Shabako: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

12:11, 29 apirila 2009ko berrikusketa

Neferkara Shabako edo Shabako, Egiptoko XXV. dinastiako faraoi bat izan zen, Kushtarra. K. a. 716tik K. a. 702 arte gobernatu zuen, Egiptoko hirugarren tarteko aroaren garaian.

Manetonek Sabakon bezala aipatzen du, eta, Bakenrenef harrapatu eta bizirik erre ondoren, zortzi urtez gobernatu zuela dio, Sexto Julio Afrikanoren arabera, Sinzelo fraidearen bertsioan, edo hamabi urtez, Eusebio Zesareakoaren arabera, armeniar bertsioan. Herodotok, Sabacos deitu zuen.

Bizitza

Shabakoren harria, non Menfiseko teologia aipatzen den.

Shabako, bere anaia Pianjy edo Piyeren oinordekoa izan zen.

Egiptorako inbasio berri bat antolatu zuen, eta Sargon II.aren gobernupean zegoen Asiriar inperioaren mendetik aske mantentzen saiatzen da, neurri handi batean lortu zuena, Sargon II.a, beste eskualde batzuetan sortu ziren gatazkak zirela eta, nahiko arduratua ibili baitzen.

Egiptora iritsi berriak izan arren, Shabako eta bere familia oso interesaturik zeuden Egiptoren iraganagatik, eta bere garaiko arteak, antzinagoko garaiak oroitaraziko dituen estilo bat islatzen du.

Shabako, bere erregealdiko hamabosgarren urtean hil zen, eta El Kurruko bere piramidean lurperatua izan zen. Bere oinordekoa, bere iloba Shabitko izan zen, Piankhiren semea, Kusheko tradizioa jarraituz, non, anai nagusiaren semearen aurretik, anaia izaten zen oinordekoa.

Bere garaiko testigutzak

Shabakoren garaipenaren oroitzapenezko kakalardoa.

Shabakoren erregealdian, Egipto osoan zehar, eraikuntza lan ugari abiatu ziren, bereziki Tebasen.

Shabakoren Harria deritzona, non, erregeak, Egiptoko Antzinako Inperioko zenbait dokumentu mantentzea agindu zuela erregistratuta dagoen, bere erregealdiko objekturik ezagunena da. Bertan, Menfiseko Teologia deskribatzen da.

Zenbait eraikin Karnaken (Arnold 1999:47)
Luxorreko tenpluko hedapenak (Arnold 1999:47)
Medinet Habuko tenpluaren hedapenak (Arnold 1999:47)
Bere izena daramaten zenbait bloke Edfu, Abidos, Esna eta Menfiseko tenpluetan (Arnold 1999:50)
Neferkara izena daraman plaka (Petrie Museoa UC13205)

Aurrekoa
Piankhi

Egiptoko faraoia
Egiptoko XXV. dinastia

Ondorengoa
Shabitko

@@ 2. lerroa: / 2. lerroa: @@
 '''Neferkara Shabako''' edo '''Shabako''', [[Egiptoko XXV. dinastia]]ko [[faraoi]] bat izan zen, [[Kusheko erresuma|Kushtarra]]. [[K. a. 716]]tik [[K. a. 702]] arte gobernatu zuen, [[Egiptoko hirugarren tarteko aroa]]ren garaian.
-[[Maneton]]ek '''Sabacon''' bezala aipatzen du, eta, [[Bakenrenef]] harrapatu eta bizirik erre ondoren, zortzi urtez gobernatu zuela dio, [[Sexto Julio Afrikano]]ren arabera, [[Sinzelo]] fraidearen bertsioan, edo hamabi urtez, [[Eusebio Zesareakoa]]ren arabera, armeniar bertsioan. [[Herodoto]]k, '''Sabacos''' deitu zuen.
+[[Maneton]]ek '''Sabakon''' bezala aipatzen du, eta, [[Bakenrenef]] harrapatu eta bizirik erre ondoren, zortzi urtez gobernatu zuela dio, [[Sexto Julio Afrikano]]ren arabera, [[Sinzelo]] fraidearen bertsioan, edo hamabi urtez, [[Eusebio Zesareakoa]]ren arabera, armeniar bertsioan. [[Herodoto]]k, '''Sabacos''' deitu zuen.
 == Bizitza ==
@@ 8. lerroa: / 8. lerroa: @@
 Shabako, bere anaia [[Pianjy]] edo Piyeren oinordekoa izan zen.
-[[Egipto]]rako inbasio berri bat antolatu zuen, eta [[Sargon II.a]]ren gobernupean zegoen [[Asiria]]r inperioaren mendetik aske mantentzen saiatzen da, neurri handi batean lortu zuena, Sargon II.a, beste eskualde batzuetan sortu ziren gatazkak zirela eta, nahiko arduratua ibili bait zen.
+[[Egipto]]rako inbasio berri bat antolatu zuen, eta [[Sargon II.a]]ren gobernupean zegoen [[Asiria]]r inperioaren mendetik aske mantentzen saiatzen da, neurri handi batean lortu zuena, Sargon II.a, beste eskualde batzuetan sortu ziren gatazkak zirela eta, nahiko arduratua ibili baitzen.
-Egiptora iritsi berriak izan arren, Shabako eta bere familia oso interesaturik zeuden Egiptoren iraganagatik, eta bere garaiko arteak, antzinagoko garaiak oroitaraziko dituen estilo bat isladatzen du.
+Egiptora iritsi berriak izan arren, Shabako eta bere familia oso interesaturik zeuden Egiptoren iraganagatik, eta bere garaiko arteak, antzinagoko garaiak oroitaraziko dituen estilo bat islatzen du.
-Shabako, bere erregealdiko hamabosgarren urtean hil zen, eta [[El Kurru]]ko bere piramidean lurperatua izan zen. Bere oinordekoa, bere iloba [[Shabitko]] izan zen, Pianjyren semea, Kusheko tradizioa jarraituz, non, anai nagusiaren semearen aurretik, anaia izaten zen oinordekoa.
+Shabako, bere erregealdiko hamabosgarren urtean hil zen, eta [[El Kurru]]ko bere piramidean lurperatua izan zen. Bere oinordekoa, bere iloba [[Shabitko]] izan zen, Piankhiren semea, Kusheko tradizioa jarraituz, non, anai nagusiaren semearen aurretik, anaia izaten zen oinordekoa.
 == Bere garaiko testigutzak ==
-[[Fitxategi:Scarab-KushiteVictoryCommemoration-Shabako-ROM.png|right|thumb|200px|Shabakoren garaipenaren oroitzapenezko [[eskarabeo]]a.]]
+[[Fitxategi:Scarab-KushiteVictoryCommemoration-Shabako-ROM.png|right|thumb|200px|Shabakoren garaipenaren oroitzapenezko [[kakalardo sakratu|kakalardo]]a.]]
 Shabakoren erregealdian, Egipto osoan zehar, eraikuntza lan ugari abiatu ziren, bereziki [[Tebas (Egipto)|Tebasen]].
@@ 27. lerroa: / 27. lerroa: @@
 {{oinordekotza
-| aurrekoa = [[Pianjy]]
+| aurrekoa = [[Piankhi]]
 | titulua = Egiptoko faraoia
 | epea = [[Egiptoko XXV. dinastia]]