Kaligrafia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

13:19, 25 abuztua 2012ko berrikusketa

Kaligrafia (antzinako grezierazko κάλλος kallos "eder" + γραφή graphẽ "idazkera") modu egokian idazteko antzea da. Ekialdean antzinatik txit aintzat harturiko antzea izan da. Txinan eta Txinaren eragina duten idazketa-sistemetan, kaligrafia pinturaren eta eskulturaren parekotzat hartu izan da.

Herrialde musulmanetan, Koran liburu sakratua kopiatu beharrak itzal handia eman zion kaligrafiari eta bide horretatik arte-mailara iritsi zen.

Mendebalean, greziarren artean idazketa silabikoa K. a. VIII. mende inguruan agertu zen. Bizantzion erabili zen lehen aldiz letra xehea. Erdi Aroan eta lehen Errenazimentuan kaligrafia monasterioetako kopiatzaileen lanari esker garatu zen batez ere. XVI. mendeaz gero, inprentaren hedapenak kopiatzaileen lana murriztu zuen eta kaligrafia gehiegizko apaingarriz hornitu zen ondoko 300 urteetan. XIX. mendearen amaierarekin kaligrafiaren tradiziozko formen errenazimentua etorri zen.

Pedagogiaren alorrean, garai guztietan kaligrafiak garrantzi handia izan badu ere, haren irakaskuntza galduz joan da gure egunotan ikasleen artean boligrafoa sartu den heinean. XVI. mendean Joan Itziarkoa kaligrafo durangarra nabarmendu zen antze honetan Espainian eta Europan.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kaligrafia

