Herodes Antipas: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Artikulua Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko proiektuaren barruan aldatuko den abisua kentzea
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
[[Fitxategi:Cristo ante Herodes (Maestro de Sijena).jpg|thumb|Jesus Herodesen aurrean. Sijenako monasterioko [[erretaula]] nagusiko taula.]]
[[Fitxategi:Herod Antipas.jpg|thumb|Herodes Antipasen txanpona.]]
'''Herodes Antipas''' ('''Herodes Tetrarka''' bezala ere ezaguna) ([[antzinako greziera]]z: Ἡρῴδης Ἀντίπατρος, ''Hērǭdēs Antipatros''; [[Judea]] [[K. a. 20]] - [[Lyon]], [[39]]), [[Galilea]] eta [[Perea (eskualdea)|Pereako]] [[tetrarkia|tetrarka]] izan zen ([[K. a. 4]]-[[39]]). [[Herodes I.a Handia]] eta Malthace [[Samariako eskualdea|samariarraren]] semea eta [[Herodes Arkelao]]ren anaia zen.


[[File:Brooklyn Museum - Herod (Hérode) - James Tissot - overall.jpg|thumb|Herodes Antipas, [[James Tissot]]en margolana.]]
[[Erroma]]n hazia izan zen bere anaia Arkelao eta [[Herodes Filipo]] izeneko bere anaiordearekin batera. Bere aita hil ondoren, [[Augusto]] enperadoreak, Galilea eta Pereako tetrarkia eman zion. Bere anaiorde zen Herodes Filiporen emaztea zen [[Herodias]]ekin ezkontza zalapartatsu bat ospatu zuen. Herodiasekin ezkondu ahal izateko, bere emazte legitimoa eta [[nabateo]]en (hiriburua [[Petra]]n zuen herri arabiarra) errege zen Aretas IV.aren alaba zena arbuiatu zuen. Haserre bizian, Aretasek Herodes Antipas eraso zuen, eta soilik Siriako gobernari erromatarra eta, denbora bat beranduago, erromatar enperadore izango zen [[Vitelio]]k eragotzi zuen Herodesen erabateko porrota.


'''Herodes Antipas''' ([[antzinako greziera]]z: Ἡρῴδης Ἀντίπατρος, ''Hērǭdēs Antipatros''), '''Herodes Tetrarka''' izenaz ere ezaguna ([[Judea]], [[K. a. 20]] - [[Lyon]], [[39]]) [[Galilea]] eta [[Perea (eskualdea)|Pereako]] [[tetrarkia|tetrarka]] izan zen ([[K. a. 4]]-[[39]]). [[Herodes I.a Handia]]ren eta Malthace [[Samariako eskualdea|samariarraren]] seme eta [[Herodes Arkelao]]ren anaia zen.
Herodes Antipasek, bere aitaren eraikuntza lana jarraitu zuen. [[Seforis]] gotortu zuen, hau, bere hiriburu bihurtuz, Perean Bet-Haramgo gotorlekua altxarazi zuen, eta, beranduago, [[Tiberiades]] hiria ([[Tiberio]] erromatar enperadorearen omenez bataiatu zuena) [[Galileako Itsasoa]]ren ibarrean, hiriburua bertara eraman zuelarik (hiriak, bere izena eman zion lakuari, eta, denbora luzez, judutar gune kultural handia izan zen). Dirudienez, Herodiasek konbentzituta, [[Kaligula]]gana joan zen, berriki enperadore izendatua izan zena, Judeako koroa aldarrikatzera, une horretan bere iloba zen [[Herodes Agripa I.a]]ren eskuetan zegoena. Erantzun bezala, Agripak Kaligula enperadoreari idatzi zion, bere osaba Herodesi, partiarrekin [[Erroma]]ren aurka aliantza sekretu bat adostu izana leporatzen. Kaligulak, orduan, Herodes Antipas eta bere emaztea, 39an, [[Lyon]]era (Lugdunum) erbesteratzea agindu zuen, eta urte hortan bertan hil zen Herodes Lyonen.


[[Erroma]]n hazia izan zen, bere anaia Arkelaorekin eta bere anaiorde [[Herodes Filipo]]rekin batera. Herodes Antiparen aita hil ondoren, [[Augusto]] enperadoreak Galilea eta Pereako tetrarkia eman zion. Bere anaiorde Herodes Filiporen emazte [[Herodias]]ekin ezkontza zalapartatsua izan zuen. Herodiasekin ezkondu ahal izateko, bere emazte legitimoa eta [[nabateo]]en (hiriburua [[Petra]]n zuen arabiar herria) errege zen Aretas IV.aren alaba zena arbuiatu zuen. Haserre bizian, Aretasek Herodes Antipasi eraso zion, eta orduko hartan Siriako erromatar gobernaria zen eta geroago erromatar enperadore izango zen [[Vitelio]]k eragotzi zuen Herodesen erabateko porrota.
Herodes Antipas [[Itun Berria]]n agertzen da, [[Joan Bataiatzailea]]ren hilketaren erantzule bezala, bere emazte Herodiasek konbentzituta (Markos 6:17-29, Mateo 14:3-12). [[Lukasen Ebanjelioa]]n, Jesus bere aurrean agertzen da, eta bere isekak jasaten ditu (Lukas 23:6-12), beste ebanjelistako batek ere kontatzen ez duen topaketa batean.

