B linea (Tolosa Okzitaniako metroa)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Bòrdaroja ↔ Ramonvila
Tolosa Okzitaniako metroaren linea

Metro bat Tres Cocuts geltokian
Datu orokorrak
Garraio motaMetroa
EskualdeakTolosa,  Okzitania
Geltokiak20
Bidaiariak57 000 000 (2018)
JabeaTisséo
Webguneawww.tisseo.fr
Ustiapena
Hasiera2007ko ekainaren 30a
EragileaTisséo
Ibilgailuak116 (A linearekin)
Ibilgailuen luzera27 m
Maiztasuna1' - 9'
Datu teknikoak
Luzera15,7 km
Galiboa1 435 mm
Abiadura maximoa80 km/h
 Mapa
Map

Tolosa Okzitaniako metroaren B linea sarean aurreikustako bi lineetako bat da. Bòrdaroja eta Ramonvila geltokiak lotzen du, Tolosa Okztianiako erdigunetik igaroz duen iparralde-hegoalde ardatza osatzen du.

2007ko ekainaren 30an inauguratu zen Bòrdaroja eta Ramonvila geltokien artean,  linea Tolosa Okzitanian eraikitzen bigarrena izan zen.

2025erako linea Labejaraino zabaltzea aurreikusi da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Metroaren aukera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Toki propioko garraio kolektibo berri bat eraikitzeko hastapen-erabakia 1980an Syndicat Mixte des Transports en Commun delakoak hartu zuen bitartean, tranbia bat aukeratzea espero zen, Marcel Cavaillé, Frantziako tranbiak jartzeari buruzko lehiaketa bat abiatu zuen garraioko estatu-idazkaria, Tolosa Okzitaniako alkateordea baitzen. Garraio modua hautatzeari buruzko eztabaida hasi zenean, eztabaida handia sortu zen, udal gehiengoa metroa eta tranbiaren kontrakoa zelako. Aukeratuak beraiek joan ziren Hannoverreko metro arina ikustera, eta gero Lilleko metroa. Beharbada, Matraren "sentsibilizazio" kanpaina eraginkorra izan zen edo, egun batzuk lehenago, 500 milioi liberako diru-laguntza iragarri zuen, baina 1985eko uztailaren 9an, Syndicat Mixte des Transports en Communak aurrerapauso txiki bat eman zuen metroa aukeratzeko bozketa berdinean.[1]

 lineko estazioetako ikasketen harmonizazioa, bestalde, Françoise Mahiou ingeniariaren esku dago, estazio urperagarrien, Pè d'auca eta Sant Çubran–Republican arduradun, eta ate espezifikoen bidez ia estanko bihur daitezke haren sarbideak.[2]

Eraikuntza lanak 1989an hasi ziren, Tolosa Okzitaniako Agomerazioaren Mugikortasuneko Elkarteari eskuordetutako obra erabiliz, hiru urte geroago, aurreproiektua, kontzertu bat eta ikerketa publikoa burutzeko. Onura publikoko adierazpena 1988ko urriaren 27an sinatu zen, eta bost urte geroago zabaldu zen, 1993ko ekainean. Aldi berean, autobus sarearen berregituraketa sakona egin da.[3]

Bigarren linea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Halaber, 1997an bigarren linea bat sortu zela iragarri zen,  linea, Metroko teknologiaren jarraipena izango zena, eta,  linearen arrakastaren ondorioz, linea honen helburua  linea desmuntatzea da, baina baita ordura arte zerbitzurik gabe zeuden hainbat lekuri zerbitzatzea ere. Lanak 2001ean hasiko dira, eta linea 2007ko ekainaren 30ean irekiko da.

Occitània jaialdia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2009ko irailean Occitània jaialdia zela eta, Tisséok Okzitanierazko geltokien berri ematea erabaki zuen, eta azkenean jaialdia baino haratago geratuko da. Iragarkiak, erabiltzaile askori gogaikarriak iruditzen zitzaizkienak, aldatu egin dira geroztik, eta emakumezko ahots berak iragartzen ditu estazioak, baina baita terminoak eta jaitsiera aldea ere bi hizkuntzetan.[4][5]

Bilakaera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2017ko urtarrilaren 9an Sent Anha auzoan kanalizazio bat apurtzeak Sent Ahna-SNCF lurpeko geltokiaurperatzea eragin zuen. Geltokia itxita dago bi astez gutxienez, eta trafikoa etenda dago Sant Miquèl-Marcel Langer geltokiaren hegoaldean, tunelean pilatutako ura ponpatzeko garaian.

