Sofistak: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| 3. lerroa: | 3. lerroa: | ||
Pentsalari moduan euren ekarpena nabaria da [[etika]], [[politika]] eta orohar gizarte eta giza-arazoetan. [[Literatura]] alorrean, [[prosa]] eta [[retorika]]ren sortzaileak dira eta [[gramatika]] eta [[semantika]] alorretan aitzindariak. Ez ziren, ordea, arduratu [[kosmos]] edo munduaren sorreraz edo osaketaz, aurreko [[Miletoko eskola]]ko filosofoak ez bezala eta horrela garaiko [[fisika]] eta [[metafisika]] alorretan garrantzi eskaseko pentsalariak dira.<ref>{{es}} J. A. López Pérez: ''Historia de lal iteratura griega'', 598. orrialdea.</ref> |
Pentsalari moduan euren ekarpena nabaria da [[etika]], [[politika]] eta orohar gizarte eta giza-arazoetan. [[Literatura]] alorrean, [[prosa]] eta [[retorika]]ren sortzaileak dira eta [[gramatika]] eta [[semantika]] alorretan aitzindariak. Ez ziren, ordea, arduratu [[kosmos]] edo munduaren sorreraz edo osaketaz, aurreko [[Miletoko eskola]]ko filosofoak ez bezala eta horrela garaiko [[fisika]] eta [[metafisika]] alorretan garrantzi eskaseko pentsalariak dira.<ref>{{es}} J. A. López Pérez: ''Historia de lal iteratura griega'', 598. orrialdea.</ref> |
||
Hasiera batean, termino neutrala izan bazen ere, denboraren poderioz konnotazio negatiboak hartu zituen kategoria bat izan zen. [[Platon]]ek, esaterako, sofistak gogor kritikatu zituen. Izan ere, [[K. a. IV. mende]]an, sofista izena epaiketetan edo politika arloan hitzaldiak emateko abilezia edo [[retorika]] irakasten zuten pertsonei eman zitzaiela, arrazonamendu faltsuak erabiliz, retorika hutsa justizia zein injustizia defendatzeko erabil zitekeenez, terminoa inongo etikarik gabe eta irabazi materialak lortzearren bere jakinduriaz baliatzen zirenei aplikatu zitzaien. <ref>[http://www.iep.utm.edu/sophists/ Sophists], ''The Internet Encyclopedia of Philosophy''. 2009-10-30.</ref> |
Hasiera batean, termino neutrala izan bazen ere, denboraren poderioz konnotazio negatiboak hartu zituen kategoria bat izan zen. [[Platon]]ek, esaterako, sofistak gogor kritikatu zituen. Izan ere, [[K. a. IV. mende]]an, sofista izena epaiketetan edo politika arloan hitzaldiak emateko abilezia edo [[retorika]] irakasten zuten pertsonei eman zitzaiela, arrazonamendu faltsuak erabiliz, retorika hutsa justizia zein injustizia defendatzeko erabil zitekeenez, terminoa inongo etikarik gabe eta irabazi materialak lortzearren bere jakinduriaz baliatzen zirenei aplikatu zitzaien. <ref>{{en}}[http://www.iep.utm.edu/sophists/ Sophists], ''The Internet Encyclopedia of Philosophy''. 2009-10-30.</ref> |
||
Ez dago adostasunik sofisten taldean bildu beharreko pertsonaiei buruz. [[Protagoras]], [[Gorgias]], [[Hipias]], [[Prodiko]] eta [[Antifonte]] zerrenda guztietan agertzen dira. Ia guztiek [[Kritias]] politikoa eta [[Trasimako]], [[Alzifron]] eta [[Alzimadante]] retorikoak barnehartzen dituzte. Azkenik, beste batzuek [[Kalikles]], [[Eutidemo]] eta [[Dionisodoro]] ere jasotzen dituzte, azken hauei buruzko datuak oso eskasak badira ere.<ref>J. A. López Pérez: ''op. cit.'', 598. orrialdea.</ref> |
Ez dago adostasunik sofisten taldean bildu beharreko pertsonaiei buruz. [[Protagoras]], [[Gorgias]], [[Hipias]], [[Prodiko]] eta [[Antifonte]] zerrenda guztietan agertzen dira. Ia guztiek [[Kritias]] politikoa eta [[Trasimako]], [[Alzifron]] eta [[Alzimadante]] retorikoak barnehartzen dituzte. Azkenik, beste batzuek [[Kalikles]], [[Eutidemo]] eta [[Dionisodoro]] ere jasotzen dituzte, azken hauei buruzko datuak oso eskasak badira ere.<ref>{{es}} J. A. López Pérez: ''op. cit.'', 598. orrialdea.</ref> |
||
==Erreferentziak== |
==Erreferentziak== |
||
19:17, 6 azaroa 2009ko berrikusketa
Antzinako Grezian, K. a. V. mendean hasita, sofistak, grekerazko σοφία (sophía) hitzetik (euskaraz, jakinduria), jatorrian hiritarren iritziz jakintsuak ziren (Sokrates, Zazpi Jakintsuak, esaterako) baino geroago maila altuko ikasleen maisu lanetan ibiltzen ziren haiek izendatzeko erabili zen terminoa. Maisu profesional hauen irakasgaiak denetarikoak ziren, baina politika arloan arrakasta lortzeko erabiltzen zen retorikara zuzentzen zen gehienbat.
Pentsalari moduan euren ekarpena nabaria da etika, politika eta orohar gizarte eta giza-arazoetan. Literatura alorrean, prosa eta retorikaren sortzaileak dira eta gramatika eta semantika alorretan aitzindariak. Ez ziren, ordea, arduratu kosmos edo munduaren sorreraz edo osaketaz, aurreko Miletoko eskolako filosofoak ez bezala eta horrela garaiko fisika eta metafisika alorretan garrantzi eskaseko pentsalariak dira.[1]
Hasiera batean, termino neutrala izan bazen ere, denboraren poderioz konnotazio negatiboak hartu zituen kategoria bat izan zen. Platonek, esaterako, sofistak gogor kritikatu zituen. Izan ere, K. a. IV. mendean, sofista izena epaiketetan edo politika arloan hitzaldiak emateko abilezia edo retorika irakasten zuten pertsonei eman zitzaiela, arrazonamendu faltsuak erabiliz, retorika hutsa justizia zein injustizia defendatzeko erabil zitekeenez, terminoa inongo etikarik gabe eta irabazi materialak lortzearren bere jakinduriaz baliatzen zirenei aplikatu zitzaien. [2]
Ez dago adostasunik sofisten taldean bildu beharreko pertsonaiei buruz. Protagoras, Gorgias, Hipias, Prodiko eta Antifonte zerrenda guztietan agertzen dira. Ia guztiek Kritias politikoa eta Trasimako, Alzifron eta Alzimadante retorikoak barnehartzen dituzte. Azkenik, beste batzuek Kalikles, Eutidemo eta Dionisodoro ere jasotzen dituzte, azken hauei buruzko datuak oso eskasak badira ere.[3]