Ahari: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robot: Cambios triviales
No edit summary
18. lerroa: 18. lerroa:


[[Kategoria:Artiodaktiloak]]
[[Kategoria:Artiodaktiloak]]

[[ace:Bubiri]]
[[an:Ovis aries]]
[[ang:Scēap]]
[[ar:خروف]]
[[ast:Oveya]]
[[ba:Һарыҡ]]
[[bg:Домашна овца]]
[[bm:Saga]]
[[bo:ལུག་]]
[[bs:Ovca]]
[[ca:Ovella]]
[[cs:Ovce domácí]]
[[csb:Domôcô òwca]]
[[cv:Сурăх]]
[[cy:Dafad]]
[[da:Får]]
[[de:Hausschaf]]
[[el:Πρόβατο]]
[[en:Domestic sheep]]
[[eo:Ŝafo]]
[[eu:Ardi]]
[[fa:گوسفند]]
[[fi:Lammas]]
[[fr:Mouton]]
[[ga:Caora]]
[[gd:Caora]]
[[gl:Ovella]]
[[gv:Keyrrey]]
[[hak:Mièn-yòng]]
[[he:כבש הבית]]
[[hr:Domaća ovca]]
[[ht:Mouton]]
[[hu:Juh]]
[[ia:Ove]]
[[id:Domba]]
[[io:Mutono]]
[[is:Sauðfé]]
[[it:Ovis aries]]
[[ja:ヒツジ]]
[[kk:Қой]]
[[ko:양]]
[[la:Ovis aries]]
[[lij:Ovis Aries]]
[[lmo:Pègora]]
[[ln:Mpatá]]
[[lt:Avis]]
[[lv:Aita]]
[[ml:ചെമ്മരിയാട്]]
[[mn:Хонь]]
[[mr:मेंढी]]
[[mt:Nagħġa]]
[[mwl:Canhona]]
[[my:သိုး]]
[[nah:Ichcatl (yōlcatl)]]
[[nds:Schaap]]
[[nl:Schaap (dier)]]
[[nn:Sau]]
[[no:Tamsau]]
[[nv:Dibé]]
[[oc:Ovis aries]]
[[pam:Tupa]]
[[pl:Owca domowa]]
[[pt:Ovelha]]
[[qu:Uwiha]]
[[ro:Oaie]]
[[roa-rup:Oai]]
[[ru:Овца]]
[[sc:Ovis aries]]
[[scn:Crastu (areti)]]
[[sco:Sheep]]
[[simple:Domestic sheep]]
[[sk:Ovca domáca]]
[[sl:Domača ovca]]
[[sm:Mamoe]]
[[sr:Овца]]
[[sv:Tamfår]]
[[sw:Kondoo]]
[[ta:வளர்ப்புச் செம்மறியாடு]]
[[te:గొర్రె]]
[[tg:Гӯсфанд]]
[[th:แกะ]]
[[tl:Tupa]]
[[uk:Вівця]]
[[vi:Cừu]]
[[vls:Schoap]]
[[wa:Bedots]]
[[war:Karnero]]
[[yi:שאף]]
[[zh:羊]]
[[zh-min-nan:Mî-iûⁿ]]
[[zu:Izimvu]]

23:53, 2 urtarrila 2010ko berrikusketa

Ahari bat zigilu batean

Aharia (aitzineuskaraz *han-[1] + latinetiko ARIES*(h)anari[2] ⇒ ahari) ardien espezieko (Ovis aries) arra da. Emeengandik duten ezberdintasun nagusia adarrak edukitzea da, normalki kiribilkatuz agertzen direnak. Ardiaren erabilera ekonomikoa bada, ahariena hauen ernalkuntza izan ohi da. Hala ere artile eta larrurako ere erabiltzen dira eta euren adarrekin dekorazioa egiten da.

Euskal Herri kirolen artean badira ahari-probak, animaliak babesteko hainbat udalerritan galarazitak badaude ere[3].

Aharia euskal mitologian

Sakontzeko, irakurri: «Aari»

Arabako Okinako leize ospetsuan bizi zen ireluetako batek, ahariaren itxura hartzen zuen. Aari zeritzon.

Orohar Leizetan bizi ziren irelu-ahariak, Mariren laguntzaileak ziren. Jainkosak aharien gorputza burukotzat erabiltzen du lo egiteko. Baita beraien adarrak ere harikailtzat iruteko.

Marik oso gustoko oparitzat hartzen du ahari bat berari eskaintzea.

Erreferentziak

  1. Joseba Lakarra (2002). 65 etimologías del protovasco.
  2. Koldo Mitxelena (1976). Fonética histórica vasca. Donostia: Gipuzkoako Aldundia.
  3. Rafael Agirreri egindako elkarrizketa herri-kirolei buruz

eu:Ardi