Kamerun: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.1) (robota Ezabatua: nap:Camerun
Artikulua Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea
1. lerroa: 1. lerroa:
{{ lurlanean }}
{{Herrialde infotaula
{{Herrialde infotaula
| estatuaren_izena = Kamerun
| estatuaren_izena = Kamerun

15:21, 22 iraila 2011ko berrikusketa

Kamerun
Ô Cameroun, Berceau de nos Ancêtres
O Cameroon, Cradle of Our Forefathers
( O Kamerun, arbasoen sorlekua )

Kamerungo bandera

coat of arms of Cameroon (en) Itzuli
Geografia
HiriburuaJaunde
3°51′28″N 11°31′5″E
Azalera475.442 km²
Punturik altuenaKamerun mendia
Punturik sakonenaBiafrako golkoa (0 m)
KontinenteaAfrika
MugakideakAfrika Erdiko Errepublika, Txad, Kongoko Errepublika, Ekuatore Ginea, Gabon eta Nigeria
Administrazioa
Gobernu-sistemaErrepublika
Kamerungo presidenteaPaul Biya
Kamerungo lehen ministroaJoseph Ngute (en) Itzuli
LegebiltzarraParliament of Cameroon (en) Itzuli
Epai autoritateaSupreme Court of Cameroon (en) Itzuli
Harreman diplomatikoak Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide
Demografia
Biztanleria24.053.727 (2017)
1.799.768 (2013)
Dentsitatea50,59 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak
Erabilitako hizkuntzak
Ezkontzeko adinagizonezko: 15
emakumezko: 18
Emankortasun-tasa4,704 (2014)
Eskolaratu gabeko umeak1.773.968 (2015)
Alfabetizazioa% 75 (2015)
Bizi-itxaropena58,073 (2016)
Giniren koefizientea46,6 (2014)
Giza garapen indizea0,576 (2021)
Ekonomia
BPG nominala34.798.596.482,427 $ (2017)
2.581.058.539,763 (2016)
BPG per capita1.451 $ (2017)
60 (2016)
BPG erosketa botere paritarioa89.538.343.257 nazioarteko dolar (2017)
4.681.807.945 (2016)
BPG per capita EAPn3.722,431 nazioarteko dolar (2017)
102,146 (2016)
BPGaren hazkuntza erreala4,4 % (2016)
Erreserbak3.196.791.410 $ (2017)
971.082.661 (2016)
Inflazioa0,3 % (2016)
−1,2 (2015)
Historia
Sorrera data: 1960ko urtarrilaren 1a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia+237
ISO 3166-1 alpha-2CM
ISO 3166-1 alpha-3CMR
Ordu eremua
Elektrizitatea220 V. 50 Hz.Europlug (en) Itzuli eta Type E (en) Itzuli
Internet domeinua.cm
prc.cm…

Kamerun Afrika erdialdean eta mendebaldeko kostaldean dagoen estatua da. "Afrika miniaturan" esaten diote herrialdeak daukan natura eta geologia aniztasunagatik, izan ere basamortu, sumendi, oihan eta sabanak topatu daitezke ingurune hauetan. Azalerari dagokionez, Iberiar penintsula baino zerbait txikiagoa da.

Hiriburua Jaunde da, nahiz eta hiri handiena Douala izan. Demografikoki 200 etnia talde inguru bizi dira bertan.

Geografia

Mugakideak

Ipar-ekialdean Txad, hegoaldean Ekuatore Ginea, Gabon eta Kongoko Errepublika, ekialdean Afrika Erdiko Errepublika eta mendebaldean Nigeria eta Ozeano Atlantikoa mugakide ditu.

Inguru naturala

Kamerun Mendiko kraterrak.

Kamerun mendia (4.040 m) herrialdeko punturik altuena eta 2000. urtean azkeneko erupzioa eduki zuen sumendia da.

Bestela, Gineako golkoan 400 kilometro inguruko kostaldea du, Kamerungo hego-mendebaldean kokatuta dagoena, eta haren aurrean Bioko uhartea du. Azkenik, Txad lakua herrialdeko iparraldeko puntan kokatuta dago.

Historia

Antzinako biztanleen artean Sao ziblizazioa Txad lakuaren inguruan eta Baka jendea hego-ekialdean. XV. mendean kostalde hauetara portugaldar esploratzaileak iritsi ziren, eta inguruneari "Rio dos Camarões" deitu zioten, gaur egungo izena hortik eratorri delarik.

Fulani soldaduek iparraldean Adamawa Emirerria sortu zuten XIX. mendean, eta ipar-mendebaldean etnia talde batzuk hainbat lurralde boteretsu. Hala ere, 1884an alemaniarrek kolonizatu zuten, eta Lehen Mundu Gerraren ondoren Frantziak eta Britainia Handiak herrialdea banatu zuten. 1960an frantziar zatia independizatu zen, eta urte bat geroago iparraldeko zati britainiarra. 1972an herrialdea batu zen, eta 1980ko hamarkadatik nolabaiteko estabilitate politikoa lortu du Paul Biyaren eskutik, administrazioan ustelkeriaren kasuak ugariak diren arren.

Banaketa administratiboa

Kamerungo probintziak.

Kamerun 10 probintziatan banatuta dago:

  1. Iparralde Urruna
  2. Iparraldea
  3. Adamawa
  4. Ekialdea
  5. Erdialdea
  6. Hegoaldea
  7. Mendebaldea
  8. Kostaldea
  9. Hego-mendebaldea
  10. Ipar-mendebaldea

Demografia

Bestela, hiri nagusiak hauek dira:

  1. Douala: 810.000 biztanle 1987an.
  2. Jaunde: 649.000 bz.
  3. Garoua: 142.000 bz.
  4. Maroua: 123.000 bz.
  5. Bafoussam: 113.000 bz.

Talde etniko nagusiei dagokienez, fang, bamileke, mum, duala, luanda, basa, peul, tikar, mandara eta maka dira. Hizkuntza ofizialak ingelesa eta frantsesa dira, lehenengoa Ipar-mendebalde eta Hego-mendebaldeko probintzietako jendeak hitz egiten duelarik eta biztanle guztien bosten bat direnak, eta bigarrena gainontzeko kamerundarren mintzaira dena. Bestela, Camfranglais izeneko pidgin oso hedatuta dago hirietan, eta jatorrizko hizkuntzen artean fulfulde nagusietakoa da.

Kamerundar ezagunak

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kamerun

Txantiloi:NA lotura