Argania spinosa
Argania spinosa | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Ordena | Ericales |
Familia | Sapotaceae |
Generoa | Argania |
Espeziea | Argania spinosa |
Datu orokorrak | |
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | argan oil (en) |
Argania spinosa Sapotaceae familiako zuhaitza da. Maroko hego-mendebaldean, Mendebaldeko Saharako iparraldean (Aaiun eta Smara inguruan) eta Aljeriako Tinduf probintziako erdibasamortuetan hazten da[1].
Argania spinosa kontserbatzeko helburuz, 1988an UNESCOk 2.560.000 hektareako eremua Biosfera erreserba izendatu zuen[2].
Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Enbor motza eta bihurritua, eta adar arantzadunak dituen 8-10 mko zuhaitza da. Hosto erdi-iraunkorrak, larrukarak, txandakatu edo sortakatuak, obal-lantzeolatuak eta txikiak (2-4 cm luze). Loreak, txuriak edo hori-berdekarak eta gamopetaloak, maiatza-ekainean agertzen dira. Fruitua 9-16 hilabeteren buruan heltzen da. Drupa berde-horixka da, azal lodia, mesokarpo mamitsua eta endokarpo gogorra dituena. Honen barnean lipidotan oso aberatsa den hazi bat (batzuetan bi edo hiru) dago[1].
Erabilpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Egurra, hostoak (aziendak bazkatzeko) eta haziak (olioa ekoizteko) erabiltzen dira.
Argan olioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hazietatik ateratzen den olioa garrantzi handikoa da berbereen kulturan. Janari gisa asko erabiltzen da, eta baita kosmetikan ere (xaboiak, lozioak, kremak...), larruazala onddoen ugalketatik eta eguzki-erreduretatik babesteko[3].
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b L’arganeraie algerienne Undp.org
- ↑ Arganeraie, Morocco unesco.org
- ↑ Argan olioa, bizi-iturri Repsol.com