Araba Bus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Araba Bus

 lineko autobus bat Gasteizko autobus geltokian
Datu orokorrak
Garraio motaHiriarteko autobusa
EskualdeakAraba,  Euskal Herria
Line kopurua20
Geltokiak230
Bidaiariak1 555 720 (2019)[1]
JabeaArabako Foru Aldundia
Webguneawww.araba.eus
Ustiapena
Hasiera2015eko ekainaren 22a (8 urte)
Eragileaklista ikusi
Ibilgailuak32
Datu teknikoak
Luzera991,2 km
Abiadura maximoa120 km/h
 Mapa
Map

Araba Bus Araba euskal herrialdean dagoen hiriarteko autobus sarea. Arabako lurraldea egituratzen duen garraio publikoaren sarea da, baina bere mugak gainditzen ditu, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroa Garaia bezalako probintziekin eta Espainiar Estatuko herriekin lotuz. 2019ko urtarrilaren 12an, 20 linea ditu.

Sarea 2015ko ekainaren 22an inauguratu zen   eta  lineetarekin, Gasteiz eta Artziniega edo Laudio herrien artean. Sarea Arabako Foru Aldundiarena da, eta bera da lineen ordutegien eta ibilbideen arduraduna.[2]

Gaur egun, sareak Arabako lurraldearen zati handi bat hartzen du, zerbitzurik gabeko guneak geratzen diren arren, honako hauek nabarmenduz: Trebiñu, Kuartango eta Harana.

Identitatea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aintzinako konpainiek erabiltzen zituzten autobusek ez zuten inolako baldintzarik bete behar, zerbitzua normaltasunez emateko aukera izateaz gain. Horregatik, proiektatutako irudia enpresa bakoitzarena zen, eta ez zuen ematen sare edo sistema berekoa zenik. Hala ere, sare hauek indarrean sartzean, Arabako Foru Aldundia kontratistak baldintza gisa eskatzen du autobusak Araba Bus sarearekin identifikatzeko elementu bisual batzuk betetzea, edozein konpainiarenak direla ere.[3]

Ikusizko identitatea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarea identifikatzen duten koloreak gorrindol eta zuria dira. Hauen aukeraketa nabarmena da, gorria Arabako kolorea baita, bere banderan dagoen ia bakarra. Gainera, Arabako Foru Aldundiaren logotipoak Arabako lurraldearen forma jasotzen duen piktograma, gorrindol kolorekoa erabiltzen du. Gorrindol elementu zuriak kolore horretako hondo baten gainean jartzeko erabiltzen da, ondo irakurtzeko moduan.

Beltza ez da identitate bisualaren kolore ofizial bat, idazkun gehienak kolore honetan egiten diren arren, hondo zuri baten gainean kontraste handia ahalbidetzen baitu. Gauza bera gertatzen da grisarekin, nahiz eta gaztelaniazko testuetarako erabili ohi den; beltza, berriz, euskarazko testuetarako gordetzen da, informazioa zein hizkuntzatan agertzen den bereizteko aukera emanez. Oro har, euskara gaztelaniaren aurretik dago, eta, beraz, beltza grisaren aurretik.

Sareko marka bisuala "ÁLAVA BUS" da, letra larriz idatzia, euskaraz zein gaztelaniaz. Inskripzio hau eskuinean lerrokatuta egin ohi da, "Álaba" hitza "Bus" hitzaren gainean jarriz, azken "a" hitza "s" letraren gainean geratzen delarik. Gainera, "Á!"-ren ezkerrean zazpi karratu daude. Irudi hauek ere, eskuinean lerrokatuta daude eta bi ilaratan kokatuta, lau karratu goian eta hiru behean, beheko ezkerreko izkina libre utziz. Arabako zazpi kuadrillak irudikatzen dituzte eta herrialdearen forma partzialki emulatzen dute.

Ibilgailuen identitatea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Araba Bus markarekin lan egiten duten ibilgailu guztiek Arabako Foru Aldundiaren gidalerroak jarraitzen dituzte homogeneizatzeko. Kanpoaldeari dagokionez, autobusak zuriz margotuta daude barnealdean, eta gorrindolez aurrealdean eta atzealdean. Autobusaren aurrealdean, haizetakoaren gainean, "A" bat ageri da, sarearen tipografiaren arabera estilizatua, kolore zuriz hondo gorridolaren gainean. Atzealdean, berriz, Arabako Foru Aldundiaren logotipoa ageri da, tinta beltzez eta hondo purpura baten gainean. Eredu batzuetan, bereziki antzinakoenetan, adierazpen hau alda daiteke, hondoa grisa delarik.

