Edukira joan

Ashur-uballit II.a

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ashur-uballit II.a
Asiriako errege

K.a. 612 - K.a. 609
Ashurnasirpal II.a, Sinsharishkun (en) Itzuli
Bizitza
JaiotzaK.a. 645
HerrialdeaAsiria
HeriotzaHarran, K.a. VII. mendea ( urte)
Familia
AitaSinsharishkun
AmaAna-Tašmētum-taklāk
Jarduerak
Jardueraksubiranoa

Aššur-uballiṭ II.a, baita Assur-uballit eta Ashuruballit gisa ere idatzia[1] (akaderaz: 𒀸𒋩𒌑𒋾𒆷, transkribatua: Aššur-uballiṭ, esanahia: "Ashur bizirik mantendu du"), Asiriako azken gobernaria izan zen, Ninive erori eta Sîn-šar-iškun aurrekoaren heriotzatik (K.a. 612) bere porrotera arte Harranen (K.a. 609). Baliteke Sîn-šar-iškunen semea izatea eta seguruenik printze oinordekoa izatea, K.a. 626ko eta K.a. 623ko Niniveko inskripzioetan aipatzen dena.[2]

Sîn-šar-iškunen erregealdian zehar, Asiriako Inperio Berria heriotzez ahuldu zen. K.a. 626-620ko matxinadak ekarri zuen hegoaldeko probintzien galera, sortu berria zen Neobabiloniar Inperioaren mesedetan, eta haren errege Nabopolasarren eta mediarren aurkako gerrak hondamendia ekarri zion Asiriari; hala, Assur eta Nineve hiri garrantzitsuak arpilatu eta suntsitu zituzten, hurrenez hurren K.a. 614an eta 612an.[3]

Hiri horien galeraren eta Sîn-šar-iškunen heriotzaren ondoren, Aššur-uballiṭ IIak Harranen bildu zuen geratzen zitzaion armada txikia, eta Egiptorekin izandako aliantzari esker, hiru urtez gobernatu zuen. Bere "Asiriako errege" titulua iturri babiloniarretatik dator. Aldi bereko inskripzio asiriarrek iradokitzen dute asiriarrek Aššur-uballiṭ beren errege legitimo gisa ikusten zutela, baina oraindik "printze oinordeko" deitzen zioten, ezin baitzuen Asiriako ohiko koroatze erritua bete eta, hortaz, ez baitzion Asiriako jainko nagusi Asur formalki errege izendatu. Harranen izandako bere agintea amaitu zen hiria mediar eta babiloniar indarrek K.a. 610ean hartu zutenean. Aššur-uballiṭek berriro hartzen saiatu zen K.a. 609an, baina porrot egin zuen, eta ordutik ez da gehiago aipatzen garaiko kroniketan, Asiriako monarkia zaharraren amaiera adieraziz.[4]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Kia, Mehrdad. (2016). The Persian Empire: A Historical Encyclopedia: Vol. 1. (1st ed. argitaraldia) ABC-CLIO ISBN 978-1-4408-4568-0. (kontsulta data: 2025-09-05).
  2. (Ingelesez) Bertin, G.. (1891-12). «Babylonian Chronology and History» Transactions of the Royal Historical Society 5: 1–52.  doi:10.2307/3678045. ISSN 0080-4401. (kontsulta data: 2025-09-05).
  3. Reade, J. E.. (1998). Assyrian eponyms, kings and pretenders, 648-605 BC. .
  4. Radner, Karen. (2019). Last Emperor or Crown Prince Forever? Aššur-uballiṭ II of Assyria according to Archival Sources. State Archives of Assyria Studies.


Aurrekoa
Sinsharishkun
Asiriako Erregea
K.a. 612-K.a. 609
Ondorengoa
Asiriako Inperioa desagertzen da