Lara, Larra, Larraine, Larraño, Larrauri eta Leizar.

Apirilaren 14 | Urteko egutegi | Apirilaren 16