Apirilaren 27
Apirilaren 27a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta hamazazpigarren eguna da, 118garrena bisurteetan. 248 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1435 - Ijito talde bat Erriberrira iritsi zen eta Erreginak jaso zituen.
- 1983 - Gernika Batailoiaren ikurrina Gernikako Batzarretxean gorde zuten.
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1945 - Bigarren Mundu Gerra: Partisano italiarrek Benito Mussolini atxilotu zuten Dongon soldadu alemaniarrez jantzita ihes egitera zihoala.
- 1960 - Togo Frantziatik independizatu zen.
- 1961 - Sierra Leona Erresuma Batutik independizatu zen.
- 1994 - Hegoafrikako lehen hauteskunde demokratiko ez-arrazista ospatu zen.
- 1996 - 1996ko Libanoko Gerra bukatu zen.
- 2005 - Airbus A380 superjunboak bere lehen hegaldia egin zuen.
- 2011 - Gutxienez 250 pertsona hil dira AEBetako hegoalde eta erdialdeko estatuetan egondako tornadoetan.
Arte eta kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2007 - This Is England (Hau Ingalaterra Da) filma estreinatu zen, Shane Meadowsek zuzendu eta Thomas Turgoose, Joe Gilgun, Andrew Shim, Vicky McClure, Stephen Graham eta Rosamund Hanson aktoreek antzeztu zuten.
- 2007 - In Search of a Midnight Kiss (Gauerdiko Musuaren Bila) filma estreinatu zen, Alex Holdridgek zuzendu eta Scoot McNairy, Sara Simmonds eta Brian McGuire aktoreek antzeztu zuten.
Zientzia eta teknologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kirolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1924 - Gasteizen Mendizorrotza estadioa inauguratu zen.
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jaiotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1845 - Joxe Mendiaga, euskal idazlea (h. 1937).
- 1848 - Martzelino Soroa, euskal antzerkigilea (h. 1902).
- 1887 - Toribio Etxebarria, euskal enpresaburu, politiko, idazle eta euskaltzaina (h. 1968).
- 1895 - Toribio Garate, Kantabria II.a , huskako eta palazko bizkaitar pilotaria.
- 1905 - Pedro Uharte-Mendikoa, nafar hegazkinlari eta ingeniaria, Gerra Zibil garaian matxinoen alde egin zuena (h. 1991).
- 1906 - Tomás López Sellés, nafar etnologoa, monumentu megalitikoetan aditua (h. 1976).
- 1911 - Jose Arana Gorostegi, gipuzkoar futbolaria (h. 1971).
- 1922 - Julián José Gorraitz, nafar futbolaria (h. 2007).
- 1928 - Paul Labadie, lapurtar errugbilaria (h. 2017).
- 1939 - Koldo Agirre, bizkaitar futbolari eta entrenatzailea (h. 2019).
- 1959 - Fran Lasuen, gipuzkoar musikaria.
- 1960 - Martin Berasategi, donostiar sukaldaria, Euskal Herriko sukaldaritza modernoaren ordezkari nagusietako bat.
- 1961 - Euken Ostolaza, gipuzkoar kontratenorea (h. 2023).
- 1962 - Virginia Imaz, gipuzkoar pailazoa, antzerki zuzendari eta ipuin kontalaria.
- 1964 - Mireia Gabilondo, gipuzkoar aktorea, zuzendaria eta gidoigilea.
- 1965 - Mikel Laskurain, gipuzkoar aktorea.
- 1966 - Joxe Mari Segurola, gipuzkoar arraunlari ohia.
- 1968 - Safy Nebbou, lapurtar zinema zuzendari eta gidoigilea.
- 1974 - Jorge Azkoitia, bizkaitar futbolari ohia.
- 1979 - Jose Javier Barkero, gipuzkoar futbolaria.
- 1984 - Ion Insausti Jiménez, gipuzkoar errugbilaria.
- 1986 - Maialen Arregi, bizkaitar arkitektoa.
- 1987 - Jonathan Castroviejo, bizkaitar txirrindularia.
- 1994 - Ainhoa Hernández, bizkaitar eskubaloi jokalaria.
- 1995 -
- Imanol Sarriegi Isasa, gipuzkoar futbolaria.
- Itziar Ugarte, gipuzkoar kazetaria eta idazlea.
- Urtzi Urzelai, bizkaitar futbolaria.
- 1998 - Ander Egiluz Alzola, bizkaitar futbolaria.
- 2001 - Nerea Nevado, bizkaitar futbolaria.
- 2002 - Iñigo López Gálvez, bizkaitar futbolaria.
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1682 - Claudine Guérin de Tencin, frantziar moja eta eleberrigilea (h. 1749).
- 1701 - Karlos Emanuel III.a Sardiniakoa, Sardiniako erregea eta Savoiako dukea (h. 1773).
