Grabitazio: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robot: Cosmetic changes
34. lerroa: 34. lerroa:
Azelerazioa hau Lur azalean, ''g'', 9,8 m/s² inguru da. Honen arabera, airearen [[marruskadura]] kontuan hartu gabe, Lur azaletik hurbil dagoen gorputz aske bat erortzean [[abiadura]] 9,807 m/s handitzen da segundoko. Horrela, geldi dagoen gorputz bat erortzean, segundo baten buruan 9,807 m/s abiadura izango du, bi segundoren buruan 19,614 m/s eta abar eta abar.
Azelerazioa hau Lur azalean, ''g'', 9,8 m/s² inguru da. Honen arabera, airearen [[marruskadura]] kontuan hartu gabe, Lur azaletik hurbil dagoen gorputz aske bat erortzean [[abiadura]] 9,807 m/s handitzen da segundoko. Horrela, geldi dagoen gorputz bat erortzean, segundo baten buruan 9,807 m/s abiadura izango du, bi segundoren buruan 19,614 m/s eta abar eta abar.


Newtonen 3. legearen arabera, Lurrak berak indar berdina baina aurkakoa jasaten du, Lurra bera gorputzerantz azeleratuz. Hala ere, Lurraren masa hain da handia, ezen indar horrek sortutako azelerazioa arbuiagarria den, sistemaren masa-zentroarekiko neurtzean.
Newtonen 3. legearen arabera, Lurrak berak indar berdina baina aurkakoa jasaten du, Lurra bera gorputzerantz azeleratuz. Hala ere, Lurraren masa hain da handia, ezen indar horrek sortutako azelerazioa arbuiagarria den, sistemar<math>jgfhhgk


Hala ere, azelerazioaren balioa desberdina da kokapenaren arabera:


g ([[ekuatore]]an)= 9,7803 m/s²


</math>
g ([[lurburu]]etan)= 9,8322 m/s²


== Eguzki sistemako beste argizagiak ==
== Eguzki sistemako beste argizagiak ==

16:05, 13 apirila 2010ko berrikusketa

Grabitazioak mantentzen ditu planetak orbitan Eguzkiaren inguruan.

Grabitazioa materiaz osatutako gorputzek euren artean duten erakarpena da. Eguneroko bizitzan nabaritzen dugu, gorputzetan pisua sortzen baitu. Grabitazioak mantentzen ditu Lurra eta beste planetak orbitan Eguzkiaren inguruan, Ilargia Lurraren inguruan, itsasaldiak sortzen ditu, izar eta planeten barnealdea berotzen du eta beste hainbat fenomeno natural eragiten ditu.

Fisika modernoak erlatibitatearen teoria orokorra erabiliz deskribatzen du grabitazioa, baino Isaac Newtonen Grabitazio Unibertsalaren legeak hurbilketa egokia ematen du gehienetan.

Terminologia zientifikoan, grabitazioa eta grabitatea desberdinak dira. Grabitazioa gorputzek euren artean duten erakarpen eragina da. Grabitatea, aldiz, grabitazioak masadun gorputzetan eragindako erakarpen indarra da. Hala ere, eguneroko erabileran grabitatea erabiltzen da bi kontzeptu hauek izendatzeko.

Newtonen Grabitazio Unibertsalaren legea

1679. urtean, Isaac Newton ingelesak mekanika lanei ekin zion. Bertan Johannes Kepler matematikariaren planeten mugimenduen legeak aztertu zituen eta hainbat zientzialarirekin batera lan egin zuen. De Motu Corporum (1684) liburuan argitaratu zituen lehenengo ikerketak. Bertan geroago Principia liburuan agertuko ziren lehen hausnarketak agertzen dira.

Philosophiae Naturalis Principia Mathematica liburua (Principia) argitaratu zuenean Unibertsoaren hiru mugimendu legeak ezarri zituen (ikusi azpian) eta hauek erabiliak izan dira 200 urte baino gehiagotan. Gravitas hitz latinoa erabili zuen (pisua esan nahi duena), eta grabitate unibertsala definitu zuen ekuazio honekin:

non

grabitate indarra den (newtonen edo m kg s-2) 
grabitazio unibertsalaren konstantea (6,67 × 10–11 Nm2/kg2)
1 gorputzetik 2ra doan bektorea unitarioa
eta bi objektuen masak (kg)
d euren arteko distantzia (m)
– ikurrak 1 gorputzak 2 gorputza erakartzen duela adierazten du

Azelerazioa

Gorputz planetario guztiak, Lurra barne, grabitate eremu batez inguratuak daude. Lurra esfera simetrikotzat jotzen badugu (nahiko hurbilketa zehatza), grabitate eremu honen balioa edozein puntutan gorputzaren masarekiko proportzionala eta gorputz erdigunetik dagoen distantziaren karratuarekiko alderantziz proportzionala da.

Grabitate eremuaren balioa, honen influentzian dagoen objektuaren azelerazioaren berdina da zenbakiz.

Lurra

Azelerazioa hau Lur azalean, g, 9,8 m/s² inguru da. Honen arabera, airearen marruskadura kontuan hartu gabe, Lur azaletik hurbil dagoen gorputz aske bat erortzean abiadura 9,807 m/s handitzen da segundoko. Horrela, geldi dagoen gorputz bat erortzean, segundo baten buruan 9,807 m/s abiadura izango du, bi segundoren buruan 19,614 m/s eta abar eta abar.

Newtonen 3. legearen arabera, Lurrak berak indar berdina baina aurkakoa jasaten du, Lurra bera gorputzerantz azeleratuz. Hala ere, Lurraren masa hain da handia, ezen indar horrek sortutako azelerazioa arbuiagarria den, sistemar

Eguzki sistemako beste argizagiak

Hurrengo zerrendan eguzki-sistemako beste argizagien grabitate azelerazioa agertzen da, betiere Lurrekoarekiko erkatuz, 1G = 9,8m/s2

Ikus, gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Grabitazio