Asta Nielsen

Asta Nielsen
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Asta Sofie Amalie Nielsen
Jaiotza	Gammel Kongevej (en) , 1881eko irailaren 11
Herrialdea	Danimarka
Heriotza	Frederiksberg, 1972ko maiatzaren 25a (90 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	Urban Gad (en) ; Gregori Chmara (en) (1923 - 1930)
Hezkuntza
Hizkuntzak	daniera
Jarduerak
Jarduerak	aktorea, autobiografialaria, antzerki aktorea, zinema aktorea eta film-zuzendaria
Jasotako sariak	ikusi German Film Award ;

Asta Nielsen (Kopenhage, 1881eko irailaren 11 – 1972ko maiatzaren 25a ) Danimarkako aktorea izan zen 1910 eta 1920 urteetan. Historiako lehen germaniar izarra.^[1]^[2]

Bizitza eta lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Asta Nielsen Suedian eta Danimarkan hazi zen. Umetan antzerkiarekin harremanetan jarri zen.

Hasierak antzerkian[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Danimarkako Royal Theatre School-en ikasi zuen eta 1902an Kopenhagen Dagmar Antzokian hasi zen lanean. 1905-1907tik aurrera Suedia eta Norvegian barna ibiltzen zen antzerki konpainia bateko kide izan zen, eta 1908an Det Ny Teater-era (Kopenhageko Antzoki Berria) joan zen. ^[3]

Zinema mutuan arrakasta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Peter Urban Gad-ek konbentzitu zuen zinema-antzezpena probatzeko, XX. mendeko lehen hamarkadetan oraindik ere arte forma apaltzat hartzen zena. Afgrunden filmean (The Abyss, 1910), maitasun askearen tentazioek emakume gazteen independentzia ametsak nola zapuztu zitzaketen irudikatu zuen. Nielsenen ijito-dantza erotikoak eta paper horretan erakutsi zuen distira desafiatzaileak erakarri zituzten gizon eta emakumeak.^[3] Urban Gad zuzendariarekin batera Alemanian hainbat film ekoizteko kontratua lortu zuen eta 1915era arte luzatu zen lorturiko arrakasta zela eta. 1925ean, Georg Wilhelm Pabst-en Die Freudlose Gasse (Plazeraren mozorropean) filmean parte hartu zuen, Greta Garborekin eta Marlene Dietrichekin batera.^[4]

70 film baino gehiago filmatu zituen, horietako batzuk bere produkzio-etxeak eginak. Bere azken filma Unmögliche Liebe izan zen (1932) izan zen.

Gazte, adineko emakume, prostituta eta proletario, emakume eta gizon, espainiar eta inuit gisa jardun zuen, kameraren aurrean naturaltasun bera erakutsiz beti. Bereziki zoriogaiztoko amodioei buruzko filmengatik egin zen famatu, eta bertan, maitasun faltagatik hiltzen edo hiltzen den emakumea irudikatu zuen.^[5]

Soinudun zinemarekin gainbehera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Soinudun zinemaren hedatzearekin lanik ez eta zinematik erretiratu zen. Gobernu naziak bere estudioa Berlinen zuzentzeko aukera eskaini zion, baina berak uko egin zion proposamen horri eta bere herrialdera itzuli zen Bigarren Mundu Gerra hasi baino lehen. Urte batzuk geroago, zinema mutuari buruzko dokumental batzuetan agertu zen, eta berak zuzendu zuen bere bizitzari buruzko beste bat (Asta Nielsen, 1968).^[6]^[7]^[4]

Filmak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Film mutuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1910: Abgründe ( Afgrunden ), Dänemark - Zuzendaria: Urban Gad
1911: Nachtfalter - Zuzendaria: Urban Gad
1911: Heißes Blut - Zuzendaria: Urban Gad
1911: Ballettänzerin ( Balletdanserinden ), Dänemark - Zuzendaria: August Blom
1911: Der fremde Vogel - Zuzendaria: Urban Gad
1911: In dem großen Augenblick - Zuzendaria: Urban Gad
1911: Der schwarze Traum ( Den Sorte drøm ), Dänemark - Zuzendaria: Urban Gad
1912: Die Verräterin - Zuzendaria: Urban Gad
1912: Das Mädchen ohne Vaterland - Zuzendaria: Urban Gad
1912: Die arme Jenny - Zuzendaria: Urban Gad
1912: Der Totentanz (Fragmento, 429 metro) - Zuzendaria eta libretoa: Urban Gad. Weitere Darst.: Oskar Fuchs, Fritz Weidemann, Fred Immler
1912: Jugend und Tollheit - Zuzendaria: Urban Gad
1912: Wenn die Maske fällt - Zuzendaria: Urban Gad
1913: Die Sünden der Väter - Zuzendaria: Urban Gad
1913: Die Filmprimadonna - Zuzendaria: Urban Gad
1913: The Suffragette (Die Suffragette) - Zuzendaria: Urban Gad
1913: S1 - Zuzendaria: Urban Gad
1913: Das rosa Pantöffelchen - Zuzendaria: Franz Hofer
1914: Engelein - Zuzendaria: Urban Gad
1914: Zapatas Bande - Zuzendaria: Urban Gad
1914: Die falsche Asta Nielsen - Zuzendaria: Urban Gad
1914: Weiße Rosen - Zuzendaria: Urban Gad
1915: Vordertreppe - Hintertreppe - Zuzendaria: Urban Gad
1916: Das Eskimobaby - Zuzendaria: Walter Schmidthässler
1916: Das Liebes-ABC - Zuzendaria: Magnus Stifter
1916: Dora Brandes - Zuzendaria: Magnus Stifter
1916: Im Lebenswirbel - Zuzendaria: Heinz Schall
1916: Die Börsenkönigin - Zuzendaria: Edmund Edel
1917: Das Versuchskaninchen - Zuzendaria: Edmund Edel
1919: Rausch - Zuzendaria: Ernst Lubitsch
1919: Das Ende vom Liede - Zuzendaria: Willy Grunwald
1919: Der Fackelträger (Mod lyset) - Zuzendaria: Holger Madsen
1920: Der Reigen - Ein Werdegang - Zuzendaria: Richard Oswald
1921: Hamlet - Zuzendaria: Svend Gade
1921: Irrende Seelen / Sklaven der Sinne - Zuzendaria: Carl Froelich
1921: Fräulein Julie - Zuzendaria: Felix Basch
1921: Die Geliebte Roswolskys - Zuzendaria: Felix Basch
1922: Vanina - Die Galgenhochzeit - Zuzendaria: Arthur von Gerlach
1922: Der Absturz - Zuzendaria: Ludwig Wolff
1923: Erdgeist - Zuzendaria: Leopold Jessner
1924: Lebende Buddhas - Zuzendaria: Paul Wegener
1924: INRI - Zuzendaria: Robert Wiene
1925: Die freudlose Gasse - Zuzendaria: Georg Wilhelm Pabst
1926: Laster der Menschheit - Zuzendaria: Rudolf Meinert
1927: Dirnentragödie - Zuzendaria: Bruno Rahn
1927: Gehetzte Frauen - Zuzendaria: Richard Oswald
1927: Kleinstadtsünder - Zuzendaria: Bruno Rahn
1927: Das gefährliche Alter - Zuzendaria: Eugen Illés

Film soinudunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1932: The Impossible Love - Zuzendaria: Erich Waschneck

Irudi galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ «Asta Nielsen» IMDb (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).
↑ (Gaztelaniaz) «Asta Nielsen - Biografía, mejores películas, series, imágenes y noticias» La Vanguardia 2022-05-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).
↑ ^a ^b (Ingelesez) «Asta Nielsen (1881-1972)» nordics.info (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).
↑ ^a ^b «Biografia de Asta Nielsen» www.biografiasyvidas.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).
↑ «Asta Nielsen» www.uv.es (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).
↑ (Gaztelaniaz) Asta Nielsen. (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).
↑ Nielsen, Asta. (1968-07-12). Asta Nielsen. Laterna Film (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Asta Nielsen: Die schweigende Muse - Lebenserinnerungen, Hanser, Carl GmbH + Co., ISBN 3-446-12420-9 .
Hans Schifferle: Magie des Körpers. "Totentanz" mit Asta Nielsen (1912) hemen: Peter Buchka, Hg.: Deutsche Augenblicke. Eine Bilderfolge zu einer Typologie des Films (Reihe: Off-Texte 1) Belleville, München 1996 ISBN 3-923646-49-6 ( zuerst : SZ 1995) S. 10f. (S. 11 eta als Coverbild: Nielsen in diesem Film)
Roman Gubern. Zinemaren historia . Bartzelona: Anagrama, 2016 (1. arg. 1969), orr. 78-79. ISBN 978-84-339-7799-1 .

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q232404
Multimedia: Asta Nielsen / Q232404

[1] «Asta Nielsen» IMDb (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[2] (Gaztelaniaz) «Asta Nielsen - Biografía, mejores películas, series, imágenes y noticias» La Vanguardia 2022-05-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[:0-3] (Ingelesez) «Asta Nielsen (1881-1972)» nordics.info (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[:1-4] «Biografia de Asta Nielsen» www.biografiasyvidas.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[5] «Asta Nielsen» www.uv.es (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[6] (Gaztelaniaz) Asta Nielsen. (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[7] Nielsen, Asta. (1968-07-12). Asta Nielsen. Laterna Film (Noiz kontsultatua: 2022-08-09).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]