Belarri luze

Wikipedia, Entziklopedia askea
Belarri luzea
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaPleurotaceae
GeneroaPleurotus
Espeziea Pleurotus cornucopiae
Quél., 1885
Mikologia
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Belarri luzea (Pleurotus cornucopiae) Pleurotaceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Laborantza intentsiboko espeziea da. Kontuan izan behar da zahartzean ihartu eta gogortu egiten dela, eta sukalderako dituen bertuteak galdu egiten dituela.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 3 eta 10 cm bitarteko diametrokoa, krema zuri kolorekoa edo zuri-horikoa; hasieran ganbila, gero oso inbutu itxurakoa; ertz mehea, gaztetan biribildua, ondoren izurtua. Azal glabroa, matea, flokoso samarra gaztetan.

Orriak: Zuriak, estu, meheak eta oso dekurrenteak, batzuetan oinaren oinarriraino jaisten dira. Orritxo asko ere baditu.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: Kapelaren kolorekoa, 2 eta 5 cm arteko garaiera eta 1 eta 2 cm arteko lodiera. Oro har laburra eta sendoa, betea, zilindrikoa goialdean eta mehetua oinarrian, ia sustraiduna beste aleekin elkartzean, orri dekurrente-anastomasatuak eraginda albeolatu samarra.

Haragia: Zuria, lodia eta irmoa, irin usaina du eta zapore leuna eta atsegina.[2]

Etimologia: Pleurotus terminoa grekotik dator, "pleuron" , "otós" hitzetatik, belarriaren antzekoa kapela alboan jarrita, esan nahi du. Cornucopiae epitetoa berriz latinetik dator, oparotasun adarra esan nahi duen, "cornucopia" hitzetik. Bere itxuragatik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jangarri ona, zurezko substratuetan industrialki lantzen da.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pleurotus ostreatus delakoarekin, baina hau ilunagoa da eta maskor itxura du. Pleurotus pulmonarius espeziarekin ere nahas daiteke, honek kolore zurixkatik beix arin batera doan kolorea du.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udaberrian eta udazkenean talde estuetan, pagoen zaurietan eta zati ustelduetan bizi da, baita beste zuhaitz batzuetan ere, edo motzondoetan eta lurperatutako enbor erorietan.[5]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 24 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 480 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 477 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 120 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]