Zierbena: berrikuspenen arteko aldeak
t r2.6.3) (robota Erantsia: uk:Сьєрбена |
t svg bandera |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Bizkaiko udalerri infotaula |
{{Bizkaiko udalerri infotaula |
||
| izena = Zierbena |
| izena = Zierbena |
||
| bandera = |
| bandera = Zierbenako_udal_ikurrina.svg |
||
| armarria = Escudo de Zierbena.svg |
| armarria = Escudo de Zierbena.svg |
||
| nongo = Zierbenako |
| nongo = Zierbenako |
08:11, 11 urtarrila 2011ko berrikusketa
Zierbena | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizkaia, Euskal Herria | |||||||||||
Zierbenako portuaren errotonda. | |||||||||||
| |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
Eskualdea | Meatzaldea | ||||||||||
Izen ofiziala | Zierbena | ||||||||||
Alkatea | Marcelino Elorza Talledo (EAJ) | ||||||||||
Posta kodea | 48508 | ||||||||||
INE kodea | 48913 | ||||||||||
Herritarra | zierbenarra | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°21′06″N 3°04′55″W / 43.3518°N 3.082°W | ||||||||||
Azalera | 10,5 km² | ||||||||||
Garaiera | 76 metro | ||||||||||
Distantzia | 19 km Bilbora | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 1.496 (2023) 11 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 122,19 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | % 18,89 | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 16,7 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 52,15 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 80,29 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 1,62 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 11,57 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 21,82 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera [3] | % 8.01 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Webgunea | http://www.zierbena.net www.zierbena.net |
Zierbena[4] Bizkaiko udalerria da, Meatzaldeko eskualdean eta Bilbo Handiko gune metropolitarrean kokatua. 2007ko erroldaren arabera Zierbenak 1.299 biztanle zituen.
Inguru naturala eta kokapena
Udalerria Bizkaiko ipar-mendebaldean kokatzen da Bizkaiko kostaldean, Bilbotik 19 kilometrora, Muskizetik 8 kilometrora, eta Santurtzitik 6 kilometrora. A-8 autobidetik sarrera zuzena dauka, eta horrez gain Santurtzi eta La Arenako hondartza elkartzen dituen errepideak. Zierbenak honako mugakideak ditu: iparraldean Kantauri itsasoa, mendebaldean Muskiz, ekialdean Santurtzi eta hegoaldean Abanto-Zierbenako udalerria.
Zierbenako erdigunea portuaren ingurua da, Aldapa deritzon auzoa. Horrez gain, sakabanatutako beste bost auzune daude La Arena, Portua, Valle, Kardeo eta San Mamesen. Udalerriko burua La Cuesta da, geografia eta administrazio aldetik erdigunea den auzoa. 1990ko hamarkadan Bilboko portuaren handitze lanak hasi zirenetik, Zierbenako portua erabat aldatu da. Kirol portu berria eraiki da eta hondartza artifiziala. Gaur egun Zierbenako udalerria Bilboko portuak inguraturik bizi da.
Udalerriko mendirik nagusienak Punta Lucero (307 m.) eta Montaño (319 m.) dira.
Historia
Historiaurreko hainbat aztarna aurkitu izan dira Zierbenan, Cardeo eta La Arenako hondartzaren artean 1969. urtean aurkitutako aztarnak esaterako. Horrez gain, Ranes inguruetan erromatarren garaiko hainbat tresna eta arrastoak aurkitu dira. Duela mende askotako Zierbena hartan, bizilagunak itsasoko lanetan aritzen ziren gehienbat, eta nekazaritzan.