- 1748 - Adamantios Korais, greziar humanista, Greziako literatura modernoaren aitzindaria (h. 1833).
- 1759 - Mary Wollstonecraft, britainiar filosofo eta idazlea, emakumeen eskubideak aldeztu zituen lehenengoetarikoa (h. 1797).
- 1791 - Samuel Morse, estatubatuar asmatzailea (h. 1872).
- 1802 - Louis Niedermeyer, suitzar musikagilea (h. 1861).
- 1806 - Maria Kristina Borboikoa, Espainiako erregina ezkontidea (h. 1878).
- 1820 - Herbert Spencer, ingeles filosofoa (h. 1903).
- 1822 - Ulysses S. Grant, Ameriketako Estatu Batuetako 18. presidentea (h. 1885).
- 1827 - Pedro Altube, euskal jatorriko estatubatuar abeltzaina, Spanish Ranch etxaldearen sortzaileetako bat (h. 1905).
- 1840 - Edward Whymper, ingeles mendigoizale eta artista (h. 1911).
- 1848 - Oton Bavariakoa, Bavariako erregea (h. 1916).
- 1860 - Prudencio Melo, espainiar artzapezpikua, Gasteizko apezpikua izandakoa (h. 1945).
- 1865 - Archibald Leitch, eskoziar arkitektoa eta futbol estadio diseinatzailea (h. 1939).
- 1873 - Robert Wiene, alemaniar zinemagilea (h. 1938).
- 1876 - Claude Farrère, frantziar idazlea (h. 1957).
- 1882 - Jessie Fauset, afroamerikar editorea, poeta, saiakeragilea eta eleberrigilea (h. 1961).
- 1887 - Harry Boland, irlandar errepublikar politikari eta ekintzailea (h. 1922).
- 1894 - Marcel Gimond, frantziar eskultorea (h. 1961).
- 1893 - Veneranda Manzano, espainiar maistra eta politika, Bigarren Errepublikako diputatua (h. 1992).
- 1896 - Wallace Carothers, estatubatuar kimikaria (h. 1937).
- 1899 - Walter Lantz, estatubatuar animatzaile, zuzendari eta ekoizlea (h. 1994).
- 1900 - Edgar Dale, estatubatuar pedagogo eta hezitzailea (h. 1985).
- 1904 - Cecil Day-Lewis, ingeles-irlandar olerkaria (h. 1972).
- 1909 - África de las Heras, espainiar espioia (h. 1988).
- 1910 - Chiang Ching-kuo, Taiwango presidentea (h. 1988).
- 1911 - Georges Dargaud, frantziar argitaratzailea, komikien edizioan espezializatua (h. 1990).
- 1918 - Dora Ibarburu, euskal uruguaitar erizain eta irakaslea (h. 1992).
- 1921 - Abdelmalek Benhabyles, Aljeriako presidentea (h. 2018).
- 1923 -
- Eduardo García de Enterría, espainiar legegizona eta abokatua (h. 2013).
- Carlos Edmundo de Ory, espainiar poeta eta narratzailea (h. 2010).
- 1929 - Nina Romaxkova, disko jaurtiketan espezializatutako sobietar atleta (h. 2016).
- 1932 - Anouk Aimée, frantziar aktorea.
- 1933 - Bob Bondurant, estatubatuar lasterketa-gidaria (h. 2021).
- 1935 - Theo Angelopoulos, greziar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (h. 2012).
- 1937 - Sandy Dennis, estatubatuar aktorea (h. 1992).
- 1939 -
- Rosa Tavárez, dominikar margolari, grabatzaile, marrazkilari, instalatzaile eta hezitzailea (h. 2023).
- João Bernardo Vieira, Ginea-Bissauko presidentea (h. 2009).
- 1940 - Pepe Mediavilla, kataluniar bikoizketa aktore eta zuzendaria (h. 2018).
- 1941 - Aminata Sow Fall, senegaldar idazlea.
- 1942 - Valeri Poliakov, errusiar kosmonauta eta medikua, misio bakar batean espazioan iraunkortasunaren errekorra duena (h. 2022).
- 1945 -
- Dinny McGinley, irlandar politikaria.
- August Wilson, estatubatuar antzerkigilea (h. 2005).
- 1947 - Maria del Mar Bonet, katalanezko mallorkar abeslaria.
- 1948 -
- Tomás Bosque, aragoar kantautore eta idazlea.
- Chato Galante, espainiar presoa eta Giza Eskubideen eta Oroimen Historikoaren aldeko ekintzailea (h. 2020).
- 1949 -
- Didier Daeninckx, frantziar idazlea.
- Hiroji Imamura, japoniar futbolari ohia.
- 1955 - Katsuyuki Kawachi, japoniar futbolari ohia..