Alboetako bien erdian, tinta gorrindol batez eta hondo zuriaren gainean, sarearen logotipoa agertzen da. Alboetan beti, baina autobusaren atzealdetik hurbilen dagoen aldean, gorrindol kolorekoa, piktograma bat agertzen da, Arabako herrialdearen forma emulatzen duena, karratu zuriz osatua. Arabako Foru Aldundiak erabiltzen duen berbera da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2000ko hamarkadan, Euskal Herriko hainbat herrialdek berrantolatu egin zituzten errepide bidezko hiriarteko garraio-zerbitzuak, kontrol handiagoa eta irudi bateratua emateko. Hori da Bizkaibusen (Bizkaia) kasua 1998an eta Lurraldebusena (Gipuzkoa) 2005ean. Ipar Euskal Herrian, Bearnorekin partekatutako sare berri bat sortu zen 2013an, Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako hiri nagusiak lotzen zituena, baina ez, ordea, herri txikiak, batez ere Zuberoakoak eta, neurri txikiagoan, Nafarroa Beherekoak, garraio publikoko zerbitzurik gabe jarraitzen baitzuten.

Era berean, 2008ko krisi ekonomikoaren eztandak autobus-zerbitzuak murriztea eragin zuen, eskariak behera egin zuelako. Horiek erabiltzen zituzten bidaiari bakarrak beharragatik ziren, eta alternatiba hobea aurkitzen zutenek, aukeratu egiten zuten, zerbitzuak 1950eko hamarkadako ikuspegiarekin diseinatuta baitzeuden, ez XXI. mendekoak, kontzesio guztiak duela urte batzuk iraungi baitziren, baina inongo gobernuk ez zituen berritu.

Hori dela eta, Arabako Foru Aldundiak Arabako hiriarteko garraioaren egoera erabat berritzeko plan bat garatzea erabaki zuen, Gipuzkoa eta Bizkaiko arrakasta handiekin parekatuz, bakoitzak bere sarearekin. Horregatik, kontzesio-mapa berriz diseinatu zen, Gasteiz eta kuadrillen arteko emakidak 3 emakidetan multzokatuz: Aiaraldea, Arabako Errioxa eta Erdialdeko Araba.[2]

Asmoa lineen kopurua handitzea zen, eta, horrela, autobus-zerbitzua lehen ez zeukaten herrietara zabaltzea, eta, aldi berean, ibilbidea optimizatzea, fidagarritasuna, erregulartasuna eta ordutegiak hobetuz. Gainera, Gasteiz hiriburuan geldialdien eskaintza dibertsifikatzeko aprobetxatu zen, aurretik autobus geltokiari bakarrik ematen baitzitzaion baimena. Linea berriekin, geltokiak eskaintzen dira unibertsitateetan, epaitegietan edo merkataritzaguneetan, tranbiarekin edo hiri autobusekin garraio-aldaketak saihesteko.

Hala, 2015eko ekainaren 22an hasi ziren zerbitzua ematen Araba Bus sareko lehen hiru lineak, Aiaraldeko emakidakoak. Gasteiz hiriburua Murgia, Izarra, Amurrio, Laudio eta Okondorekin lotzen zuten, baita Artziniegarekin ere. Enpresa esleipenduna La Unión izan zen, hamar urterako.[2]

Sarearen hedapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehen lineak martxan jarri ondoren, oso gertutik jarraitu zituzten Arabako Errioxa kontzesioaren lineak, eta 2015eko ekainaren 29an hasi ziren lanean, astebete geroago. Lehen zabaltze horrekin, zerbitzua Trebiñuko Konderria, Urizaharra, Bernedo, Guardia edo Bastida bezalako udalerriei bermatzen zitzaien, eta Errioxako herri mugakideekin loturak egitea ahalbidetzen zen, hala nola Haro, Donebikendi Zuntzerra edo Logroño. Gainera, Gasteizekin zuzenean edo zeharka lotzen ez ziren bi linea garatu ziren (  eta  ). Hegoalderako sei lineak Líneas Regulares de Álava enpresari esleitu zitzaizkion serie berean; Langraiz Oka, Gesaltza Añana eta Uribarri Gaubea lotzen dituen  linea, berriz, Hermanos Arriagari eman zitzaion, eta, ondoren, Erdialdeko Arabako emakidan integratuko zen. Bi enpresentzat, emakidaren iraupena hamar urtekoa da.[4]

