Belarri luze
Belarri luzea | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Pleurotaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Pleurotus | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Pleurotus cornucopiae Quél., 1885 | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | Fungus cornucopiae | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Belarri luzea (Pleurotus cornucopiae) Pleurotaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Laborantza intentsiboko espeziea da. Kontuan izan behar da zahartzean ihartu eta gogortu egiten dela, eta sukalderako dituen bertuteak galdu egiten dituela.
Sinonimoak: Agaricus cornucopiae, Agaricus sapidus, Agaricus cornucopioides, Pleurotus cornucopioides, Pleurotus sapidus, Clitocybe sapidus, Pleurotus ostreatus var. cornucopiae, Pleurotus cornucopioides var. sapidus, Pocillaria cornucopioides, Dendrosarcus sapidus, Dendrosarcus cornucopioides, Pleurotus similis, Crepidopus cornucopiae, Pleurotus ostreatus f. cornucopiae.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 3 eta 10 cm bitarteko diametrokoa, krema zuri kolorekoa edo zuri-horikoa; hasieran ganbila, gero oso inbutu itxurakoa; ertz mehea, gaztetan biribildua, ondoren izurtua. Azal glabroa, matea, flokoso samarra gaztetan.
Orriak: Zuriak, estu, meheak eta oso dekurrenteak, batzuetan oinaren oinarriraino jaisten dira. Orritxo asko ere baditu.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.
Hanka: Kapelaren kolorekoa, 2 eta 5 cm arteko garaiera eta 1 eta 2 cm arteko lodiera. Oro har laburra eta sendoa, betea, zilindrikoa goialdean eta mehetua oinarrian, ia sustraiduna beste aleekin elkartzean, orri dekurrente-anastomasatuak eraginda albeolatu samarra.
Haragia: Zuria, lodia eta irmoa, irin usaina du eta zapore leuna eta atsegina.[2]
Etimologia: Pleurotus terminoa grekotik dator, "pleuron" , "otós" hitzetatik, belarriaren antzekoa kapela alboan jarrita, esan nahi du. Cornucopiae epitetoa berriz latinetik dator, oparotasun adarra esan nahi duen, "cornucopia" hitzetik. Bere itxuragatik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jangarri ona, zurezko substratuetan industrialki lantzen da.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pleurotus ostreatus delakoarekin, baina hau ilunagoa da eta maskor itxura du. Pleurotus pulmonarius espeziarekin ere nahas daiteke, honek kolore zurixkatik beix arin batera doan kolorea du.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udaberrian eta udazkenean talde estuetan, pagoen zaurietan eta zati ustelduetan bizi da, baita beste zuhaitz batzuetan ere, edo motzondoetan eta lurperatutako enbor erorietan.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Europa, Errusia, Kaukasia, Himalaiako eremua.[6]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 24 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 480 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 477 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 120 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ Pleurotus cornucopiae: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.