Borboien berrezarkuntza (Frantzia): berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Borboien berrezarpena (Frantzia) izenburuaren ordez, Borboien berrezarkuntza (Frantzia) ezarri da: EIMA
tNo edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{Argitzeko|Frantziako 1814-1830 bitarteko berrezarkuntzari|Borboien berrezarkuntza}}

{{Antzinako herrialde infotaula
{{Antzinako herrialde infotaula
| izena= Frantziako Erresuma
| izena= Frantziako Erresuma
26. lerroa: 28. lerroa:
| eremua=
| eremua=
}}
}}

{{Argitzeko|Frantziako berrezarpenari|Borboien berrezarpena}}
'''Borboien berrezarpena''' [[1814]] eta [[1830]]eko [[Uztaileko Iraultza]] arteko [[Borboi leinua|Borboien]] [[Frantziako erresuma]] izan zen, [[Napoleon Bonaparte]] [[Elba]]tik itzuli eta [[Waterlooko gudua]] arteko eta "[[Ehun Egunak]]" izeneko denboraldia izan ezik. Erregimena, [[Antzinako Erregimena]] ez bezala, [[monarkia konstituzional]]a izan zen. Aldi honetako ezaugarri politiko nagusiak kontserbadoreen erreakzioa eta [[Eliza Katoliko Erromatarra]]ren berrezarpena izan ziren<ref>{{Erreferentzia| abizena1 = Furet | izena1 = François | izenburua = Revolutionary France: 1770–1880 | argitaletxea = Wiley Blackwell | urtea = [[1995]] | isbn = 0631198083 |orrialdea= 296}}</ref><ref>{{Erreferentzia|abizena1=Davies |izena1=Peter |izenburua=The Extreme Right in France, 1789 to the Present: From De Maistre to Le Pen |argitaletxea=Routledge |urtea=[[2002]] |isbn=0415239826|orrialdea = 47–54}}</ref>
'''Borboien berrezarkuntza''' [[1814]] eta [[1830]]eko [[Uztaileko Iraultza]] arteko [[Borboi leinua|Borboien]] [[Frantziako erresuma]] izan zen, [[Napoleon Bonaparte]] [[Elba]]tik itzuli eta [[Waterlooko gudua]] arteko eta "[[Ehun Egunak]]" izeneko denboraldia izan ezik. Erregimena, [[Antzinako Erregimena]] ez bezala, [[monarkia konstituzional]]a izan zen. Aldi honetako ezaugarri politiko nagusiak kontserbadoreen erreakzioa eta [[Eliza Katoliko Erromatarra]]ren [[berrezarkuntz]]a izan ziren.<ref>{{Erreferentzia| abizena1 = Furet | izena1 = François | izenburua = Revolutionary France: 1770–1880 | argitaletxea = Wiley Blackwell | urtea = [[1995]] | isbn = 0631198083 |orrialdea= 296}}</ref><ref>{{Erreferentzia|abizena1=Davies |izena1=Peter |izenburua=The Extreme Right in France, 1789 to the Present: From De Maistre to Le Pen |argitaletxea=Routledge |urtea=[[2002]] |isbn=0415239826|orrialdea = 47–54}}</ref>


[[1814]]ko [[apiril]]ean [[Seigarren Koalizioaren gerra|Seigarren Koalizioaren armadek]] borboien erregenahia zen [[Luis XVIII.a Frantziakoa]]ri tronua eman zioten. [[1814ko eskutitza]] izeneko konstituzioak frantziar guztiei berdintasuna egiaztatu bazuen ere<ref>[http://www.napoleon-series.org/research/government/legislation/c_charter.html 1814ko Eskutitzaren testua]: 1. artikulua</ref> erregearen boterea mantendu zuen. Hala ere errege berria bere ordezkoa izango zen [[Karlos X.a Frantziakoa]] baino liberalagoa izan zen eta gobernu zentristak hautatu zituen<ref>{{Erreferentzia |abizena1 =Price |izena1=Munro |izenburua =The Perilous Crown: France between Revolutions |argitaletxea=Pan |urtea=[[2008]] |isbn=9780330426381|orrialdea = 93}}</ref>.
[[1814]]ko [[apiril]]ean [[Seigarren Koalizioaren gerra|Seigarren Koalizioaren armadek]] borboien erregenahia zen [[Luis XVIII.a Frantziakoa]]ri tronua eman zioten. [[1814ko eskutitza]] izeneko konstituzioak frantziar guztiei berdintasuna egiaztatu bazuen ere<ref>[http://www.napoleon-series.org/research/government/legislation/c_charter.html 1814ko Eskutitzaren testua]: 1. artikulua</ref> erregearen boterea mantendu zuen. Hala ere errege berria bere ordezkoa izango zen [[Karlos X.a Frantziakoa]] baino liberalagoa izan zen eta gobernu zentristak hautatu zituen<ref>{{Erreferentzia |abizena1 =Price |izena1=Munro |izenburua =The Perilous Crown: France between Revolutions |argitaletxea=Pan |urtea=[[2008]] |isbn=9780330426381|orrialdea = 93}}</ref>.

11:44, 11 urtarrila 2012ko berrikusketa

Artikulu hau Frantziako 1814-1830 bitarteko berrezarkuntzari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Borboien berrezarkuntza».
Frantziako Erresuma
Royaume de France
1814 – 1830
Monarkia
Frantziako bandera

Frantziako armarria

Erresuma 1815ean
Geografia
HiriburuaParis
Kultura
Hizkuntza(k)frantsesa
ErlijioaKatolizismoa
Historia
Hasiera1814
Ehun egunak1815
Uztaileko iraultza1830
Aurrekoa
Frantziako Lehen Inperioa
Ondorengoa
Uztaileko monarkia

Borboien berrezarkuntza 1814 eta 1830eko Uztaileko Iraultza arteko Borboien Frantziako erresuma izan zen, Napoleon Bonaparte Elbatik itzuli eta Waterlooko gudua arteko eta "Ehun Egunak" izeneko denboraldia izan ezik. Erregimena, Antzinako Erregimena ez bezala, monarkia konstituzionala izan zen. Aldi honetako ezaugarri politiko nagusiak kontserbadoreen erreakzioa eta Eliza Katoliko Erromatarraren berrezarkuntza izan ziren.[1][2]

1814ko apirilean Seigarren Koalizioaren armadek borboien erregenahia zen Luis XVIII.a Frantziakoari tronua eman zioten. 1814ko eskutitza izeneko konstituzioak frantziar guztiei berdintasuna egiaztatu bazuen ere[3] erregearen boterea mantendu zuen. Hala ere errege berria bere ordezkoa izango zen Karlos X.a Frantziakoa baino liberalagoa izan zen eta gobernu zentristak hautatu zituen[4].

1824ko irailean Luis XVIII.a hil zen. Bere ordezkoa Karlos bere anaia izan zen. Karlos X.ak kontserbadoreen alde egin zuen, 1825ean Sakrilegioaren aurkakoa bezalako legeak ezarriz. 1830ean bere ministroekin batera, Uztaileko Ordenantzen bitartez, hauteskundeen emaitzak aldatzea saiatu zuenean herria matxinatu zen; 1830eko abuztuaren 2rako Paris utzi eta Henrike Artoiskoaren alde abdikatu zuen. Hala ere, parlamentuak ezetz eta Luis Filipe Orleanskoa hautatu zuen ordezko, Uztaileko monarkia hasiz.

Erreferentziak

  1. Furet, François. (1995). Revolutionary France: 1770–1880. Wiley Blackwell, 296 or. ISBN 0631198083..
  2. Davies, Peter. (2002). The Extreme Right in France, 1789 to the Present: From De Maistre to Le Pen. Routledge, 47–54 or. ISBN 0415239826..
  3. 1814ko Eskutitzaren testua: 1. artikulua
  4. Price, Munro. (2008). The Perilous Crown: France between Revolutions. Pan, 93 or. ISBN 9780330426381..


Historia
Frantzia
Artikulu hau Frantziako historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.