Edukira joan

Atropa baetica

Wikipedia, Entziklopedia askea
Atropa baetica
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaSolanales
FamiliaSolanaceae
GeneroaAtropa
Espeziea Atropa baetica
Willkomm, 1852

Atropa baetica Solanaceae familiako landarea da, hegoaldeko Iberiar penintsulan eta iparraldeko Afrikako mendebaldean bizi dena. Generokidea den belaikirekin hainbat ezaugarri partekatzen ditu, adibidez, alkaloide asko izatea.

Landare glabra, iraunkorra eta errizomatosoa da, 170 zentimetroko altueraraino iristen dena, zurtoin tenteekin.[1] Hostoak peziolatuak dira, 13 x 7 zentimetrorainoko linboarekin, lobulatua, zorrotza, mukronatua. 10 milimetrorainoko kaliza eta korola, 25 milimetroko diametrokoa, kaliza baino bi aldiz luzeagoa gutxi gorabehera, horia. Fruituak 10 milimetroko baiak dira, globosoak, beltzak. Uztailean loratzen da.[2] Loreak bakartiak dira, forma infundibuliformea (inbutu formakoa) eta kanpai-formakoa duten korolak.

Andaluzia (Jaen, Cazorla mendilerroa[3] eta Malaga) eta Gaztela-Mantxa (Cuenca, Guadalajara) autonomia-erkidegoetan populazioak aurkitu dituzte.[4][5] Guadalajarako probintzian, Tajo Garaiko parke naturalean populazio bat ezagutzen da. Cuenca probintzian, Cuencako mendilerroan aurkitu dira belaikiarekin hibridatutako espezieak.

Oihanpean topa dezakegu, hegal lehor harritsu edo harritsuetan, eguzkitsu, kareharrizko lurzoru nahasi eta nitrifikatuetan, 900-2000 metroko altitudean.

Kimika eta toxikotasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hamabost alkaloide ere identifikatu dituzten, eta erroetan dagoen eskopolamina nagusia da. Era berean, Atropa generoko espezie batzuen hostoek 1,8-zineol monoterpenoa izan dezakete, eta hori irenstea osasunerako arriskutsua izan daiteke.[6]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz) (PDF) Atropa baetica Willk. Ministerio para la Transición Ecológica de España.
  2. (Ingelesez) Flora Vascular. Atropa baetica Willk Linnaea 25 :50 (1852). .
  3. Herrera Maliani, Carlos Manuel. «Distribución, ecología y conservación de "Atropa baetica" Willk. ("Solanaceae") en la Sierra de Cazorla» Anales del Jardín Botánico de Madrid 43 (2): 387-398. ISSN 0211-1322..
  4. García-Abad Alonso, Juan Javier. (2016). «Sobre la presencia actual de Atropa baetica Willk. (Solanaceae) en la Alta Alcarria (Utande, Guadalajara)» Flora Montiberica 63: 18-30. ISSN 1138-5952..
  5. Beltran Garcia J. & Ferran Royo Pla. (2004). «Atropa» Butll. Inst. Cat. Hist. Nat 72.
  6. (Ingelesez) European Food Safety Authority (EFSA). (2012). http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/files/main_documents/2663.pdf «Compendium of botanicals reported to contain naturally occuring substances of possible concern for human health when used in food and food supplements» EFSA Journal 10 (5): 2663.  doi:10.2903/j.efsa.2012.2663..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Landare Artikulu hau landareei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.