- 1957 - Ricardo Larraín, txiletar zinema-zuzendaria (h. 2016).
- 1959 -
- Andrew Fire, estatubatuar biologo eta irakaslea, 2006ko Medikuntzako Nobel Saria.
- Sheena Easton, eskoziar abeslaria.
- 1962 - Edvard Moser, norvegiar psikologo eta neurozientzialaria, 2014ko Medikuntzako Nobel Saria.
- 1967 - Gilen Alexandro Herbehereetakoa, Herbehereetako erregea.
- 1976 -
- Isobel Campbell, eskoziar abeslaria.
- Walter Pandiani, uruguaiar futbolari ohia.
- 1980 - Diego Rivas, espainiar futbolaria.
- 1981 - Shohei Ikeda, japoniar futbolari ohia.
- 1982 -
- Sister Fa, emakumezkoen mutilazio genitalaren aurkako ekintzailea eta rap abeslari senegaldarra.
- Yutaka Tahara, japoniar futbolari ohia.
- 1983 - Corey Harrison, Big Hoss, estatubatuar negoziogizona eta telerrealitate saioetako pertsonaia.
- 1986 -
- Jenna Coleman, ingeles aktorea.
- Salomé Leclerc, quebectar kantautore eta abeslaria.
- Elena Risteska, mazedoniar pop abeslaria.
- Dinara Safina, Tatar etnia eta erlijio musulmaneko tenislari ohi errusiarra.
- 1987 - Kota Aoki, japoniar futbolaria.
- 1988 - Lizzo, estatubatuar abeslari eta rapera.
- 1989 - Majida Maayuf, marokoar atleta, iraupen-lasterketan aditua.
- 1990 - Lou de Laâge, frantziar aktorea.
- 1991 - Isaac Cuenca, kataluniar futbolaria.
- 1992 -
- Allison Iraheta, estatubatuar abeslaria.
- Apolonia Lapiedra, espainiar aktore pornografikoa.
- Enric Saborit, kataluniar futbolaria.
Heriotzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1810 - Francisco Cabarrús, euskal jatorriko Espainiako ministroa eta finantza-gizona, Sevillan (j. 1752).
- 1909 - Manez Saint-Jean, Katxo, lapurtar bertsolaria (j. 1844).
- 1916 - Mariano Zuaznabar, gipuzkoar meatze-ingeniaria, La Robla trenbidearen sortzailea (j. 1841).
- 1919 - Antonia Bandres, gipuzkoar moja jesuitina, Salamancan (j. 1898).
- 1920 - Piarres Broussain, lapurtar medikua, Euskaltzaindiaren sortzaileetakoa eta politikaria (j. 1859).
- 1942 - Rafael Díaz-Aguado, nafar kazetari eta politikari karlista, Madrilen (j. 1870).
- 1945 - Gerhard Bähr, alemaniar jatorriko gipuzkoar euskalaria eta euskaltzain urgazlea, Berlinen (j. 1900).
- 1970 - Genaro Sánchez Martín, sestaoar militantea, goi-tentsioko dorre batean bandera bat ipintzen ari zela elektrokutatuta (j. 1952).
- 1981 - Demetrio Beriain, Kataluniako nafar anarkista eta idazlea (j. 1911).
- 1983 - Jose Iraragorri, euskal herritar futbolaria (j. 1912).
- 1992 - Sigfrido Koch, donostiar argazkilaria eta idazlea (j. 1936).
- 1999 - Enrique Sáinz, euskal belar hockey jokalaria, Madrilen (j. 1917).
- 2011 - Jose Antonio Arana, bizkaitar ikertzaile eta euskalaria, ohorezko euskaltzaina (j. 1931).
- 2019 - Patxi Iraola, gipuzkoar bertsolaria, epailea eta gai-jartzailea (j. 1933).
- 2020 - Kontxi Belandia Lekue, bizkaitar euskaltzalea (j. 1929).
- 2021, Burkina Fason erailak:
- David Beriain, nafar kazetaria eta dokumentalgilea (j. 1977).
- Roberto Fraile, euskal kazetari, argazkilari eta kameralaria (j. 1974).
- 2022 - Jakes Ahamendaburu, baxenafar idazlea (j. 1961).
Mundua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 875 - Lope ibn Musa Toledoko wali musulmana (j. 820).
- 1404 - Filipe II.a Borgoinakoa, Borgoinako dukea (j. 1342).
- 1521 - Fernando Magallaes, portugaldar esploratzailea (j. 1480).
- 1599 - Maeda Toshiie, Oda Nobunagaren jenerala.
- 1605 - Leon XI.a Aita Santua (j. 1535).
- 1635 - Antonio Zapata, espainiar kardinala, Iruñeko apezpikua izandakoa(j. 1550).