Urte horren amaieran, 2015ko urriaren 26an, hirugarren emakida jarri zen zerbitzuan, Erdialdeko Arabari zegokiona. Emakidan sartu zen  linea bezala, Hermanos Arriaga enpresari esleitu zitzaion 10 urteari. Dulantzi, Agurain edo Legutio bezalako udalerriei eta, oro har, Arabako Lautadari zerbitzua emateagatik nabarmentzen da. Nabarmentzekoa da  linea, Gasteiz Maeztu eta Santikurutze Kanpezurekin lotzen duena, Nafarroa Garaian sartzen dela Lizarrerritik, Lizarrara iristeko.[5]

2016ko uztailean, Arabako Foru Aldundiak iragarri zuen Bilbo eta Logroño arteko line berri baten ustiapena CuadraBus enpresari emango ziola. Linea horrek aurreko bat ordezten du, eta bi hiriak Haro espainiar hirian tarteko geralekua duen autobide bidez lotzeko diseinatu zen, bai eta ordutegi jakin batzuetan Arabako Errioxako zenbait herriri zerbitzua emateko ere, hala nola Bastida, Samaniego, Asa eta Guardiari, eta eskualde horren mugakide diren beste herri batzuei, Zanbranari, esaterako. Lezako Ospitalean eta Donebikendi Zuntzerra y Abalose udalerrietan ere egin ziren geldialdiak.[6] Azkenik, 2016ko amaiera baino lehen iragarri bazen ere, 2017ko maiatzaren 8an hasi zen linea berria ( zenbakia) eskaintzen.[7]

2018ko abenduan, Josu Lopez Ubierna Bide Azpiegituretako eta Mugikortasuneko foru diputatuak iragarri zuen berritu egingo dituela ordura arte Hermanos Arriagak kudeatzen zituen bi linea (Gasteiz-Miranda Ebro eta Gasteiz-Durango) berrituko zituela iragarri zuen, Araba Bus sarean sartzeko. Lehen kasuan, berritasun gisa, ordutegiak hobetu ziren, eta lineak Legutio, Luku eta Urbinako biztanleei eta Goiain industrialdean lan egiten duten pertsonei zerbitzua ematen dieten tarteko geltokiak barne hartu zituen. Halaber, Duran geldialdia egin zen herri horretako ikastolarako sarbidea errazteko, bai eta Bizkaiko Otxandio, Mañaria, Izurtza eta Iurreta udalerrietan. Miranda Ebrorako linearen kasuan, ordutegiak hobetzeaz gain, Argantzonen eta Ribabellosan geldialdiak egin zituzten zenbait zerbitzutan. Bi lineak La Unión enpresari esleitu zitzaizkion, eta 2019ko urtarrilaren 12an jarri ziren martxan.[8]

Ordainbideei dagokienez, 2021eko otsailaren 27tik BARIK eta MUGI txartelekin sarean ordaintzeko aukera dago, BAT txartelaren tarifa bereziei helduz.[9]

Sarearen bilakaera 2015 eta 2019 artean

Eskumen-gatazkak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2017an, Bizkaiko Foru Aldundiak Bizkaibusen linea baten emakida berritzeko izapideak egin zituen, oraindik sarean bateratu gabe: Gasteiz-Bilbo linea, 1950eko hamarkadatik kudeatzen zuena. Hala ere, emakida eskuratzeko lehiaketa publiko egin zenean, Arabako Foru Aldundiak errekurtsoa jarri zuen Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusian, uste baitu linea berea dela. Bi administrazio edo gehiagoren (kasu honetan, Bizkaiko Foru Aldundia eta Arabako Foru Aldundia) eremua zeharkatzen duten garraio-lineak lurraldean kilometro gehien dituen administrazioaren jabetzakoak izango direla ezartzen duen araudian oinarritzen zen. Kasu honetan, 64 kilometroko linea Araban 45 kilometrotan eta Bizkaian 19 kilometrotan banatzen da, beraz, teknikoki Arabakoa izan beharko litzateke.[10]

2017ko azaroaren 26an, auzitegiak arrazoia eman zion Arabako Foru Aldundiari, eta linea Arabaren esku geratu zen. Hala ere, ez zen berehalako aldaketarik gertatu, La Uniónek 1950eko baldintzetan jarraituko baitzuen zerbitzuan, lehiaketa berri bat egin arte.[11]

