Azetamiprid

Azetamiprid
Formula kimikoa	C10H11ClN4
SMILES kanonikoa	2D eredua
SMILES isomerikoa	C(N(/C(=N/C#N)/C)C)C=1C=CC(Cl)=NC1
MolView	3D eredua
Mota	Neonikotinoide eta acetamiprid (en)
Masa molekularra	222,067224032 Da
Identifikatzaileak
InChlKey	WCXDHFDTOYPNIE-RIYZIHGNSA-N
CAS zenbakia	135410-20-7
ChemSpider	184719
Reaxys	8315700
Gmelin	39164
ChEMBL	CHEMBL265941
ZVG	535832
EC zenbakia	603-921-1
ECHA	100.111.622
MeSH	C464485
UNII	5HL5N372P0
KEGG	C18507

Azetamiprida C₁₀H₁₁ClN₄ formula kimikoa duen konposatu organikoa da. Aventis CropSciences enpresak Chipco eta Assail izen komertzialekin sortutako intsektizida neonikotinoide usaingabea da. Sistemikoa da eta hostodun barazkiak, zitrikoak, mahatsak, kotoia, pomodun frutak, azak eta landare apaingarrietan dauden intsektu xurgatzaileak hiltzeko asmoa du (Thysanoptera, Hemiptera, batez ere afidoak^[1]). Gerezi-laborantzan ere funtsezko pestizida da, gerezi-euliaren larben aurka duen eraginkortasunagatik.

Azetamiprida kloropiridina neonikolinidoen familiakoa da, 1990eko hamarkadaren hasieran sartua.^[2] Etxeko-animalien izurriteak kontrolatzeko ere erabiltzen dute (katuei eta txakurrei buruzko arkakusoak, adibidez).

2025eko uztail hasieran, Laurent Duplomb diputatu errepublikanoaren lege proposamena bozkatu zuten Frantziako Asanblea Nazionalean. Baiezkoak irabazi zuen: 316 boz alde eta 223 kontra. Lege horren helburua laborari lanaren «hertsapenen kentzea» da. Baina, hainbat neurriren artean, Duplomb legearen 2. artikuluak eztabaida handia piztu zuen azetamiprida baimentzen zuelako, eta, hilabete batez, 2,1 milioi sinadura bildu zituzten legearen aurka. Frantziako Kontseilu Konstituzionalak adierazi zuen azetamiprid pestizidaren erabiltzea konstituzioaren aurkakoa zela. Duplomb legeari buruzko iritzia plazaratu eta lau egunera, Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak behin betiko promulgatu du legea, kontseiluari obedituz, azetamiprida baimendu gabe.^[3]

Erreferentziak

↑ Yao, Xiao-hua; Min, Hang; Lü, Zhen-hua; Yuan, Hai-ping. (2006ko apirila). «Influence of acetamiprid on soil enzymatic activities and respiration» European Journal of Soil Biology 42 (2): 120–126. doi:10.1016/j.ejsobi.2005.12.001. Bibcode: 2006EJSB...42..120Y..
↑ Brunet, Jean-Luc; Badiou, Alexandra; Belzunces, Luc P. (2005eko abuztua). «In vivo metabolic fate of [ 14 C]-acetamiprid in six biological compartments of the honeybee, Apis mellifera L» Pest Management Science 61 (8): 742–748. doi:10.1002/ps.1046. PMID 15880574. Bibcode: 2005PMSci..61..742B..
↑ «Macronek 'Duplomb legea' promulgatu du, azetamiprida baimendu gabe» Berria 2025-08-12 CC BY-SA 4.0 lizentziapean.

Kanpo estekak

Datuak: Q421598
Multimedia: Acetamiprid / Q421598

Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] Yao, Xiao-hua; Min, Hang; Lü, Zhen-hua; Yuan, Hai-ping. (2006ko apirila). «Influence of acetamiprid on soil enzymatic activities and respiration» European Journal of Soil Biology 42 (2): 120–126. doi:10.1016/j.ejsobi.2005.12.001. Bibcode: 2006EJSB...42..120Y..

[2] Brunet, Jean-Luc; Badiou, Alexandra; Belzunces, Luc P. (2005eko abuztua). «In vivo metabolic fate of [ 14 C]-acetamiprid in six biological compartments of the honeybee, Apis mellifera L» Pest Management Science 61 (8): 742–748. doi:10.1002/ps.1046. PMID 15880574. Bibcode: 2005PMSci..61..742B..

[3] «Macronek 'Duplomb legea' promulgatu du, azetamiprida baimendu gabe» Berria 2025-08-12 CC BY-SA 4.0 lizentziapean.

[1]

[2]

[3]