- 1656 -
- Jan van Goyen, herbehereetar pintorea eta marrazkilaria (j. 1596).
- Gerard van Honthorst, herbeheretar margolaria (j. 1598).
- 1736 - Gregoria Francisca de Santa Teresa, espainiar poeta eta moja (j. 1653).
- 1794 - James Bruce, eskoziar geografo, esploratzaile eta bidaia-idazlea (j. 1730).
- 1831 - Karlos Felix Sardiniakoa, Sardiniako erregea (j. 1765).
- 1866 - Henry Hobson Richardson, estatubatuar arkitektoa (j. 1838).
- 1871 - Sigismund Thalberg, suitzar musikagilea eta pianojolea (j. 1812).
- 1872 - Ion Heliade Rădulescu, errumaniar idazlea eta politikaria (j. 1802).
- 1873 - Didier Petit de Meurville, frantziar diplomatiko eta margolaria (j. 1793).
- 1882 - Ralph Waldo Emerson estatubatuar idazle, filosofo eta poeta (j. 1803).
- 1896 - Henry Parkes, australiar politikaria (j. 1815).
- 1915 - Alexander Nikolaievitx Scriabin, errusiar pianista eta musikagilea (j. 1872).
- 1929 - Austin Stack, irlandar errepublikarra (j. 1879).
- 1932 - Hart Crane, estatubatuar poeta (j. 1899).
- 1936 - Karl Pearson, ingeles zientzialaria (j. 1857).
- 1937 - Antonio Gramsci, italiar politikari, pedagogo, filosofo eta teoriagile marxista (j. 1891).
- 1938 - Edmund Husserl, alemaniar filosofoa (j. 1859).
- 1939 - Pasquale Cinquegrana, napolierazko poeta eta abesti-idazle napolitarra (j. 1850).
- 1940 - Joaquim Mir, kataluniar margolaria (j. 1873).
- 1954 - Antoni Bolesław Dobrowolski, poloniar geofisikaria, meteorologoa eta esploratzailea (j. 1872).
- 1955 - William Ambrose Bebb, galestar idazle eta politikaria, Plaid Cymru alderdi politikoaren sortzaileetako bat (j. 1894).
- 1964 - Alan Le May, estatubatuar eleberrigile eta gidoigilea (j. 1899).
- 1967 - Harry Bagge, ingeles futbolaria eta entrenatzailea, Athletic Clubeko entrenatzaile izandakoa (j. 1896).
- 1972 -
- Gabriel Ferrater, kataluniar poeta (j. 1922).
- Kwame Nkrumah, Ghanako lehendabiziko presidentea (j. 1909).
- 1973 - Carlos Alberto Menditéguy, diziplina anitzeko argentinar kirolaria, automobilismo eta poloan nabarmendua (j. 1915).
- 1980 - Mario Bava, italiar zinema-zuzendaria (j. 1914).
- 1988 - Valerio Legasov, Txernobylgo istripuaren zergatiak ikertu zituen batzorde zientifikoko kidea (j. 1936).
- 1991 - Rob-Vel, frantziar komikigilea (j. 1909).
- 1992 -
- Olivier Messiaen, frantziar musikagilea, organista eta irakaslea (j. 1908).
- Gerard O'Neill, estatubatuar fisikaria (j. 1927).
- 1995 - Willem Frederik Hermans, herbeheretar idazlea (j. 1921).
- 1996 - Jacques Mercanton, suitzar idazlea (j. 1910).
- 1997 - Dulce María Loynaz, kubatar idazlea (j. 1902).
- 1998 - Anne Desclos Aury, frantziar idazle eta kazetaria (j. 1907).
- 2002 - Ruth Handler, estatubatuar enpresaburua, Barbie panpinaren marketinean izan zuen paperagatik gogoratua (j. 1916).
- 2003 - Dorothee Sölle, alemaniar teologo eta poeta protestantea (j. 1929).
- 2007 - Mstislav Rostropovitx, errusiar biolontxelo-jotzailea (j. 1927).
- 2009 - Tomohiko Ikoma, japoniar futbolaria (j. 1932).
- 2011 - Raufa Hassan al-Sharki, yemendar kazetari, irakasle eta ekintzailea (j. 1958).
- 2018 - Álvaro Arzú, Guatemalako presidentea (j. 1946).
- 2019 - Negasso Gidada, Etiopiako presidentea (j. 1943).
Jaiak eta urteurrenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Sehaska egutegiko izendegia: Unax eta Urbeltz/Urbez.
- Hegoafrika: Askatasunaren eguna.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Urteko hilak | ||
---|---|---|
Urtarrila • Otsaila • Martxoa • Apirila • Maiatza • Ekaina • Uztaila • Abuztua • Iraila • Urria • Azaroa • Abendua |