2021eko urtarrilean, Arabako eta Bizkaiko foru aldundiek Gasteiz-Bilbo linea elkarrekin kudeatuko zutela iragarri zuten. Gasteiz eta, adibidez, Barakaldo edo Zornotza lotzen dituzten linea guztietara hedatu zen akordioa, bai oraingoetara, bai etorkizunekoetara, guztiak ere Bilbotik gertu, Loiuko aireportua barne. Akordioaren arabera, Arabako Aldundiak lineen ibilbideak, geltokiak, ordutegiak eta tarifak erabakiko ditu, eta Bizkaikoa, berriz, pleguak, lizitazioa eta lineen esleipena, behin betiko proiektuan oinarrituta.[12] Kontzesio partekatu bakar bateko zazpi lineek bat egiten zutela aprobetxatuz, iragarri zen laster linea bat sortuko zela Gasteiz Forondako eta Loiuko aireportuekin lotzeko, Murgian eta Zuian geldituz, eta kontzesio berria berritu egingo zela 2021ean.[13]

Bestalde, 2020ko urrian, Ramiro Gonzalez ahaldun nagusiak iragarri zuen Agurain eta Gasteiz arteko loturak hobetzeko proposamena egingo ziela Nafarroako Gobernuari eta Renfe Operadoreari; orduan, hamaika autobus eta lau tren baino ez ziren egunean bi noranzkoetan. Bi kasuetan, Arabatik igaro arren, Arabako Foru Aldundiak ez zuen eskumenik ordutegiak arautu ahal izateko, eta, horregatik, administrazio arduradunei beharrezko hobekuntzak eskatu zizkien. Autobusei dagokionez, Iruñea-Altsasu-Agurain-Gasteiz ibilbidearen jabetza Nafarroa Garaiak duenez, Arabako Foru Aldundiak legez debekatuta dauka ordezko ibilbide bat egitea, kasu honetan Gasteiz-Agurain izango litzatekeena. Hori dela eta, Araba Buseko  linearen ordutegiek maiztasun handi dute Dulantziraino, baina autobus bat baino ez dago Gasteiz eta Agurain artean.[14]

Trenbidearen kasuan, espainiar enpresak ez zuen erantzun. Hala ere, Nafarroako Gobernuarekin elkarrizketak emankorrak izan ziren. Hala, Nafarroako Gobernua autobus emakidak berritzeko prozesu betean zegoenez, tartean Iruñea-Agurain-Gasteiz, Nafarroako Hiriarteko Garraioa sare berria garatzeko (Nafarroa Garaian Araba Busen baliokidea), Nafarroako Gobernua linea hobetzeko lanean ari zen. Hala ere, 2022ra arte ez zen espero NAV-006 emakida martxan jartzea, Agurain eta Gasteizi zegokiona, Nafarroako Gobernuak Iruñea eta Tafallaldea eta Erribera arteko NAV-002 eta NAV-003 emakidak lehenetsi baitzituen.[15][16]

Hori dela eta, bi gobernuak akordio batera iritsi ziren. Akordio horren arabera, Iruñea-Gasteiz linearen Agurain eta Gasteiz arteko zatiaren titulartasuna Arabako Foru Aldundira eskualdatzen zen, eta horrela Aldundiak libre zuen Agurainera arteko maiztasunak hobetzeko. Hori ez da lehenago gertatuko, urte horretan berrituko baitu Nafarroako Gobernuak emakida, eta orduan bakarrik izango du titulartasuna aldatzeko aukera.[17] Trukean, Arabako Foru Aldundiak konpromisoa hartzen du Bilbo-Iruñea emakidaren lizitazio-pleguetan sartzeko Iruñea eta Gasteiz arteko trafikoa bi noranzkoetan debekatzeko, bai eta Arabako hiriburuaren eta Irurtzun, Uharte Arakil, Lakuntza, Etxarri Aranatz, Urdiain, Altsasu eta Olazti udalerrien arteko trafikoa debekatzeko ere. Horri esker, bi administrazioek beren lurraldeetako loturak hobetu ahal izango dituzte.[18] Gainera, aldi baterako irtenbide gisa, bi zerbitzu gehitu ziren 2021eko uztailean Agurain eta Gasteiz artean, aguraindarren mugikortasun-arazoari aurre hartzeko.[19]

Eragileak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, sarea 6 emakidaz osatuta dago, eta 5 eragileek ematen dute zerbitzua.

Eragileak Enpresak Emakidak Lineak Ibilgailuak Erf.
Hermanos Arriaga Autobuses Hermanos Arriaga, S. A. AR-01 7 15 [20]
La Unión Autobuses La Unión, S. A. AR-02 3 3 [21]
Líneas Regulares de Álava Líneas Regulares de Álava, S. L. AR-03 7 10 [22]
La Unión Autobuses La Unión, S. A. C-01 2 2 [8]
CuadraBus Autobuses Cuadra, S. A. C-02 1 2 [23]
C-03 1 7 [24]

Sarea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sareak Arabako udalerri gehienei eman nahi die zerbitzua. Arabari ez ezik, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroa Garaia euskal herrialdeei eta espainiar Errioxa eta Burgos probintziei ere ematen die zerbitzua.

Sareak 20 linea ditu, eta horietatik gehienak (20tik 14) Gasteizko autobus geltokitik abiatzen dira. Guztiak maila berean egon arren, linea batzuk (  edo  adibidez) eskualdeko lineak dira, eskualde bateko biztanleguneak hiriburuarekin lotzeko diseinatutakoak, hala nola Artziniega, Okondo, Amurrio eta Laudio Arespalditzarekin. Beste linea batzuk, ordea, herrialdekoak dira. Arabako eskualdeak Gasteiz hiriburuarekin lotzea du helburu. Linea gehienak estilo honetakoak dira. Azkenik, herrialdearteko lineak ere badaude, Arabako lekuak beste herrialde batzuekin lotzen dituztenak. Aipatzekoak dira Gasteiz eta Durango eta Miranda Ebro lotzen dituzten   eta   lineak, hurrenez hurren, Bilbo eta Logroño lotzen dituen herrialdearteko   linea eta Bilbo eta Iruñea lotze dituen herrialdearteko   linea.

Araba Bus Eskualdeko Garraioarekin osatzen da, horrela herrigune txikiak Gasteiz hiriburuarekin lotu ahal izateko.

Linea Ibilbidea Hasiera Luzera (km) Geldialdiak Eragilea
   GasteizZestafe 2015ko urriaren 26a 28,6 15 Hermanos Arriaga
   GasteizIbarra 2015ko urriaren 26a 32,3 7 Hermanos Arriaga
   IbarraArrasate 2015ko urriaren 26a 11,0 10 Hermanos Arriaga
   GasteizGalarreta 2015ko urriaren 26a 32,1 20 Hermanos Arriaga
   GasteizDulantziAraia 2015ko urriaren 26a 46,4 21 Hermanos Arriaga
   GasteizSantikurutze KanpezuLizarra 2015ko urriaren 26a 72,7 26 Hermanos Arriaga
   GasteizArmentiaLagran 2015ko ekainaren 29a 48,3 14 Líneas Regulares de Álava
   LogroñoOionGuardia 2015ko ekainaren 29a 41,7 13 Líneas Regulares de Álava
   GasteizBastidaLogroño 2015ko ekainaren 29a 66,5 12 Líneas Regulares de Álava
   GasteizUrizaharra / BernedoLogroño 2015ko ekainaren 29a 58,6 27 Líneas Regulares de Álava
   LogroñoHaro 2015ko ekainaren 29a 54,0 16 Líneas Regulares de Álava
   LogroñoEltziegoEskuernaga 2015ko ekainaren 29a 35,8 13 Líneas Regulares de Álava
   GasteizHaro 2015ko ekainaren 29a 51,5 10 Líneas Regulares de Álava
   GasteizLangraizUribarriBobeda 2015ko ekainaren 29a 64,3 26 Hermanos Arriaga
   GasteizIzarra 2015ko ekainaren 22a 19,9 9 La Unión
   GasteizLaudioArtziniega 2015ko ekainaren 22a 75,6 22 La Unión
   ArtziniegaOkondo 2015ko ekainaren 22a 31,7 20 La Unión
   BilboLogroño 2017ko maiatzaren 8a 138 12 CuadraBus
   GasteizDurango 2019ko urtarrilaren 12a 45,1 22 La Unión
   GasteizMiranda Ebro 2019ko urtarrilaren 12a 37,1 8 La Unión
   BilboIruñea 2023ko uztailaren 5a 162 3 CuadraBus

Geltoki nagusiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarean, zenbait geltoki daude, batez ere hiri handietan, beste sare batzuetako linea ugarirekin lotzen dutenak, baita beste garraiobide batzuekin ere, trenarekin adibidez. Hauek dira:

Geldialdiak Gasteizen[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sare horren helburuetako bat Gasteizen beharrezkoak ez diren transbordoak kentzea denez, sareak guztira 7 geltoki ditu Gasteiz hiriaren barruan, hiriko garraiobideekin konektatzen dutenak.[25]

Geldialdia Lineak Konexioak Map
Alas/Boulevard
(kokapena)
     Igarotze azkarreko autobus BEi
 370 
   
Autobus geltokia
(kokapena)
       
       
 tranbiaIgarotze azkarreko autobus BEi
 370 371 
    
Gaztelako Atea
(kokapena)
     Igarotze azkarreko autobus BEi
   
Epaitegiak
(kokapena)
           370 
      
Bastiturri
(kokapena)
           tranbia
        
Madril/Arantzabela
(kokapena)
  Igarotze azkarreko autobus BEi
   
Unibertsitatea
(kokapena)
       tranbiaIgarotze azkarreko autobus BEi
 370 
  

Tarifak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sare horrek tarifa sorta zabala du, eta deskontuak eskaintzen dizkie bertako eta ohiko erabiltzaileei, gazteei eta familiei. Gainera, Bizkaibus edo Lurraldebus bezalako beste sare batzuk bezala, lurraldea sei zonalde zentrokidetan banatuta dago, Gasteiztik abiatzen direnak eta ibilbideagatik ordaindu beharreko zenbatekoa zehazten dutenak, egindako kilometro kopurua edozein dela ere.

Zonaldeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sei zonaldetan 76 udalerri daude, bai Arabakoak bai beste lurralde batzuetakoak, batez ere Bizkaia eta Nafarroa Garaia. Udalerri bakoitza zonalde batekoa da oso-osorik, Arratzua-Ubarrundia izan ezik, non Zurbao herria 1. zonaldekoa den eta gainerakoa 2. zonaldekoa; Iruraiz-Gauna izan ezik, udalerri osoa 2. zonaldekoa izanik, Trokoniz 1. zonaldekoa izan ezik, eta Asparrena izan ezik, non Arriola eta Gordoa 2. zonaldekoak diren eta gainerako herriak hirugarrenekoak.[26]

Zd. Udalerriak Mapa
1 Gasteiz
2 Argantzon, Arratzua-Ubarrundia, Barrundia, Burgu, Dulantzi, Iruña Oka, Legutio, Trebiñuko Konderria, Zigoitia eta Zuia
3 Agurain, Añana, Aramaio, Armiñon, Arraia-Maeztu, Berantevilla, Donemiliaga, Erriberabeitia, Erriberagoitia, Iruraiz-Gauna, Kuartango, Urizaharra, Urkabustaiz, Zalduondo, Zanbrana, Abadiño eta Otxandio
4 Aiara, Amurrio, Asparrena, Bastida, Bernedo, Eskuernaga, Gaubea, Harana, Kanpezu, Lagran, Lantaron, Laudio, Leza, Mañueta, Nabaridas, Okondo, Samaniego, Abalose, Arrasate, Briñas, Donebikendi Zuntzerra, Durango, Haro, Iurreta, Izurtza, Mañaria, Miranda Ebro eta San Zadornil
5 Artziniega, Bilar, Eltziego, Guardia, Kripan, Lantziego, Lapuebla de Labarca, Antzin, Meanuri, Mendaza, Murieta eta Zuñiga
6 Ekora, Moreda Araba, Oion, Allin, Bilbo, Lizarra, Logroño eta Metauten

Txartelak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiru tarifa mota daude:[27]

  • Noizbehinkako txartela: bidaiari guztientzat da, jatorria, helmuga, adina edo beste baldintza batzuk kontuan hartu gabe. Ez dago ez betekizunik, ez debekurik, sarearen araudia betetzeaz gain.
  • BAT txartela: Arabako garraio-txartela dutenek sareko autobus guztietan ordain dezakete beren txartelarekin. Kasu horretan, noizbehinkako txartelaren prezioa baino % 20 merkeagoa izango da. BARIK eta MUGI txartelek ere badute tarifa hori eskuratzeko aukera.
  • BAT Berezi: Arabako garraio-txartelaren sistemako "berezi" tarifak eskuragarri dituzten pertsonek tarifa are murritzagoa dute. Noizbehinkako txartel batekin alderatuta, % 40ko murrizketa da. BARIK eta MUGI sistemaren baliokideek ere badute tarifa hori eskuratzeko aukera.

Gainera, familia ugariek % 20ko deskontua bermatuta dute titulu orokorrerako eta % 50ekoa titulu berezirako. BAT edo BAT Berezi txartelak erabiliz gero, deskontu hori aurrekoari gehituko zaio, eta bi deskontuak gehituko dira.

Bestalde, 6 urtetik beherako haurrak eta ikusmen-, adimen-, zentzumen- edo adimen-desgaitasuna edo mugikortasun murriztua duten pertsonen laguntzaileak doan sar daitezke sarean, baldin eta baldintza horiek betetzen dituztela egiaztatzen badute.

Ibilbide bakoitzaren prezioa erabilitako tarifaren (eta noizbehinkako deskontuaren) eta egindako zonalde jauzien kopuruaren arabera kalkulatzen da. Honela geratu da:[28]

Txartela
+ Deskontuak
Zonalde jauziak
0 1 2 3 4 5
Noizbehinkako txartela 1,45 € 1,90 € 2,90 € 4,35 € 6,40 € 8,15 €
 + familia ugaria (orokorra) 1,16 € 1,52 € 2,32 € 3,48 € 5,12 € 6,52 €
 + familia ugaria (berezia) 0,72 € 0,95 € 1,45 € 2,17 € 3,20 € 4,07 €
BAT txartela 1,16 € 1,52 € 2,32 € 3,48 € 5,12 € 6,52 €
 + familia ugaria (orokorra) 0,92 € 1,21 € 1,85 € 2,78 € 4,09 € 5,21 €
 + familia ugaria (berezia) 0,58 € 0,76 € 1,16 € 1,74 € 2,56 € 3,26 €
BAT Berezi 0,87 € 1,14 € 1,74 € 2,61 € 3,84 € 4,89 €
 + familia ugaria (orokorra) 0,69 € 0,91 € 1,39 € 2,08 € 3,07 € 3,91 €
 + familia ugaria (berezia) 0,43 € 0,57 € 0,87 € 1,30 € 1,92 € 2,44 €

Tarifa horiek Araba Bus sareko linea guztietan aplikatuko dira,   (Bilbo-Logroño) eta   (Bilbo-Iruñea) lineetan izan ezik, guztira 10 zonalde jauzi egingo liratekeelako. Gainera, zenbait geltokitan trafiko-debekuak edukitzeak, hau da, bidaiari bat ezin da geltoki batean ibili eta edozein geltokitan jaitsi, ibilbide batzuk ez baitaude baimenduta, eta, ondorioz, linea horrek tarifikazio berezia du.[29]

Bidaiariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea 2015 2016 2017 2018 2019
Bidaiariak 576 544 688 451 801 605 1 115 808 1 555 720
Erreferentzia [30] [30] [31] [32] [1]

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2022an  linea hobetzea espero da Aguraineraino, Arabako Foru Aldundiak eta Nafarroako Gobernuak lortutako akordioari esker.[17]

Horrez gain, Gasteiz eta Bilboaldea arteko lineak hobetzea espero da 2021. urtearen amaierarako, baina oraindik ez da ezagutzen Araba Busaren edo Bizkaibusaren irudiko egingo den.[13]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b (Gaztelaniaz) Araba, Agenda Servicios. (2017-01-25). «Arabako autobus lineetako txartelak Internet bidez eros daitezke dagoeneko» Gasteiz Hoy (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  2. a b c (Gaztelaniaz) Hoy, Gasteiz. (2015-06-19). «Aiarako autobus linea berria astelehenean, hilaren 22an, hasiko da» Gasteiz Hoy (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  3. (Gaztelaniaz) Miranda - Gasteiz - Durango emakida. «ERREPIDEKO BIDAIARIEN ERABILERA OROKORREKO HIRIARTEKO GARRAIO-ZERBITZU PUBLIKO ERREGULARRA EMATEKO PROIEKTUA» Arabako Foru Aldundia.
  4. «Arabak zazpi autobus linea berri jarri ditu martxan. Diario de Noticias de Alava» web.archive.org 2016-12-21 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  5. «Arabak zazpi autobus linea berri jarri ditu martxan. Diario de Noticias de Alava» web.archive.org 2016-12-21 (Noiz kontsultatua: 2020-04-30).
  6. (Gaztelaniaz) Gatón, Natxo. (2016-07-19). «Bilbo-Logroño autobusa merkeagoa izango da eta autobus hobeak izango ditu» Gasteiz Hoy (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  7. Press, Europa. (2017-05-05). «CuadraBusek datorren astelehenean, maiatzak 8, hasiko du Bilbo eta Logroño lotuko dituen zerbitzu berria» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  8. a b (Gaztelaniaz) «Aldundiak Gasteiz Durango eta Mirandarekin lotzen duen autobus zerbitzua hobetu du» El Correo 2018-12-20 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  9. (Gaztelaniaz) Redacción. (2021-02-27). «BARIK eta MUGI txartelak dagoeneko erabil daitezke Alavabus» GasteizBerri.com (Noiz kontsultatua: 2021-08-08).
  10. (Gaztelaniaz) «Arabak Gasteiz-Bilbo autobus linea eskatu dio Bizkaiari» ELMUNDO 2017-10-23 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  11. (Gaztelaniaz) «Arabak Bilbao-Gasteiz linearen kudeaketa kendu dio Bizkaiari» Gasteiz Hoy 2019-11-26 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  12. (Gaztelaniaz) «Arabak erabakiko ditu Gasteiz-Bilbo autobus-linearen kudeaketa kooperatiboaren ordutegiak, geltokiak eta tarifak» El Correo 2021-01-14 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  13. a b (Gaztelaniaz) Gatón, Natxo. (2020-11-27). «Gasteizek autobus linea berri bat izango du Foronda eta Loiu lotzeko» Gasteiz Hoy (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  14. (Gaztelaniaz) «Araba Nafarroarekin eta RENFErekin negoziatzen ari da Agurainek garraio publiko gehiago izan dezan» El Correo 2020-10-06 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  15. «Iruña-Tafalla autobus kontzesio berriak garraio publikorik ez zuten 18 herri zerbitzatuko ditu» www.noticiasdenavarra.com (Noiz kontsultatua: 2021-01-19).
  16. Albisteak. (2021-06-03). «Tuterak Iruñearekiko konexioa hobetuko du autobus bidezko garraio publikoko zerbitzu berrien bidez» Nafarroako Gobernua.
  17. a b (Gaztelaniaz) «Arabak 2022tik aurrera kudeatuko du Agurain-Gasteiz autobusa» Gasteiz Hoy 2021-01-14 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  18. Berriak. (2021-03-16). «Nafarroa eta Araba elkarlanean arituko dira bi herrialdeak lotzen dituen garraio publikoa hobetzeko» Nafarroako Gobernua.
  19. (Gaztelaniaz) Alava, Noticias de. «Burundesako Gasteiz-Agurain lineak ordutegiak hobetuko ditu astelehenetik» www.noticiasdealava.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  20. (Gaztelaniaz) «Arabak autobus-lineak estreinatu ditu» Gasteiz Hoy 2015-10-25 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  21. Press, Europa. (2015-03-31). «Autobusez: la Unionek Aiarako (Araba) linearen hiriarteko garraioa kudeatuko du» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  22. (Gaztelaniaz) «Arabako Errioxako hiriarteko autobusak eta Gasteiz-Bernedo-Lagran linea astelehenean hasiko dira» El Correo 2015-06-28 (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  23. Press, Europa. (2017-05-05). «Cuadrabusek datorren astelehenean, maiatzak 8, hasiko du Bilbo eta Logroño lotuko dituen zerbitzu berria» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-08-07).
  24. (Gaztelaniaz) NOTICIAS, DIARIO DE. (2023-06-26). «La nueva línea de autobús entre Bilbao y Pamplona arranca el 5 de julio» Diario de Noticias de Navarra (Noiz kontsultatua: 2023-12-11).
  25. Araba Bus. «Geldialdiak Gasteizen» Arabako Foru Aldundia.
  26. Araba Bus. «Zonifikazio-mapa eta azterketa espaziala» Arabako Foru Aldundia.
  27. Araba Bus. «AR-01 Erdialdeko Araba, AR-02 Aiaraldea eta AR-03 Arabako Errioxa emakiden tarifa-araubidea» Arabako Foru Aldundia.
  28. Araba Bus. «AR-01 Erdialdeko Araba, AR-02 Aiaraldea, AR-03 Arabako Errioxa eta C-01 Miranda-Gasteiz-Durango emakiden tarifa-araubidea 2020an eguneratzea» Arabako Foru Aldundia.
  29. Araba Bus. «C-02 Bilbo-Logroño emakidaren sariak eguneratzea (BEZ barne), 2020ko uztailaren 1etik aurrera» Arabako Foru Aldundia.
  30. a b (Gaztelaniaz) Rader, Juan Joaquín Hernández. (2017-01-25). «Aldundiaren autobus lineak irauli egin dira: erabiltzaileak % 20 hazi dira» Cadena SER (Noiz kontsultatua: 2021-08-08).
  31. (Gaztelaniaz) «Arabako hiriarteko foru-garraioa % 16 hazi da 2017an, eta 800.000 bidaiari baino gehiago izan ditu lehen aldiz» La Vanguardia 2018-04-19 (Noiz kontsultatua: 2021-08-08).
  32. (Gaztelaniaz) «558.000 pertsona igo ziren autobusen foru sarera urtarriletik ekainera bitartean» El Correo 2019-08-23 (Noiz kontsultatua: 2021-08-08).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]