2018ko urtarrilaren 12an, eztabaida publikoaren batzorde nazionalak jakinarazten du kontzertu publikoa, hegoaldean luzatzeari buruzkoa, Toulouse Aerospace Express etorkizuneko linerantz, 2018ko urtarrilaren 29tik otsailaren 23ra izango dela.

2018an,  linea ireki zenetik lehen urtean, lineak baino balidazio gehiago erregistratzen ditu: 57 milioi, 53,3 milioi, metroaren lehen linean. Alde hau, funtsean, a linearen udako itxieragatik azaltzen da aste batzuetan, gaitasuna bikoizteko lanen barruan. Horrez gain, 2018ak gora egin du linean: trafikoa oso gutxi ari zen aldatzen 2012az geroztik, eta aurten 3 milioitik gorako bidaiarien kopurua handitu egin da urtebetean soilik, baina ez du gainditu a linearen gehienezko populazioa, 57,8 milioi balidazio 2016an.

Azpiegitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tolosako Place Carré de la Maourinen hasten da linea. Bòrdaroja geltokia inguruan dago. Inguruan disuasio-aparkaleku bat dago. Lineak hegoalderantz hartzen du eta Izards auzora sartzen da, non Tres Cocuts geltokia dagoen. Ondoren, Bordele-Seta burdinbidea zeharkatu eta La Vacara iritsiko da. Hurrengo geltokia Barrièra de París da, izen bereko auzoan, eta Minimes auzotik jarraitzen du, non Minimes-Claudi Nougaròu eta Canal del Miègjorn geltokiak dauden.

Geltoki hau igaro ondoren, Tolosako erdiguneko saihesbidean sartzen da, non Compans-Caffarelli eta Joana d'Arcen gelditzen den. Ondoren,  lineako trenbidearen gainetik gurutzatu eta Jean Jaurès geltokira iristen da.

Saihesbideari jarraituz, Francés Verdier eta Carmes geltokiak daude. Ondoren, hegoalderantz jo, Tolosa Okzitaniako tranbiaren azpitik igaro eta Palais de Justícia geltokira iritsiko da. Bertan, tranbiaren  eta  lineekin lotzen da eta Sant Miquèl-Marcel Langer geltokirantz jarraitzen du.

En Palòt geltokia igaro ondoren, izen bereko auzoan, Niel geltokia zeharkatzen du, sare osoko mamu bakarra. Orduan, Sent Anha-SNCF geltokiaren ingurura iristen da, non  eta  lineekin lotzen den.

Hegoalderantz jarraituz, linea "Sud toulousain" (tolosar hegoaldea) unibertsitateen eremura iristen da, non Facultat de Farmacia eta Universitat Pau Sabatièr geltokiak dauden. Azkenik, Tolosa Okzitaniako hiria utzi eta Ramonvilla geltokira iritsiko da, Ramonvilla-Sent Anha udalerrian.

Goiburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lineak bi goiburu nagusi ditu:

