Edukira joan

Ardrako Erresuma

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ardrako Erresuma
Geografia
HiriburuaAllada
6.665 eta 6.682,2.1522 eta 2.128 parametroa ez da «latitude,longitude» baliozkoa
KontinenteaAfrika
Administrazioa
Demografia
Biztanleria200.000
DentsitateaAdierazpen errorea: Ustekabeko round eragilea bizt/km²
Historia
Sorrera data: XII. mendea eta 1100(e)ko hamarkada
Bestelako informazioa

Ardrako Erresuma, Alladako Erresuma ere deitua, mendebaldeko Afrikako kostaldeko erresuma bat izan zen, egungo Beningo hegoaldean zegoena. Historikoki erresuma subirano bat izan den bitartean, gaur egun monarkia Beningo Errepublikaren barneko monarkia ez subiranoa da.[1]

Bere hiriburua Allada modernoa zen, erresumako hiri nagusia eta portu nagusia.

Hiria eta erresuma, ustez, XII. edo XIII. mendean adja etniako migratzaile talde batek sortu zituen, Mono ibaiaren ondoan zegoen Tado herritik atera zirenak.[2][3] Bere erregeek "herriaren agureen baimenarekin gobernatu zuten".[2] Estatua XVI. mendean eta XVII. mendearen hasieran iritsi zen bere boterearen gailurrera, Atlantikoko merkataritzarako esklabo iturri garrantzitsua zenean. XV. mendearen erdialderako, Allada hiriak 30.000 biztanle inguru zituen, eta estatuak, oro har, ia 200.000 biztanle zituen XVI. menderako.[3]


Ardrako erregeen zerrenda

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hona hemen John Stewartek argitaratutako zerrenda.[4]

Erregea Agintaldia Oharra(k)
Ayossoh Aholuho Adja c. 1440–1445 Adé Gonoū gbétô 1er Agonmin Yéwa
De Nufion c. 1445–1450
Djidomingba c. 1450–1458
Dassu c. 1458–1470
Dassa c. 1470–1475
Adjakpa Djaka-dogbo c. 1475–1490 Djaka Dògbó
Yessu c. 1490–1495
Azoton c. 1495–1498
Yessu c. 1498–1510
Akonde c. 1510–1520
Amamu c. 1520–1530
Agagnon c. 1530–1540 Agonmin
Agbangba c. 1540–1550
Hueze c. 1550–1560
Agbande c. 1560–1580
Kin-Ha c. 1580–1585
Mindji c. 1585–1587
Akolu c. 1587–1590
Kopon c. 1590–1610 Lehenengo errege historikoa
Hunungungu c. 1610–?
Lamadje Pokonu ?–c. 1660
Tezifon c. 1660–?
gBagwe Amar agomê-yewa c.1620-1703
De Adjara ?–March 1724
Dè-Houffon–Agonmin March 1724–1742 Dahomeyren agindupean.
Mijo 1742–?
Tê-Agonmin yewa ?–1845
Deka 1845–?
Ganhwa ?
Gangia Sindje ?–1879
Gi-gla No-Done Gbé-non Mau 1879– 1894/2/4
Gi-gla Gunhu-Hugnon 1894/2/4–c. 1898 Frantziarren agindupean.
Djihento c. 1898– 1923/12/15
Gi-gla II 1954–c. 1991 Beninen independentziaren osteko monarkak
Kpodégbé Togi Djigla 1992–egun


Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) Cahoon, Ben. «Benin traditional states» World Statesmen.
  2. a b (Ingelesez) Benin: History. in: Columbia Encyclopedia..
  3. a b Filippello, Marcus. (2017). Aderinto, Saheed ed. Allada. in: African Kingdoms: An Encyclopedia of Empires and Civilizations. Santa Barbara: ABC-CLIO, 7–9 or. ISBN 978-1-61069-579-4..
  4. Stewart, John. (1989). African States and Rulers. Londres: McFarland, 12 or. ISBN 0-89950-390-X..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Historia
Benin
Artikulu hau Beningo historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.