Edukira joan

Azido sulfeniko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azido sulfeniko
MotaOrganosufre-konposatu eta hydroxy compound (en) Itzuli
Identifikatzaileak
MeSHD013434

Azido sulfenikoak konposatu organikoen familia bat da, oxoazidoen klasekoa. Azido sulfenikoek R−S−OH fomuoa orokorra dute. Guztietan sinpleenari ere, H−S−OH formulakoari ere azido sulfeniko deritzo[1].

Azido sulfenikoek azido sulfinikoekin eta azido sulfonikoekin batera organosufre oxoazidoen familia osatzen dute.

Katea motzeko azido sulfenikoak oso erreaktiboak dira. Esaterako azido metanosulfenikoa (CH3SOH) ezin da disoluzioan isolatu eta gas-fasean minutu bateko iraupena du degradatu baino lehen[2].

Bestalde, azido sulfenikoek tautomerismoa pairatzen dute.

Sulfenic-acid-tautomerism-2D

1-Propensulfensäure
Azido 1-propoanosulfenikoa

Baratxuriak, tipulak eta Allium generoko beste landare batzuk ehunetan kalteak pairatzen dituztenena, bertan dagoen aliina entzima baten eraginez deskonposatu egiten da azido sulfenikoak ekoitziz. Horrela tipulak moztean azido 1-propoenosulfonikoa eratzen da, zeinak begietan sartuta nergarrazteko abilezia duen[3].

Erlazionatutako funtzio-taldeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Azido sulfenikoaren balizko erradikalak sulfeniloak dira, RS-. Alabaina ez dira sintetizatzen azido sulfenikoaren erreakzioetatik.

Adibidez, metanosulfenil kloruroaren (CH3SCl) moduko sulfenilo-kloruroak disulfuroei kloroa erantsiz lortzen dira.

Bestetik sulfenatoak, (RSOR′), sulfenilo-kloruroek alkoholekin erreakzionatzean eratzen dira. Sulfenamidek RSNR′2 formula dute[4].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) PubChem. «Sulfanol» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (kontsulta data: 2025-01-15).
  2. Penn, Robert E.; Block, Eric; Revelle, Larry K.. (1978-05-01). «Flash vacuum pyrolysis studies. 5. Methanesulfenic acid» Journal of the American Chemical Society 100 (11): 3622–3623.  doi:10.1021/ja00479a068. ISSN 0002-7863. (kontsulta data: 2025-01-15).
  3. Block, Eric. (2010). Garlic and other alliums: the lore and the science. RSC publ ISBN 978-0-85404-190-9. (kontsulta data: 2025-01-15).
  4. (Ingelesez) Braverman, Samuel. (1990). «Rearrangements involving sulfenic acids and their derivatives» Sulfenic Acids and Derivatives (1990) (John Wiley & Sons, Ltd): 311–359.  doi:10.1002/9780470772287.ch8. ISBN 978-0-470-77228-7. (kontsulta data: 2025-01-15).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]