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geltokia Koordenatuak Udalerria Konexioak
    Bòrdaroja 43°38′27″N 1°27′9″E Tolosa Okzitania
    Tres Cocuts 43°38′17″N 1°26′39″E Tolosa Okzitania
    La Vaca 43°38′1″N 1°26′8″E Tolosa Okzitania
    Barrièra de Paris 43°37′37″N 1°26′2″E Tolosa Okzitania
    Minimes-Claudi Nougaròu 43°37′14″N 1°26′9″E Tolosa Okzitania
    Canal del Miègjorn 43°36′56″N 1°26′2″E Tolosa Okzitania
    Compans-Caffarelli 43°36′38″N 1°26′9″E Tolosa Okzitania   L1  
    Joana d'Arc 43°36′31″N 1°26′43″E Tolosa Okzitania   L1   L9  
    Jean Jaurès 43°36′21″N 1°26′56″E Tolosa Okzitania   
  L1   L8   L9  
    Francés Verdier 43°36′2″N 1°27′7″E Tolosa Okzitania   L1   L7   L8   L9  
    Carmes 43°35′52″N 1°26′44″E Tolosa Okzitania   L4  
    Palais de Justícia 43°35′32″N 1°26′41″E Tolosa Okzitania    
  L4  
    Sant Miquèl-Marcel Langer 43°35′8″N 1°26′51″E Tolosa Okzitania   L4  
    En Palòt 43°34′48″N 1°26′31″E Tolosa Okzitania   L9  
    Sent Anha-SNCF 43°34′49″N 1°26′59″E Tolosa Okzitania   
Tolosa-Sent Anha
    Sauselong 43°34′47″N 1°27′33″E Tolosa Okzitania
    Ranguèlh 43°34′30″N 1°27′42″E Tolosa Okzitania
    Facultat de Farmacia 43°34′5″N 1°27′52″E Tolosa Okzitania
    Universitat Pau Sabatièr 43°33′39″N 1°27′48″E Tolosa Okzitania
    Ramonvila 43°33′21″N 1°28′35″E Ramonvila-Sent Anha   L6  

Geltokien izena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus zerrenda: «Tisséo sarearen geltokiak»

Tolosa Okzitaniako metroaren geltokiak Tisséo enpresak kudeatzen eta mantentzen ditu 1993ko ekainaren 26tik. Gainera, Tisséo enpresak ditu trenak eta horiek ustiatzeaz arduratzen da.

Aparkalekuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Linean, P+R izeneko 5 disuasio-aparkaleku daude, geltokiren bati konektatuta. Hona hemen:

Planoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ustiapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarea Tisséo usiatzen du Tisséo kudeatutako trenbide eta geltokietan.

Maiztasunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Linearen ibilbide osoak 26 minutu eta 30 segundo irauten du, arraun abiadura komertziala 33 km/h-koa da, Tolosako metroaren linea guztietan bezala.

Terminoen lehen irteera 5: 15ean izango da, a linean. Azken irteera astean izango da, gauerdian, 3etan, ostiral eta larunbatetan.[6]

Arraun bakoitzaren arteko tartea, metro tuberkulosiaren beste linean bezala, ordutegiaren araberakoa da: 1 minutu 20 puntako orduetan, 4 minutu gauetan ostiral eta larunbatetan, 5 minutu ordu zulatuetan astean, 7 minutu gauez astean eta ordu ahuletan igande eta egun egingarrietan, eta azkenik, 9 minutu zerbitzuaren hasieran.[7]

 lineko maiztasunak 2020ko urtarrilaren 10an
Lanegunak, udan izan ezik Larunbatak Jaiegunak
Puntako ordu Haraneko ordu Zerbitzuaren hasiera Zerbitzuaren amaiera Normalean Zerbitzuaren hasiera Zerbitzuaren amaiera Puntako ordu Haraneko ordu
1 min 20 5 min 9 min 7 min 4 min 9 min 7 min 4 min 7 min

Bidaiarientzako informazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Metroko geltokiak, trafiko handiko autobus geltokiak bezala, informazio sistemez hornituta daude, hurrengo pasabidea baino lehen itxaroteko denbora etengabean emanez, eta sarearen egoerari buruzko informazioa. Metroa geldituz gero, edo arazo teknikoren bat izanez gero, metroko PCCko (kontrol-postu nagusia) langile batek iragarkiak egin ahal izango ditu erabiltzaileei informazioa emateko zein den arazoa eta zein den sarea.

Aipatutako estazioaren izenaren iragarki ozen bat egin zen kaiko arrauna gelditu baino lehen, baina baita aurreko geltokia utzi eta berehala ere. Aipatzekoa da estazioen izenak frantsesez iragarrita daudela, eta 2009ko irailetik aurrera okzitanieraz ere bai. 2011ko udaberrian, iragarki horiek berritu egin ziren, bertako hiztegitik gertuago zeuden tekno-doinua eta okzitaniar ahoskera hobesteko. VAL 208 barruan, hurrengo geltokiaren izena eta metro, tranbia eta tren korrespondentziak dioderozko panel batetik pasatzen dira.

Tolosa Okzitaniako autobusen linea askok zerbitzatutako zenbait geltokitan, informazio digitalen panelek, egunero-egunero eguneratzen diren informazioak dituztenak, linea ezberdinen hurrengo autobus-pasabideen berri ematen diete erabiltzaileei, baina baita sarearen egoeraren eta balizko gorabeheren berri ere. Marengo-SNCF geltokian, Tolosa-Matabiau geltokiarekin konektatuta, geltokiko SNCF sarerako iragarkiak ere zabaltzen dira geltokiaren inguruetan, txarteldegian eta hainbat sarbidetan.

Megafonia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira Tolosa Okzitaniako metroan gaur egun erabiltzen diren soinu-iragarkiak:[8][9][10]

Tolosako metroaren megafonia 2020ko urtarrilaren 10an
Frantsesez (lehen postua) Okzitanieraz (bigarren postua) Euskaraz (itzulpena)
 Hurrengo geltokia adierazteko  Prochaine station, nom Estasion avenento, nom Hurrengo geltokia, izena
 Geltoki sarratzen Station nom itzuli gabe izena geltokia
 Irteera ezkerretik Atention! descente à gauche Atencion, dabalada a esquerra Kasu! Irteera ezkerretik
 Korrespondentzia Correspondance, ligne nom itzuli gabe Ligne izena -rekin konexioa
 Terminusa Tous les passagers sont invités à quiter la rame Totes los passatgers son convitats a quitar lo tren Bidaiari guztiak gonbidatu dituzte tren egitera

Flota[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 eta  lineak eroalerik gabeko linea automatikoak dira, Matrak eraikitako VAL teknologia erabiltzen dutenak, gaur egun Siemens garraio sistemetan integratuta dagoena.

Nasak trenbideetatik bereiztuta daude nasako ate automatikoen bidez, eta trenen ateekin sinkronizatuta daude. Horregatik, nasa guztiek zuzenak izan behar dute. Tren bakoitza kabinarik gabeko bi autok osatzen dute, eta 150 eta 200 pertsona artean egon daitezke bertan.  linea bikoiztuz gero,  linearako bakarrik izango dira; lehenengokoak, berriz, lau autokoak izango dira, eta 300 eta 400 bidaiari arteko edukiera izango dute.

Trenak kautxuzko pneumatikoen gainean ibiltzen dira eta 750V-ko korronte jarraituak bultzatzen ditu hirugarren errailetik. % 7rainoko maldak igo ditzakete, 60 km/h-ko gehieneko abiadura hartzen dute eta 65 segundoko maiztasuna dute. Bassa-Comban dagoen kontrol zentral batek sarea erregulatzen du eta segurtasuna bermatzen du. Bertatik urrutitik kontrola daitezke trenak, istripurik edo matxurarik izanez gero.

Gaur egun bi ibilgailu mota daude zirkulatzen, VAL 206 eta VAL 208, biak luzera berekoak eta linea berean txandaka zirkulatzeko bateragarriak. Megafoniaren sistemak hurrengo geltokiaren izena iragartzen du geltoki bakoitzaren aurretik eta aurreko geltokiaren irteeran, frantsesez eta, 2009tik, baita okzitanieraz ere. VAL 208 trenetan LEDen panelak daude, hurrengo geltokiaren izena eta korrespondentziak erakusten dituztenak.[11]

Tolosako metroaren ibilgailuak 2020ko urtarrilaren 10an
Trena Eraikitzailea Kopurua Urteak Eserlekuak Guztizko edukier
VAL 206 Siemens 28 1993 44 208
VAL 208 Siemens 14 2005 46 220
VAL 208 NG Siemens 56 2007 46 330
VAL 208 NG2 Siemens 18 2020 92 330

Tarifak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tisséo agentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tolosako metroaren sarean, 2018an, 6 Tisséo agentzia daude. Hauek aukera ematen diete erabiltzaileei garraio klasikoko tituluak saltzaileekin erosteko, baina abonuak eta txartelak erosteko, pertsona hautetsientzat tarifa murriztuetan. Sei agentziak Balmar-Gramont, Bassa-Comba, Marengo-SNCF, Arenas, Jean Jaurès eta Bòrdaroja geltokietan daude.[12]

Bidaiariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lineen arabera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Metroko  linea Tolosa Okzitaniako metroko bigarren linea ezagunena da.