Herodes Antipasek bere aitaren eraikuntza lana jarraitu zuen. [[Seforis]] gotortu zuen eta bere hiriburu bihurtu; Perean Bet-Haramgo gotorlekua altxarazi zuen; eta, geroago, [[Tiberiades]] hiria ([[Tiberio]] erromatar enperadorearen omenez bataiatu zuena), [[Galileako itsasoa]]ren ertzean, eta hiriburua hara eraman zuen (hiriak bere izena eman zion aintzirari, eta, denbora luzez, judutar kulturagune handia izan zen). Dirudienez, Herodiasek konbentzituta, [[Kaligula]]gana jo zuen, berriki enperadore izendatua izan zena, Judeako koroa eskatzera, une horretan bere iloba zen [[Herodes Agripa I.a]]ren eskuetan zegoena. Erantzun gisa, Agripak Kaligula enperadoreari idatzi zion: bere osaba Herodesi leporatu zion partiarrekin [[Erroma]]ren aurkako aliantza sekretu bat adostu izana. Ondorioz, Kaligulak, 39an, Herodes Antipas eta haren emaztea [[Lyon]]a (Lugdunum) erbesteratzea agindu zuen, eta urte hartan bertan hil zen Herodes Lyonen.

Herodes Antipas [[Itun Berria]]n ageri da, [[Joan Bataiatzailea]]ren hilketaren erantzule gisa, bere emazte Herodiasek konbentzituta (Markos 6:17-29, Mateo 14:3-12). [[Lukasen Ebanjelioa]]n, Jesus Herodes Antipasen aurrean agertzen da, eta haren isekak jasaten ditu (Lukas 23:6-12).


{{Commonskat|Herod Antipas}}
{{Commonskat|Herod Antipas}}
29. lerroa: 32. lerroa:
[[he:הורדוס אנטיפס]]
[[he:הורדוס אנטיפס]]
[[id:Herodes Antipas]]
[[id:Herodes Antipas]]
[[is:Heródes Antípas]]
[[it:Erode Antipa]]
[[it:Erode Antipa]]
[[ja:ヘロデ・アンティパス]]
[[ja:ヘロデ・アンティパス]]

02:30, 4 abendua 2011ko berrikusketa

Herodes Antipasen txanpona.
Herodes Antipas, James Tissoten margolana.

Herodes Antipas (antzinako grezieraz: Ἡρῴδης Ἀντίπατρος, Hērǭdēs Antipatros), Herodes Tetrarka izenaz ere ezaguna (Judea, K. a. 20 - Lyon, 39) Galilea eta Pereako tetrarka izan zen (K. a. 4-39). Herodes I.a Handiaren eta Malthace samariarraren seme eta Herodes Arkelaoren anaia zen.

Erroman hazia izan zen, bere anaia Arkelaorekin eta bere anaiorde Herodes Filiporekin batera. Herodes Antiparen aita hil ondoren, Augusto enperadoreak Galilea eta Pereako tetrarkia eman zion. Bere anaiorde Herodes Filiporen emazte Herodiasekin ezkontza zalapartatsua izan zuen. Herodiasekin ezkondu ahal izateko, bere emazte legitimoa eta nabateoen (hiriburua Petran zuen arabiar herria) errege zen Aretas IV.aren alaba zena arbuiatu zuen. Haserre bizian, Aretasek Herodes Antipasi eraso zion, eta orduko hartan Siriako erromatar gobernaria zen eta geroago erromatar enperadore izango zen Viteliok eragotzi zuen Herodesen erabateko porrota.

Herodes Antipasek bere aitaren eraikuntza lana jarraitu zuen. Seforis gotortu zuen eta bere hiriburu bihurtu; Perean Bet-Haramgo gotorlekua altxarazi zuen; eta, geroago, Tiberiades hiria (Tiberio erromatar enperadorearen omenez bataiatu zuena), Galileako itsasoaren ertzean, eta hiriburua hara eraman zuen (hiriak bere izena eman zion aintzirari, eta, denbora luzez, judutar kulturagune handia izan zen). Dirudienez, Herodiasek konbentzituta, Kaligulagana jo zuen, berriki enperadore izendatua izan zena, Judeako koroa eskatzera, une horretan bere iloba zen Herodes Agripa I.aren eskuetan zegoena. Erantzun gisa, Agripak Kaligula enperadoreari idatzi zion: bere osaba Herodesi leporatu zion partiarrekin Erromaren aurkako aliantza sekretu bat adostu izana. Ondorioz, Kaligulak, 39an, Herodes Antipas eta haren emaztea Lyona (Lugdunum) erbesteratzea agindu zuen, eta urte hartan bertan hil zen Herodes Lyonen.

Herodes Antipas Itun Berrian ageri da, Joan Bataiatzailearen hilketaren erantzule gisa, bere emazte Herodiasek konbentzituta (Markos 6:17-29, Mateo 14:3-12). Lukasen Ebanjelioan, Jesus Herodes Antipasen aurrean agertzen da, eta haren isekak jasaten ditu (Lukas 23:6-12).

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Herodes Antipas