Banka etiko

Wikipedia, Entziklopedia askea

Banka etikoa banka tradizionalaren alternatiba gisa sortutako ekimena da, eta bere helburu nagusia errentagarritasun finantzarioa eta ekonomikoa gizarte- eta ingurumen-helburuak lortzearekin bateragarri egitea da.

Banku etikoaren abiapuntua da erabiltzaileek (pertsona eta erakunde aurreztaileek) eskubidea dutela beren dirua non eta zertan inbertitzen den jakiteko, eta erakunde gisa konpromisoa hartzen du gaitzesgarritzat jotzen diren jarduerak ez finantzatzeko, eta beren baliabideak soilik gizarte- eta ingurumen-edukia duten proiektuetara bideratzeko, baita normalean baztertuta dauden pertsonei eta taldeei kreditua eskuratzen laguntzeko ere.

Kontua ez da, beraz, dirua modu arduratsuan kudeatzea finantza-ikuspuntu batetik soilik, baizik eta modu sozial eta ingurumenarekiko arduratsuan administratzea

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

60ko hamarkadan, Vietnamgo gerra bezalako gatazken ondorioz, herritarrek eta zenbait kolektibok banketxeek beraien entitatetan jarritako diruari ematen zioten erabilerari buruzko kontzientzia hartu zuten. Aurrezki-kreditu harremana bankuek erabat kontrolatzen zutela ikusten hasi zen. Hau da, aurreztaileek eta diru horren jabe legitimoek ez zuten ahalmenik beren aurrezkiarekin emango ziren kredituei buruz erabakitzeko. Horrela, nahi gabe, gatazka belikoak finantzatzen ari ziren mundu osoan. Horregatik, banka etikoa ekonomia erreal bat bilatzen duten ekonomia alternatiboko mugimenduen zati gisa sortzen da. Gizartean eta ingurumenean eragin positiboa duten mugimendu alternatiboak.

Horrela, negozioetan etika aplikatzea eta baliabide ekonomikoak kudeatuko dituen ekonomia alternatibo bat bilatzea eskatzen duen mugimendu kritiko bat sortzen da, herritarren beharrak asetzeko helburuarekin. Horrek hazkundea helburu duen ekonomia motari aurre egiten dio.

Banka etikoaren printzipioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Finantza etikoen oinarria osatzen duten printzipioak 5 dira:[1]

  • Gardentasuna: aurreztaileek eta inbertitzaileek eskubidea dute beren dirua zertan inbertitzen ari den jakiteko.
  • Gizarte-onura: korporazioek bermatutako proiektuek gai hauek jorratu behar dituzte, besteak beste: enplegua sortzea, inbertsio soziolaboralerako laguntza edo desberdintasuna murriztea.
  • Laguntza eta negoziazioa: erakundeek ez dute soilik mailegatutako funtsak berreskuratzeko lan egingo; negoziatzeko eta bezeroei laguntzeko ahaleginak egingo dituzte.
  • Bideragarritasuna: banku etikoaren gidalerroak babesten dituzten korporazioek ez dituzte onartuko pertsonen kapitala arriskuan jartzen duten proiektu bideraezinak, ezta horiek ezarriko diren inguruneak kaltetzen dituztenak ere.
  • Erantzukizuna: batetik, banku etikoak inbertitzailearen erantzukizuna ebaluatuko du; bestetik, bere erabaki bakoitza aztertuko du, betiere giza garapena eta garapen soziala erreferentziatzat hartuta.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) «Banca ética: cómo funciona y qué valores promueve» www.miteco.gob.es (Noiz kontsultatua: 2022-10-28).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]