Zierbena Somorrostro Haranaren barneko herria zen, haran hau Enkarterrietako bederatzi haranetako bat zelarik. Erdi Aroan zehar, lehen parrokiak eraiki ziren haran hauetan, eta ondoren eliza txiki horien inguruan herrixkak hazi ziren. Ondoren, herrixka horiek garrantzia hartu eta kontzeju bilakatu ziren, eta ondoren "errepublika". Gauzak horrela, Somorrostro Harana hainbat udal eta "errepubliketan" zatikatu zen: "Lau Kontzejuak" (Zierbenako San Roman, Abantoko San Pedro eta Santa Juliana eta Muskizko San Julian) batetik, eta "Hiru Kontzejuak" bestetik (Santurtziko San Jorge, Sestaoko Santa Maria, eta Trapagarango San Salvador).
1842. urtean Abantoko San Pedro eta Santa Juliana, eta Zierbenako San Romango kontzejuek udalerri bateratua osatu zuten, Abanto-Zierbena[5]. Baina, handik lasterrera Zierbenak banatzeko lehen ekimena burutu zuen, eta 1941ean bigarrena. Zierbenak hamarkada asko behar izan zituen independentzia lortzeko, zehazki 1995. urtean, hurrengo urtean ofizialki udalerri bihurtuz.
Ondarea
San Roman Parrokia
XII. mendeko eliza baten arrastoen gainean eraiki zen. 1880. urtean Francisco Murrietak bere testamentuan utzitakoari jarraituz berreraiki egin zuten. Francisco Murrieta, Zierbenan 1785ean jaiotako indianoa izan zen. Buenos Airesen 1865ean hil eta gero, eliza eraikitzeko dirutza handia utzi zuela jakin zen.
Aldare nagusiaren erdian dagoen erretaulan San Roman martiriaren irudi bat dago. Irudi hori, Zierbenako San Roman kontzejuan egondakotik dator.
Portuko Ama Birjinaren eliza
Izen bereko auzoan kokatuta dago eliza hori, San Roman parrokiari atxikita. Zierbenan jaio eta bizi zen Alicia Sangines Renovales andreak utzitako finkan kokatuta dago. Baselizaren salmenta eta Aldundi, Udal, Gotzaindegiaren emari eta auzokoen ekarpenei esker, berrogeita hamarreko hamarkadan berreraiki zen, itsas herri maitagarri honek horrenbestetan eskatu zuena.
Loiolako San Inazio baseliza
San Ignacio de Loiola baseliza, Arenan kokatzen da, eta bertako baserrietako biztanleen ekimenez eraiki zen 1907ean.
Demografia
Zierbena 1996. urtean banatu zen Abanto-Zierbena udalerritik.
Urtea | 1857 | 1877 | 1887 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1991 | 2001 | 2006 |
Biztanleak | 1.215 | 1.278 |
Hauteskundeak
Zierbenako alkatea, Marcelino Elorza Talledo, Eusko Alderdi Jeltzaleak 2007ko udal hauteskundeetan botu gehien lortu zituen alderdia izan ostean.
Udaleko emaitzak honakoak izan ziren:
Alderdia | Botuak | Zinegotziak |
EAJ | 397 | 5 |
ZB | 262 | 3 |
EAE | 155 | 1 |
PSE-EE | 51 | 0 |
PP | 20 | 0 |
EB-Aralar | 13 | 0 |
Garraiobide eta azpiegiturak
Bizkaibuseko A3321 lineak Zierbena, Muskiz eta Portugaleterekin elkartzen ditu. Bertan Zierbenako biztanleek bestelako autobusak eta Renfe Aldiriakeko trena har dezaketelarik.
Zierbenar ezagunak
- Germán Campo (1903-1979): atleta, 1926an Espainiako txapelduna 10.000 metroko lasterketan.
- Marcelino Bañales (1942-1990): margolaria.
- José Antonio Momeñe (1940): txirrindularia.
- Andrés Incera (1941): txirrindularia.
- Guillermo Bañales (1966): mendizale eta abenturazalea.
Ikus, gainera
Erreferentziak
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA)
- ↑ Club rural: Zierbena | Vizcaya
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Zierbena |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |