Baltikoko goi-lautadak
| Baltikoko goi-lautadak | |
|---|---|
| Datu orokorrak | |
| Mendirik altuena | Suur Munamägi |
| Garaiera | 318 m |
| Mota | mendikatea, upland (en) |
| Luzera | 1.500 km |
| Zabalera | 200 km |
| Geografia | |
![]() | |
| Koordenatuak | 54°13′25″N 18°07′24″E / 54.2236°N 18.1233°E |
| Leku geografikoa | Europar ordoki handia |
Baltikoko goi-lautadak (alemanez: Baltischer Landrücken edo Nördlicher Landrücken) 200 kilometro inguruko zabalerako morrena-muino kate bat da, Jutlandiatik Estoniaraino hegoaldeko Itsaso Baltikoarekin muga osatzen duena.[1]
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Goraguneak, Wieżycan (alemanez: Turmberg) itsasoaren mailatik (NN) 329 metroko altuerara iristen direnak, Ekialdeko Europako ordokiaren mendebaldeko zatia osatzen dute. Iparraldean, epeka epeka jaisten dira Finlandiako golkoraino. Ekialdera, Bielorrusiako mendikatearekin elkartzen dira; hego-ekialdera, berriz, Polesiako sakonunean hondoratzen dira pixkanaka. Hegoaldean, Vistulako arroa hedatzen da. Mendebaldean goi-lautadak Ipar Alemaniako lautadarekin muga egiten dute, eta ipar-mendebaldean Schleswig-Holsteingo goi-lautadetatik Ipar itsasora jaisten da lurra.[2]
Oder, Vistula, Niemen eta Daugava ibaiek Baltikoko goi-lautadak zeharkatzen dituzte. Mendebaldetik ekialdera, honako mendikate hauek osatzen dituzte goi-lautadak: Angeln, Schwansen, Hütten muinoak, Daniar basoa, Suitzar Holstein, Mecklenburgeko Suitza, Pomeraniar aintzira-lautada (non Wieżyca dagoen), Masuriako Aintzira-Barrutia (Wzgórza Szeskie -alemanez: Seesker Höhe- duena), Sudoviar goi-lautada eta Lituaniako Behe Lautada.
Ekonomia, turismoa eta paisaia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Morrena lurzoruko paisaia baxu eta kulunkaria emankorra da, eta nekazaritza oso emankorra jasaten du. Aintzira-katea eta glaziar mihiek sortutako lekuak opor-leku ezagunak dira. Eremu pobreenak eta hareatsuak (ad. Schorfheide, Tucheler Heide, Rominter Heide) pinudiek estaltzen dituzte neurri handi batean.
