Ardrako Erresuma
Ardrako Erresuma | |
---|---|
![]() | |
Geografia | |
Hiriburua | Allada 6.665 eta 6.682,2.1522 eta 2.128 parametroa ez da «latitude,longitude» baliozkoa |
Kontinentea | Afrika |
Administrazioa | |
Demografia | |
Biztanleria | 200.000 |
Dentsitatea | Adierazpen errorea: Ustekabeko round eragilea bizt/km² |
Historia | |
Sorrera data: XII. mendea eta 1100(e)ko hamarkada | |
Bestelako informazioa |
Ardrako Erresuma, Alladako Erresuma ere deitua, mendebaldeko Afrikako kostaldeko erresuma bat izan zen, egungo Beningo hegoaldean zegoena. Historikoki erresuma subirano bat izan den bitartean, gaur egun monarkia Beningo Errepublikaren barneko monarkia ez subiranoa da.[1]
Bere hiriburua Allada modernoa zen, erresumako hiri nagusia eta portu nagusia.
Hiria eta erresuma, ustez, XII. edo XIII. mendean adja etniako migratzaile talde batek sortu zituen, Mono ibaiaren ondoan zegoen Tado herritik atera zirenak.[2][3] Bere erregeek "herriaren agureen baimenarekin gobernatu zuten".[2] Estatua XVI. mendean eta XVII. mendearen hasieran iritsi zen bere boterearen gailurrera, Atlantikoko merkataritzarako esklabo iturri garrantzitsua zenean. XV. mendearen erdialderako, Allada hiriak 30.000 biztanle inguru zituen, eta estatuak, oro har, ia 200.000 biztanle zituen XVI. menderako.[3]
Ardrako erregeen zerrenda
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hona hemen John Stewartek argitaratutako zerrenda.[4]
Erregea | Agintaldia | Oharra(k) |
---|---|---|
Ayossoh Aholuho Adja | c. 1440–1445 | Adé Gonoū gbétô 1er Agonmin Yéwa |
De Nufion | c. 1445–1450 | |
Djidomingba | c. 1450–1458 | |
Dassu | c. 1458–1470 | |
Dassa | c. 1470–1475 | |
Adjakpa Djaka-dogbo | c. 1475–1490 | Djaka Dògbó |
Yessu | c. 1490–1495 | |
Azoton | c. 1495–1498 | |
Yessu | c. 1498–1510 | |
Akonde | c. 1510–1520 | |
Amamu | c. 1520–1530 | |
Agagnon | c. 1530–1540 | Agonmin |
Agbangba | c. 1540–1550 | |
Hueze | c. 1550–1560 | |
Agbande | c. 1560–1580 | |
Kin-Ha | c. 1580–1585 | |
Mindji | c. 1585–1587 | |
Akolu | c. 1587–1590 | |
Kopon | c. 1590–1610 | Lehenengo errege historikoa |
Hunungungu | c. 1610–? | |
Lamadje Pokonu | ?–c. 1660 | |
Tezifon | c. 1660–? | |
gBagwe Amar agomê-yewa | c.1620-1703 | |
De Adjara | ?–March 1724 | |
Dè-Houffon–Agonmin | March 1724–1742 | Dahomeyren agindupean. |
Mijo | 1742–? | |
Tê-Agonmin yewa | ?–1845 | |
Deka | 1845–? | |
Ganhwa | ? | |
Gangia Sindje | ?–1879 | |
Gi-gla No-Done Gbé-non Mau | 1879– 1894/2/4 | |
Gi-gla Gunhu-Hugnon | 1894/2/4–c. 1898 | Frantziarren agindupean. |
Djihento | c. 1898– 1923/12/15 | |
Gi-gla II | 1954–c. 1991 | Beninen independentziaren osteko monarkak |
Kpodégbé Togi Djigla | 1992–egun |
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) Cahoon, Ben. «Benin traditional states» World Statesmen.
- ↑ a b (Ingelesez) Benin: History. in: Columbia Encyclopedia..
- ↑ a b Filippello, Marcus. (2017). Aderinto, Saheed ed. Allada. in: African Kingdoms: An Encyclopedia of Empires and Civilizations. Santa Barbara: ABC-CLIO, 7–9 or. ISBN 978-1-61069-579-4..
- ↑ Stewart, John. (1989). African States and Rulers. Londres: McFarland, 12 or. ISBN 0-89950-390-X..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
![]() |
Artikulu hau Beningo historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |