Espainiako Alderdi Komunista: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Orereta (eztabaida | ekarpenak)
15.721 edits
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{beste erabilpenak|PCEri|PCE(r)-|Espainiako Alderdi Komunista (berreraikia)}}
#BIRZUZENDU[[Partido Comunista de España]]
{{Alderdi politiko infotaula
| izena = Espainiako Alderdi Komunista<br />Partido Comunista de España (PCE)
| ikurra =
| kolore = red
| presidentea =
| idazkari nagusia = [[José Luis Centella]]
| bozeramailea =
| desegitea =
| sorrera = [[1921]]
| egoitza = [[Madril]]
| ideologia = [[marxismo|marxista]], [[errepublika]]zalea eta [[komunismo|komunista]]
| nazioartea = [[Europako Ezker Alderdia]]
| webgunea = www.pce.es
}}
'''Espainiako Alderdi Komunista''' (''Partido Comunista de España, PCE'') [[espainia]]r alderdi [[komunista]] bat da, [[Espainiako Langileen Alderdi Sozialista|PSOEtik]] sortua [[1921]]eko [[azaroaren 14]]an. Bere sorrera PSOEk [[Lenin]]en [[III. Internazionala]]ri batu ez izatean datza. Buruzagi komunista nagusiak [[José Díaz]], [[Dolores Ibarruri]] eta [[Vicente Uribe]] ziren.


[[Ezker Batua (Espainia)|Ezker Batua]] alderdiaren parte hartzaile da gaur egun.

[[Hego Euskal Herria]]n, [[Euskadiko Partidu Komunista]] (EPK-PCE) da PCEren ordezkaria.

== Historia ==
Alderdiak [[Asturiasko matxinada]]n (1934), eta 1933 eta 1936ko hauteskundeetan parte hartu zuen, azken horretan [[Fronte Popularra]] koalizioaren baitan. [[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibilean]] [[Espainiako Bigarren Errepublika|errepublikaren]] alde jokatu zuen; gerrak nazioartean izan zuen oihartzuna zela eta, PCEren garrantzi politiko-militarra areagotu zen. [[Kruschev]]en garaiko [[Stalin]]en kontrako salaketak zirela eta, PCEren jarrera aldatu eta bigundu zen (borroka armatua baztertzea, [[Langile Komisioak|Langile Komisioen]] bidez [[Franco]]ren erregimeneko sindikatuetan sartzea). [[Santiago Carrillo]]k, idazkari orokor aukeratu berriak (1960), bultzatu zuen aldaketa hori.

Franco hil zenean (1975), buruzagi komunista gehienak erbestetik Espainiara itzuli ziren; Carrillorren ideien alde agertu ziren gehienak. Alderdia 1977an legeztatu zuten; [[leninismo]]a baztertu ondoren, urte hartako, 1979ko eta 1982ko hauteskundeetan parte hartu zuen. 1979an emaitza onak izan zituen, batez ere hiri handietan, baina 1982an behera egin zuen. 1983an [[Gerardo Iglesias]] aukeratu zuten, Carrilloren ordez, idazkari orokorra. Hurrengo urtean, I. Gallego buruzagi historikoak beste alderdi bat sortu zuen, ortodoxoa eta Sobietar Batasunaren aldekoa; hartan sartu ziren ezker aldetik PCEren kontrako zirenak. 1985ean Carrillok alderdia utzi zuen, eta 1987ean beste bat sortu zuen (''[[Partido de los trabajadores de España-Unidad Comunista]], Espainiako Langileen Alderdia-Batasun Komunista'') 1986ko hauteskunde orokorretan, PCEk ''[[Izquierda Unida]]'' izeneko koalizioa bultzatu zuen. Alderdiaren XII. biltzarrean (1988) [[Julio Anguita]] izendatu zuten PCEko idazkari orokorra. PCE alderdia eta haren idazkaria izan ziren ''Izquierda Unida''-ren gidari nagusiak, baina alderdi bakarra osatzera heldu gabe; Anguita izan zen koalizioaren koordinatzailea 1991 arte.

== Hauteskundeetan izandako emaitzak ==
{| class="wikitaula"
|- style="background-color:#C9C9C9"
! colspan="9"|'''<br /> <small>'''DIKTADURA OSTEAN PCE ALDERDIAREN HAUTESKUNDE EMAITZAK'''</small>'''
|-
! style="width: 20px"|Urtea
! style="width:190px"|Burua
! style="width: 40px"|Botuak
! style="width: 20px"|%
! style="width: 20px"|Ordezkariak
|-
! Hauteskunde Orokorrak[[1977]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center> 1.709.890
| <center> %9.33
| <center> 20 diputatu
|-
! Hauteskunde Orokorrak [[1979]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center> 1.939.733
| <center> %10.82
| <center> 23 diputatu
|-
! Udal Hauteskundeak [[1979]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center>
| <center>
| <center>
|-
! Hauteskunde Orokorrak [[1982]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center> 846.515
| <center> %4.02
| <center> 4 diputatu
|-
! Udal Hauteskundeak [[1983]]
| <center> [[Gerardo Iglesias]]
| <center> 1.460.942
| <center> %7.79
| <center>
|}
<small>('''Iturria''': [http://www.elecciones.mir.es Barne Ministerioa]) </small>

* [[1986]]tik aurrera PCE alderdia [[Ezker Batua (Espainia)|Ezker Batuaren]] hauteskunde zerrendetan hartu du parte.

