Aura (ibaia)

Aura (ibaia)
Aura (ibaia)
Datu orokorrak
Garaiera	70 m
Mota	ibai
Luzera	70 km
Geografia
Koordenatuak	60°25′54″N 22°13′37″E / 60.43163°N 22.22692°E
Estatu burujabe	Finlandia
Regional State Administrative Agency	South-Western Finland Regional State Administrative Agency
Finlandiako eskualdeak	Jatorrizko Finlandia
Finlandiako udalerriak	Oripää
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Vähäjoki (en) ; Järvijoki (en) ; Savijoki;
Arroaren azalera	885 km²
Arro hidrografikoa	Aura River Basin (en)
Iturburua	Oripää
Bokalea; ()	Uhartediaren itsasoa (Turku)

Aura (finlandieraz: Aurajoki, ˈɑu̯rɑˌjoki ahoskatua; suedieraz: Aura å) hego-mendebaldeko Finlandiako ibaia da. Bere iturburua Oripäla hirian dago, eta Pöytyätik, Auratik eta Lietotik igarotzen da, lehenago bere urak Turku hiriaren erdian dagoen Uhartediaren itsasoan amaitzen dituelarik.^[1] Aura ibaiko urak marroiak dira. Ibaiaren luzera, guztira, 70 km ingurukoa da, eta hamaika ur-laster ditu; horietako handiena Nautelankoski da, Lieton. Turku inguruko eskualdean edaten duten txorrotako ura Auratik ateratzen dute, hiriko ur-hornidura sekundarioa, Halinengo ur-lasterren parean jartzen bada.

«Aura» hitza suedierazko arkaismotik datorrela dirudi, eta bide nabigagarria esan nahi du (aathra, oraindik ere ådra forman erabiltzen dutena), baina finlandieraz «golde» gisa itzultzen da. Nekazaritza-eremu batean dago, eta inguruko finken jariatze-urak uherra bihurtzen du, eutrofizazioa da haren mehatxurik handiena izanda. 1970eko hamarkadatik hobera egin du, eta Aura ibaia izokin-espezimenak hartzeko bezain garbi dago.

Ibai-ertzak asentamenduetan bizi izan dira duela 6.000 urte gutxienez. Finlandiako kultura-ondarean duen eragina nabarmena da. Finlandiako artxidiozesia ibaitik gertu egon da XIII. mendetik.