Richter eskala: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.1) (robota Erantsia: la:Scala Richteriana |
tNo edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
'''Richter eskala''' [[lurrikara]]k eta hauen indar suntsitzailea neurtzeko balio duen eskala [[logaritmo|logaritmikoa]] da. [[Charles Richter]] |
'''Richter eskala''' [[lurrikara]]k eta hauen indar suntsitzailea neurtzeko balio duen eskala [[logaritmo|logaritmikoa]] da. [[Charles Richter]]ren omenez eman zitzaion izen hau, sismologo [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuarra]]. |
||
Richterrek bere eskala [[1930eko hamarkada]]n garatu zuen. Lurrikara baten tamaina hurrengo formularekin neurtua izan zitekeela kalkulatu zuen. |
|||
::<math>M = \log_{10}A(mm) + 3 \log_{10}(8 \Delta t(s)) - 2.92 </math> |
::<math>M = \log_{10}A(mm) + 3 \log_{10}(8 \Delta t(s)) - 2.92 </math> |
||
16. lerroa: | 16. lerroa: | ||
Magnitudea'''</th> |
Magnitudea'''</th> |
||
<th>[[TNT]] energia<br /> |
<th>[[TNT]] energia<br /> |
||
baliokidea</th> |
|||
<th>Erreferentziak</th> |
<th>Erreferentziak</th> |
||
</tr> |
</tr> |
||
72. lerroa: | 72. lerroa: | ||
<td>5,5</td> |
<td>5,5</td> |
||
<td>500 tona</td> |
<td>500 tona</td> |
||
<td>Little Skull Mountain |
<td>[[Little Skull Mountain]]go lurrikara, [[Nevada]] ([[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]), [[1992]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>6,0</td> |
<td>6,0</td> |
||
<td>1.270 T</td> |
<td>1.270 T</td> |
||
<td>Double Spring Flat |
<td>[[Double Spring Flat]]eko lurrikara, Nevada (EE.UU.), [[1994]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>6,5</td> |
<td>6,5</td> |
||
<td>31.550 T</td> |
<td>31.550 T</td> |
||
<td>[[Northridge]] |
<td>[[Northridge]]ko lurrikara, [[Kalifornia]] (EE.UU.), [[1994]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>7,0</td> |
<td>7,0</td> |
||
<td>199.000 T</td> |
<td>199.000 T</td> |
||
<td>Hyogo-Ken Nanbu |
<td>[[Hyogo-Ken Nanbu]]ko lurrikara, [[Japonia]], [[1995]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>7,5</td> |
<td>7,5</td> |
||
<td>1.000.000 T</td> |
<td>1.000.000 T</td> |
||
<td>Landers |
<td>[[Landers]]ko lurrikara, Kalifornia, [[1992]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>8,0</td> |
<td>8,0</td> |
||
<td>6.270.000 T</td> |
<td>6.270.000 T</td> |
||
<td>[[San Francisco]] |
<td>[[San Francisco]]ko lurrikara, Kalifornia, [[1906]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>8,5</td> |
<td>8,5</td> |
||
<td>31,55 milioi T</td> |
<td>31,55 milioi T</td> |
||
<td>Anchorage |
<td>[[Anchorage]]ko lurrikara, [[Alaska]], [[1964]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>9,0</td> |
<td>9,0</td> |
||
<td>240 milioi T</td> |
<td>240 milioi T</td> |
||
<td>[[Tohoku]] |
<td>[[Tohoku]]ko lurrikara, [[Japonia]], [[2011]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>9,5</td> |
<td>9,5</td> |
||
<td>290 milioi T</td> |
<td>290 milioi T</td> |
||
<td>[[Valdivia]] |
<td>[[Valdivia]]ko lurrikara, [[Txile]], [[1960]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
||
<td>10,0</td> |
<td>10,0</td> |
||
<td>630 milioi T</td> |
<td>630 milioi T</td> |
||
<td>[[San Andres |
<td>[[San Andres faila]]</td> |
||
</tr> |
</tr> |
||
<tr> |
<tr> |
20:46, 22 otsaila 2012ko berrikusketa
Richter eskala lurrikarak eta hauen indar suntsitzailea neurtzeko balio duen eskala logaritmikoa da. Charles Richterren omenez eman zitzaion izen hau, sismologo Estatu Batuarra.
Richterrek bere eskala 1930eko hamarkadan garatu zuen. Lurrikara baten tamaina hurrengo formularekin neurtua izan zitekeela kalkulatu zuen.
Logaritmoaren erabilera eskalan, lurrikara batean zenbat energia jariatzen den erakusteko da.
Neurtu ahal izan den energia jario handiena Txileko Lurrikara Handian izan zen, Valdiviako hirian, 1960an. Richter eskalan 9,5 puntura iritsi zen.
Jarraian, eskalako magnitudeak eta jariotako energia konparatzeko taula bat:
Richter Magnitudea |
TNT energia baliokidea |
Erreferentziak |
---|---|---|
-1,5 | 1 gramo | Laborategi mahai batean arroka baten haustura |
1,0 | 170 gramo | Eraikin batean eztanda txiki bat |
1,5 | 910 gramo | Bigarren Mundu Gerrako bonba arrunt bat |
2,0 | 6 kilogramo | |
2,5 | 29 kilogramo | |
3,0 | 181 kilogramo | |
3,5 | 455 kilogramo | mina baten eztanda |
4,0 | 6 tona | Potentzia gutxiko Bonba atomikoa |
4,5 | 32 tona | Tornado ertain bat |
5,0 | 199 tona | Alboloteko lurrikara, Granada (Espainia), 1956 |
5,5 | 500 tona | Little Skull Mountaingo lurrikara, Nevada (AEB), 1992 |
6,0 | 1.270 T | Double Spring Flateko lurrikara, Nevada (EE.UU.), 1994 |
6,5 | 31.550 T | Northridgeko lurrikara, Kalifornia (EE.UU.), 1994 |
7,0 | 199.000 T | Hyogo-Ken Nanbuko lurrikara, Japonia, 1995 |
7,5 | 1.000.000 T | Landersko lurrikara, Kalifornia, 1992 |
8,0 | 6.270.000 T | San Franciscoko lurrikara, Kalifornia, 1906 |
8,5 | 31,55 milioi T | Anchorageko lurrikara, Alaska, 1964 |
9,0 | 240 milioi T | Tohokuko lurrikara, Japonia, 2011 |
9,5 | 290 milioi T | Valdiviako lurrikara, Txile, 1960 |
10,0 | 630 milioi T | San Andres faila |
12,0 | 1 bilioi T | Lurraren haustura erditik Lurrean egunero jasotako argi energi kantitatea |
Kanpo loturak
- (Ingelesez) Lurrikaren inguruko informazioa