Hona hemen linearen jarraipena, 2007 eta 2019 artean:[6][13]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.
Urtea Bidaiariak Urtea Bidaiariak
2007 17 300 000 2013 51 900 000
2008 38 900 000 2014 52 300 000
2009 40 900 000 2015 52 100 000
2010 44 200 000 2017 53 900 000
2011 46 799 322 2018 57 000 000
2012 50 000 000 2019 ?

Geltokien arabera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hona hemen  lineko geltokiak: 2017n:[14]

Geltokia 2017
Bòrdaroja 2 652 963
Tres Cocuts 1 571 438
La Vaca 2 042 177
Barrièra de París 1 844 465
Minimes-Claudi Nougaròu 1 378 174
Canal del Miègjorn 1 829 072
Compans-Caffarelli 4 286 572
Joana d'Arc 3 845 936
Jean Jaurès 10 948 212
Francés Verdier 3 209 453
Carmes 2 443 926
Palais de Justícia 3 400 765
Sant Miquèl-Marcel Langer 2 283 883
En Palòt 1 778 227
Sent Anha-SNCF 1 547 492
Sauselong 965 789
Ranguèlh 1 275 018
Facultat de Farmacia 1 845 749
Universitat Paul Sabatièr 2 117 007
Ramonvila 2 616 040
Guztira 54 500 000

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Linearen gaitasunaren bikoitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Behin  linearen (2020ko urtarrilaren 8a) eta Toulouse Aerospace Express (2025) ahalmenaren bikoizketa gauzatuz gero,  linearen gaitasuna bikoiztu nahi da; egokitzapen hori, hala ere,  linearentzat baino txikiagoa izango da, geltokien lan handia oreetakoa baita eta horren arabera egina baitago jada.[15]

Luzapena hegoaldera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Linearen hegoaldera hedatuko da, Toulouse Aérospace Expressekin batera. 2025ean, linearen hegoaldean profil hau jarriko du:[16]

Geltokia Koordenatuak Udalerria Konexioak
    Ramonvila 43°33′21″N 1°28′35″E Ramonvila Sent Anha   L6  
    Pargue Tecnologic del Canal 43°33′3″N 1°29′19″E Ramonvila Sent Anha
    Institut Nacional Politecnic 43°33′4″N 1°30′18″E Labeja   

Irudiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Sarearen historiala Tisséo, tuberkulosiaren garraioko kidea.» web.archive.org 2009-03-05 (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  2. Beilin 1993, Un métro pour le Grand Toulouse (Tolosa Handitarako metroa)
  3. Nor gara gu? - Tisséo
  4. (Frantsesez) «TOLOSA Okzitania metroan: erabiltzaileek ezetz diote.» ladepeche.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  5. (Frantsesez) «TOLOSA Metroa. Okzitaniar ahots berri bat geltokiak iragartzeko.» ladepeche.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  6. a b (Frantsesez) «Sarrera» www.midimobilites.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  7. «Tisséo, ukalondoaren garraioko kidea.» www.tisseo.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  8. (Frantsesez) MrTomaval. Tolosako metro iragarkiak 1: Esquirol, Capitòli, Jean Jaurès, Palais de Justícia. .
  9. (Frantsesez) MrTomaval. Tolosako metroaren iragarki berriak 2. zatia: terminoetan (Ramonvila). .
  10. (Frantsesez) MrTomaval. Tolosako metroa - 3. zatia: A linea, Arenas. .
  11. «Le portail ferroviaire de Guillaume Bertrand» leportailferroviaire.free.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  12. Tisséo agentziak
  13. «Zenbakiak Clés 2018 | Tisséo Collectivités» www.tisseo-collectivites.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  14. (Frantsesez) «Zenbakian - Tolosa Metropola» www.toulouse-metropole.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).[Betiko hautsitako esteka]
  15. (Frantsesez) «Tolosek metroaren B linearen ahalmena bikoiztu nahi du (baita ere).» actu.fr (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).
  16. «Wikiwix's cache» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2020-08-08).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]