== Ikus, Gainera ==
* [[Komunismoa]]
* [[Ezker Batua (Espainia)|Ezker Batua]]
* [[Julio Anguita]]
* [[Felipe Alcaraz]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}

[[Kategoria:Espainiako alderdi politikoak]]
[[Kategoria:Alderdi politiko komunistak]]

[[ast:Partíu Comunista d'España]]
[[ca:Partit Comunista d'Espanya]]
[[cs:Komunistická strana Španělska]]
[[de:Partido Comunista de España]]
[[en:Communist Party of Spain]]
[[eo:Komunista Partio de Hispanio]]
[[es:Partido Comunista de España]]
[[fi:Espanjan kommunistinen puolue]]
[[fr:Parti communiste d'Espagne]]
[[gl:Partido Comunista de España]]
[[it:Partito Comunista di Spagna]]
[[ja:スペイン共産党]]
[[nl:Communistische Partij van Spanje]]
[[nn:Spanias kommunistiske parti]]
[[no:Partido Comunista de España]]
[[pl:Komunistyczna Partia Hiszpanii]]
[[pt:Partido Comunista de Espanha]]
[[ru:Коммунистическая партия Испании]]
[[sv:Spaniens kommunistiska parti]]
[[tr:İspanyol Komünist Partisi]]
[[ur:اسپین کی کمیونسٹ پارٹی]]
[[vi:Đảng Cộng sản Tây Ban Nha]]
[[zh:西班牙共产党]]

00:28, 16 urtarrila 2012ko berrikusketa

Artikulu hau PCEri buruzkoa da; PCE(r)- gaitzat duena beste hau da: «Espainiako Alderdi Komunista (berreraikia)»
Espainiako Alderdi Komunista
Partido Comunista de España (PCE)
Idazkari nagusiaJosé Luis Centella
Sorrera1921
Egoitza nagusiaMadril
Ideologia politikoamarxista, errepublikazalea eta komunista
Nazioarteko kidetzaEuropako Ezker Alderdia
www.pce.es

Espainiako Alderdi Komunista (Partido Comunista de España, PCE) espainiar alderdi komunista bat da, PSOEtik sortua 1921eko azaroaren 14an. Bere sorrera PSOEk Leninen III. Internazionalari batu ez izatean datza. Buruzagi komunista nagusiak José Díaz, Dolores Ibarruri eta Vicente Uribe ziren.


Ezker Batua alderdiaren parte hartzaile da gaur egun.

Hego Euskal Herrian, Euskadiko Partidu Komunista (EPK-PCE) da PCEren ordezkaria.

Historia

Alderdiak Asturiasko matxinadan (1934), eta 1933 eta 1936ko hauteskundeetan parte hartu zuen, azken horretan Fronte Popularra koalizioaren baitan. Espainiako Gerra Zibilean errepublikaren alde jokatu zuen; gerrak nazioartean izan zuen oihartzuna zela eta, PCEren garrantzi politiko-militarra areagotu zen. Kruscheven garaiko Stalinen kontrako salaketak zirela eta, PCEren jarrera aldatu eta bigundu zen (borroka armatua baztertzea, Langile Komisioen bidez Francoren erregimeneko sindikatuetan sartzea). Santiago Carrillok, idazkari orokor aukeratu berriak (1960), bultzatu zuen aldaketa hori.

Franco hil zenean (1975), buruzagi komunista gehienak erbestetik Espainiara itzuli ziren; Carrillorren ideien alde agertu ziren gehienak. Alderdia 1977an legeztatu zuten; leninismoa baztertu ondoren, urte hartako, 1979ko eta 1982ko hauteskundeetan parte hartu zuen. 1979an emaitza onak izan zituen, batez ere hiri handietan, baina 1982an behera egin zuen. 1983an Gerardo Iglesias aukeratu zuten, Carrilloren ordez, idazkari orokorra. Hurrengo urtean, I. Gallego buruzagi historikoak beste alderdi bat sortu zuen, ortodoxoa eta Sobietar Batasunaren aldekoa; hartan sartu ziren ezker aldetik PCEren kontrako zirenak. 1985ean Carrillok alderdia utzi zuen, eta 1987ean beste bat sortu zuen (Partido de los trabajadores de España-Unidad Comunista, Espainiako Langileen Alderdia-Batasun Komunista) 1986ko hauteskunde orokorretan, PCEk Izquierda Unida izeneko koalizioa bultzatu zuen. Alderdiaren XII. biltzarrean (1988) Julio Anguita izendatu zuten PCEko idazkari orokorra. PCE alderdia eta haren idazkaria izan ziren Izquierda Unida-ren gidari nagusiak, baina alderdi bakarra osatzera heldu gabe; Anguita izan zen koalizioaren koordinatzailea 1991 arte.

Hauteskundeetan izandako emaitzak


DIKTADURA OSTEAN PCE ALDERDIAREN HAUTESKUNDE EMAITZAK
Urtea Burua Botuak % Ordezkariak
Hauteskunde Orokorrak1977
Santiago Carrillo
1.709.890
%9.33
20 diputatu
Hauteskunde Orokorrak 1979
Santiago Carrillo
1.939.733
%10.82
23 diputatu
Udal Hauteskundeak 1979
Santiago Carrillo
Hauteskunde Orokorrak 1982
Santiago Carrillo
846.515
%4.02
4 diputatu
Udal Hauteskundeak 1983
Gerardo Iglesias
1.460.942
%7.79

(Iturria: Barne Ministerioa)

Ikus, Gainera

Erreferentziak

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Espainiako_Alderdi_Komunista&oldid=2643843"(e)tik eskuratuta