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
-[[Fitxategi:龜-aorder.gif|thumb|alt=|Kaligrafia txinatarra]]
+[[Fitxategi:龜-aorder.gif|thumb|Kaligrafia txinatarra]]
+'''Kaligrafia''' ([[antzinako greziera]]zko κάλλος kallos "eder" + γραφή graphẽ "idazkera") modu egokian idazteko antzea da. [[Ekialdea (kultura)|Ekialdean]] antzinatik txit aintzat harturiko antzea izan da. [[Txina]]n eta Txinaren eragina duten idazketa-sistemetan, kaligrafia [[pintura]]ren eta [[eskultura]]ren parekotzat hartu izan da.
-[[Fitxategi:Caligrafia arabe pajaro.svg|thumb|alt=1=Example of zoomorphic arabic calligraphy.|Kaligrafia arabiar zoomorfikoa]]
-Modu egokian idazteko antzea. Ekialdean antzinatik txit aintzat harturiko antzea izan da. Txinan eta Txinaren eragina duten idazketa-sistemetan, kaligrafia pinturaren eta eskulturaren parekotzat hartu izan da.
-Herrialde musulmanetan, Koran liburu sakratua kopiatu beharrak itzal handia eman zion kaligrafiari eta bide horretatik arte-mailara iritsi zen.
+Herrialde musulmanetan, [[Koran]] liburu sakratua kopiatu beharrak itzal handia eman zion kaligrafiari eta bide horretatik arte-mailara iritsi zen.
-Mendebalean, greziarren artean idazketa silabikoa K.a. VIII. mende inguruan agertu zen. Bizantzion erabili zen lehen aldiz letra xehea. Erdi Aroan eta lehen Errenazimentuan kaligrafia monasterioetako kopiatzaileen lanari esker garatu zen batez ere. XVI. mendeaz gero, inprentaren hedapenak kopiatzaileen lana murriztu zuen eta kaligrafia gehiegizko apaingarriz hornitu zen ondoko 300 urteetan. XIX. mendearen amaierarekin kaligrafiaren tradiziozko formen errenazimentua etorri zen.
+[[Mendebaldea (kultura)|Mendebalean]], greziarren artean idazketa silabikoa [[K. a. VIII. mende]] inguruan agertu zen. [[Bizantziar Inperioa|Bizantzion]] erabili zen lehen aldiz letra xehea. [[Erdi Aroa]]n eta lehen [[Errenazimentua]]n kaligrafia monasterioetako kopiatzaileen lanari esker garatu zen batez ere. [[XVI. mende]]az gero, inprentaren hedapenak kopiatzaileen lana murriztu zuen eta kaligrafia gehiegizko apaingarriz hornitu zen ondoko 300 urteetan. [[XIX. mende]]aren amaierarekin kaligrafiaren tradiziozko formen errenazimentua etorri zen.
-Pedagogiaren alorrean, garai guztietan kaligrafiak garrantzi handia izan badu ere, haren irakaskuntza galduz joan da gure egunotan ikasleen artean boligrafoa sartu den heinean. XVI. mendean Juan de Iciar kaligrafo durangarra nabarmendu zen antze honetan Espainian eta Europan.
+Pedagogiaren alorrean, garai guztietan kaligrafiak garrantzi handia izan badu ere, haren irakaskuntza galduz joan da gure egunotan ikasleen artean [[boligrafo]]a sartu den heinean. XVI. mendean [[Joan Itziarkoa]] kaligrafo durangarra nabarmendu zen antze honetan Espainian eta Europan.
 == Erreferentziak ==
 {{ lur | data=2011/12/27}}
+{{Commonskat|Calligraphy}}
+[[Kategoria:Kaligrafia| ]]
+[[Kategoria:Greziar jatorriko hitzak]]
+[[ar:علم الخط]]
+[[an:Caligrafía]]
+[[az:Kalliqrafiya]]
+[[be:Каліграфія]]
+[[be-x-old:Каліграфія]]
+[[bg:Калиграфия]]
+[[bs:Kaligrafija]]
+[[br:Kaerskriverezh]]
+[[ca:Cal·ligrafia]]
+[[cs:Kaligrafie]]
+[[da:Kalligrafi]]
+[[de:Kalligrafie]]
+[[et:Kalligraafia]]
+[[el:Καλλιγραφία]]
+[[es:Caligrafía]]
+[[eo:Skribadarto]]
+[[fa:خوشنویسی]]
+[[hif:Calligraphy]]
+[[fr:Calligraphie]]
+[[gl:Caligrafía]]
+[[ko:캘리그래피]]
+[[hi:अक्षरांकन]]
+[[hr:Kaligrafija]]
+[[id:Kaligrafi]]
+[[is:Skrautskrift]]
+[[it:Calligrafia]]
+[[he:קליגרפיה]]
+[[jv:Kaligrafi]]
+[[kn:ಕೈ ಬರಹದ ಸುಂದರ ಶೈಲಿ(ಕ್ಯಾಲಿಗ್ರಫಿ)]]
+[[kk:Каллиграфия]]
+[[la:Calligraphia]]
+[[lv:Kaligrāfija]]
+[[lt:Kaligrafija]]
+[[hu:Kalligráfia]]
+[[ml:കലിഗ്രഫി]]
+[[mt:Kalligrafija]]
+[[ms:Seni khat]]
+[[mn:Уран бичлэг]]
+[[nl:Kalligrafie]]
+[[ja:カリグラフィー]]
+[[no:Kalligrafi]]
+[[nn:Kalligrafi]]
+[[oc:Calligrafia]]
+[[pnb:سوہنی لکھائی]]
+[[pl:Kaligrafia]]
+[[pt:Caligrafia]]
+[[ro:Caligrafie]]
+[[ru:Каллиграфия]]
+[[simple:Calligraphy]]
+[[sl:Kaligrafija]]
+[[sr:Kaligrafija]]
+[[sh:Kaligrafija]]
+[[su:Kaligrafi]]
+[[fi:Kalligrafia]]
+[[sv:Kalligrafi]]
+[[ta:வனப்பெழுத்து]]
+[[th:อักษรวิจิตร]]
+[[tr:Hat sanatı]]
+[[uk:Каліграфія]]
+[[ur:فن خطاطی]]
+[[vi:Thư pháp]]
+[[wa:Caligrafeye]]
+[[war:Kaligrapiya]]
+[[zh-yue:書法]]
+[[zh:书法]]