Euskal argentinarrak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Argentinako euskaldunak» orritik birbideratua)
Euskal argentinarrak

Biztanleak guztira
3.000.000[1] – 3.500.000[2]
Biztanleria nabarmena duten eskualdeak
Herrialdean zehar
Hizkuntza
Gaztelania eta euskara
Erlijioa
Gehiengo katolikoa, gutxiengo sekularizatua
Zerikusia duten beste giza taldeak
Euskaldunak

Euskal argentinarrak (gaztelaniaz: vasco-argentinos) XIX. eta XX. mendeetan Argentinara iritsitako euskal herritar migratzaileen ondorengoek osatutako gizataldea da. Egun, 3,6 milioiko talde handia osatzen dutela uste da, eta Argentinako biztanleriaren % 10 inguru euskal jatorrikoa dela.

Halaber, Hego Amerikako herrialde hartan 15.000 bat euskal deitura daudela estimatzen da eta bertako toponimian ere aztarnak ugari dira.

Euskal argentinar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aitzindariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Buenos Aires hiriaren fundatzaileak izan ziren Pedro Mendoza eta Juan Garai eta San Salvador de Jujuy sortu zuen Francisco de Argañaraz y Murguia horiengandik hasita, XVI. mendean, ugari izan ziren dira Espainiako konkistaren garaian Argentinara joandako euskal herritarrak, tartean militar eta misiolariak.

XX. mendetik aurrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XX. mendetik aurrera, euskal herritar jatorriko argentinar ospetsuen artean aipatzekoak dira Eva Peron eta Che Guevara politikariak, Esteban Maria Laxague apezpikua, Jorge Burruchaga, eta Julio Olarticoechea edota Sergio Goycochea futbol jokalariak.

Oraindik denboran geroago, aipagarri da Herbehereetako printzesa Máxima Zorregieta.

Toponimia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Besteak beste, Colonia Alberdi, Berazategui, Esteban Echeverría, Ezeiza, Bernardo de Irigoyen, Hipólito Irigoyen, General Madariaga, Necochea, Partido de Olavarría, Uribelarrea, General Urquiza eta Partido de Zárate euskal jatorriko toponimoak dira.

Euskal etxeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, hainbat euskal etxe dago Argentinan: Buenos Aires, Necochea, Rauch, Temperley, La Pampa, Resistencia, Posadas, Paraná eta Concordia (Entre Ríos), Mendoza, San Juan, Santa Fe eta Rosario, eta Trelew, Comodoro Rivadavia, Río Negro eta Río Gallegosen (Patagonia).

Horietariko batzuetan euskara ere irakasten da, eta euskalduntzeko prozesuan ez dira gutxi Euskal Herrira ere urtero etortzen direnak .

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Ezkerro, Mikel. (2002-7-13). La inmigración vasca en la Argentina. .
  2. Auza, Gonzalo Javier. (2004). «Kosmopolita: Los nuevos vascos (I de II)» Euskonews.com.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]