Espainiako 1812ko Konstituzioa: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
3. lerroa: 3. lerroa:
== Izena ==
== Izena ==


1820an, [[Jose Feliz Amundarain]] [[zegama]]r apaizak konstituzio hari buruzko testu bat euskaratu zuen, eta ''Españiaco Neurquida'' (gaur egungo grafian, ''Espainiako Neurkida'') eta ''Españiaco Constitucioa'' (gaur egungo grafian, ''Espainiako Konstituzioa'') izenak ezarri zizkion.<ref>[[Ricardo Gómez]]: [http://networkedblogs.com/vlOln «Cadizko konstituzioa euskarazko testuetan (1)»], 2012-03-19.</ref>
1820an, [[Jose Feliz Amundarain]] [[zegama]]r apaizak konstituzio hari buruzko testu bat euskaratu zuen, eta ''Españiaco Neurquida'' (gaur egungo grafian, ''Espainiako Neurkida'') eta ''Españiaco Constitucioa'' (gaur egungo grafian, ''Espainiako Konstituzioa'') izenak ezarri zizkion.<ref>[[Ricardo Gómez]]: [http://networkedblogs.com/vlOln «Cadizko konstituzioa euskarazko testuetan (1)»], ''FiloBlogia'', 2012-03-19.</ref>


[[Gaztelania]]z, konstituzio hura [[San Josef]] egunez onartu zenez eta santu izen horren gaztelaniazko apokoristiko zabalduena ''Pepe'' denez, herritar hizkeran ''La Pepa'' ere deitzen zaio.
[[Gaztelania]]z, konstituzio hura [[San Josef]] egunez onartu zenez eta santu izen horren gaztelaniazko apokoristiko zabalduena ''Pepe'' denez, herritar hizkeran ''La Pepa'' ere deitzen zaio.

11:50, 21 martxoa 2012ko berrikusketa

1812.ko Espainiako Konstituzioa edo Cádizko konstituzioa Espainia ko lehenengo konstituzioa izan zen.

Izena

1820an, Jose Feliz Amundarain zegamar apaizak konstituzio hari buruzko testu bat euskaratu zuen, eta Españiaco Neurquida (gaur egungo grafian, Espainiako Neurkida) eta Españiaco Constitucioa (gaur egungo grafian, Espainiako Konstituzioa) izenak ezarri zizkion.[1]

Gaztelaniaz, konstituzio hura San Josef egunez onartu zenez eta santu izen horren gaztelaniazko apokoristiko zabalduena Pepe denez, herritar hizkeran La Pepa ere deitzen zaio.

Historia

1812 urtean, Espainian oso egoera berezian zegoen. Alde batetik, independentzia gerra gertatzen ari zen. Hau da, Frantziak, Espainia inbaditu zuen (Fontainebleuko hitzarmenaren ondorioz) eta hauek, inbasioaren aurka agertu ziren, nahiz eta frantsesek inposatutakoa aprobetxatu. Bestalde, Iraultza liberala zegoen. Espainiako populazio guztiak ez zuen onartu inposaturiko errege berria Jose Napoleon eta beraz botere ilegaltzat hartuz, boterea berrantolatzen dute Junten bitartez. Junta zentral bat eratuko da eta Gorteak deituko ditu. Hau da, liberalak, antzinako erregimenaren aurka agertu ziren eta horretarako idatzi zuten konstituzio hau. Konstituzio hau, leku jakin batean gauzatutakoa da: Cádizen. Izan ere, frantsesek inbaditu ez zuten leku bakarra izan zen hau eta bertan biltzen ziren liberalak, beraien ekintzak aurrera eramateko.

Erreferentziak


Historia Artikulu hau historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.