Azkoiengo zubia

Koordenatuak: 42°20′16″N 1°47′31″W / 42.33768329°N 1.79184551°W / 42.33768329; -1.79184551
Wikipedia, Entziklopedia askea
Azkoiengo zubia
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Nafarroa Garaia
UdalerriaAzkoien
Koordenatuak42°20′16″N 1°47′31″W / 42.33768329°N 1.79184551°W / 42.33768329; -1.79184551
Map

Azkoiengo zubia Argako Erriberako Azkoien udalerrian Erdi Aroko harrizko zubi bat da, Arga ibaiaren gainean.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lautadara eta herriaren sarrerara jaitsita, Erdi Aroko zubia dago, nahiz eta bere fabrikaren zati bat XVII. mendearen amaieran berreraiki zen; beraz, gotikoaren begi zorrotzak eta erdi-puntuko Erdi Arokoak elkarrekin bizi dira. Zubi zaharraren eraikuntza ezin da erabat ziurtatu, nahiz eta ahots herrikoiak erromatarrei ematen dien. Ziur dakigu Karlos III.a Nafarroakoaren garaian (1403) konpondu beharra zegoela, hondatuta baitzegoen. Horretarako, bertakoei hurrengo bost urteetan herriko juduen bular arrunta eman zien, bai eta herrian ospatzen ez zituzten betiko kapilau guztiak eta buruzagien borondateari berariazko adierazpenik egin gabe utzitako testamentu guztiak ere. Beraz, XV. mendearen hasieran, zerga aldetik zuen salbuespen handiagatik eta benetako laguntza beragatik garrantzitsutzat jotzen zen zubi bat zegoen. Litekeena da gaur egungo zubia izatea, edo, behintzat, haren basamentuak. Bertan, begi zorrotzak eta erdi-puntukoak bizi dira.

Denboran aurrera, Azkoiengo jaurerria sortu zen, eta bertako jaun feudalek beren errentagarritasun ekonomikoak handitzeaz arduratu ziren, azpiegitura hobetuz. Une horretatik aurrera, zubia Faltzesko Markesatuaren mende geratu zen zuzenean, eta honek errenta handiak ematen zizkion bere bidesariagatik.

XIX. mendean feudalismoarekin amaitu ziren legeek zubia udal-titulartasunera pasatzea eragin zuten, eta bidesaria hiribilduko bizilagunak salbuestea. Egoera hori 1899ko otsailean aldatu zen, eta Nafarroako Foru Aldundiak adierazi zuen hiribildu horretako bizilagun guztiek ordaindu behar zutela kanpoko salmentarako generoak zituen eta Azkoienen ekoitzi ez ziren bidesaria.

Udalak gaia eztabaidatu zuen ikusaraziz araudi hori dekretu bidez 1851n emandako emakiden aurkakoa zela, zubia lagatzearen truke, Aldundiak aurreko akordioak berretsi zituen eta bizilagunak ordaintzera behartu zituen. Horrela, benetako ekimenez eraikitako zubia, udal titulartasuneko parentesi labur baten ondoren, Estatura itzultzen zen Aldundiaren bitartez.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]