Athos mendia

Mendi Santuko Errepublika Monastiko Autonomoa; Αὐτόνομη Μοναστικὴ Πολιτεία Ἁγίου Ὄρους
	;
	;
Geografia
Hiriburua; eta hiri handiena	Karyes; 40°15′26″N 24°14′42″E
Azalera	335,64
Administrazioa
Gobernu-sistema	Monarkia aukeratua
Konstantinoplako Aitalehen Ekumenikoa	Bartolome I.a
Demografia
Dentsitatea	Adierazpen errorea: Ustekabeko / eragilea bizt/km² (6,7)
Bestelako informazioa

Atos mendia^[1] (grezieraz: Άθως, Áthos, askotan Ἅγιον Ὄρος edo «mendi santua» deitua) Greziako mendia da, Mazedonian; Kaltzidikako mendebaldeko penintsulako hegoaldean dago (2.033 m).

X. mendetik aurrera, hogei monasterio egokitu ziren bertan, eliza ortodoxoaren gune garrantzitsuena osatuz. Atosko komentuetan 1.500 monje inguru bizi dira, Mendi Santuko Errepublika Monastiko Autonomoa^[1] izeneko monasterio-errepublika bat osatuz (1926tik aurrera, administrazio-autonomia estatutu berezia dute). 1060. urtetik, emakumeak ezin dira Atos mendian barneratu.

Atos eskualdea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

336 km²eta 1.472 biztanle (1981) ditu. Hiriburua Karyai da (235 biztanle).

Monasterioak eta sketaeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Atos mendiaren 20 monasterioak, hierarkiaren arabera zerrendatuta:

Lavra Handiaren monasterioa (Mεγíστη Λαúρα / Megisti Laura)
Vatopediou monasterioa (Bατoπαiδíoυ / Batopaidiou)
Iviron monasterioa (Iβήρων / Iviron)
Chelandariou monasterioa edo Hilandar monasterioa (Χiλανδαρíou / Chilandariou)
Dionisiou monasterioa (Δioνυσíoυ / Dionisiou)
Koutloumoussiou monasterioa (Koυτλoυμoυδíoυ / Koutloumousiou)
Pantokratoros monasterioa (Παντokράτoρoς / Pantokratoros)
Xiropotamou monasterioa (Ξηρoπoτάμoυ / Xiropotamou)
Zografou monasterioa (Zωγράφoυ / Zografou)
Dochiariou monasterioa (Δoχεiαρíou / Docheiariou)
Karakallou monasterioa (Kαραkάλλoυ / Karakallou)
Filotheou monasterioa (Φιλοθέου / Filotheou)
Simonos Petra monasterioa (Σίμωνος Πέτρας / Simonos Petra)
San Pablo monasterioa (Αγίου Παύλου / Agio Pavlou)
Stavronikita monasterioa (Σταυρονικήτα / Stavronikita)
Xenophontos monasterioa (Ξενοφώντος / Xenofontos)
Gregoriou monasterioa (Γρηγορίου / Gregoriou)
Esfigmenou monasterioa (Εσφιγμένου / Esfigmenou)
San Pandeleimonos monasterioa (Αγίου Παντελεήμονος /)
Konstamonitou monasterioa (Κωνσταμονίτου / Konstamonitou)

Sketaeak edo monjeen komunitateak:

Prodromos
Santa Ana
Kafsokalyvia
Vatopediko Sketae
Ivirongo Sketae
Koutloumousiouko Sketae
Pantokratorosko Sketae de Pantokratoros
Sketae Berria
Lakkoskete
Xenophontoseko Sketae
San Basilio
Provata

Athos mendia¹ UNESCOren gizateriaren ondarea
Dokhiariu monasterioa 40°9′28″N 24°19′36″E / 40.15778°N 24.32667°E / 40.15778; 24.32667
Mota	Mistoa
Irizpideak	i, ii, iv, v, vi, vii
Erreferentzia	454
Kokalekua	Grezia
Eskualdea²	Europa eta Ipar Amerika
Izen ematea	1987 (XI. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.