Gotorleku Gorria: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

11:49, 4 azaroa 2012ko berrikusketa

Delhiko Gotorleku Gorria¹ UNESCOren gizateriaren ondarea

Mota	Kulturala
Irizpideak	ii, iii, vi
Erreferentzia	231
Kokalekua	Txantiloi:IND
Eskualdea²	Asia-Pazifikoa
Izen ematea	2007 (XXXI. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Gotorleku Gorria edo Lal Qila (Hindiz लाल क़िला, Urduz لال قلعہ) Indiako Delhi hirian dagoen gotorleku ikusgarria da, UNESCOk 2007an Gizateriaren Ondare izendatu zuena.

Historia

Shah Jahan enperadore mogolak 1638an eraiki zuen sortu berri zuen Shahjahanabad hiria defendatzeko. Ondoren bere aurrean Jama Masjid meskita eraikiko zuen. 1857ko Indiako matxinadaren ondoren britainiar armadak okupatu zuen gotorlekua eta hainbat eraikin eta lorategi deuseztu zituen. 1903an berriztatzen programa bat hasi zuen Delhik.

Egitura

Jamuna ibaiaren ertzean kokaturik dago eta 6'5 metroko altuera duten harresi gorrietan bi ate daude, Delhikoa eta Lahorekoa, bigarrena sarrera nagusia delarik. Barnean hainbat eraikin aipagarri daude:

Naqqar Khana (Danborren etxea)

Sarrera nagusian dago. Horrela deitzen zaio atean dituen musikarien irudiengatik.

Eraikin inperialak

Gotorlekuaren ekialdean, Jamuna ibaiari begira dauden etxe zuriak dira eta ur kanalek konektatzen dituzte. Eraikin ugari dira:

Shah Burj: Shah Jahan enperadorearen bulego pribatuak zeuden hiru solairutako eraikin oktogonala da. Koranak deskribatzen duen paradisuaren antzekoa egin zuten. Planuak musulmanak badira ere hinduen eta mogolen arkitekturaren zantzuak nabarmenak dira dekorazioan.
Mumtaz Majal eta Rang Majal: Emakumeen egoitzak dira. hegoaldean kokaturik daude.
Khas Majal: Erregearen bizilekua zen.
Diwan-i-Khas: Bisitak hartzen ziren eraikina zen. Bertan zegoen paumaren tronua.
Moti Masjid: Perlazko meskita deitua, Gotorlekuko meskita da. 1659an eraikia izan zen.
Hamman: Bainuen etxea.

Eraikin hauen inguruan lorategi ugari daude.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gotorleku Gorria

@@ 83. lerroa: / 83. lerroa: @@
 [[ur:لال قلعہ]]
 [[vi:Pháo đài Đỏ]]
+[[war:Pula nga kuta]]
 [[zh:德里红堡]]

	Gizateriaren Ondarea Indian
Kulturala Agrako Gotorlekua (1983) • Ajanta (1983) • Ellora (1983) • Taj Mahal (1983) • Mahabalipuram (1984) • Sûrya tenplua (Konârak) (1984) • Goako elizak eta komentuak (1986) • Hampi (1986) • Khajuraho (1986) • Fatehpur Sikri (1986) • Pattadakal (1987) • Elephanta leizeak (1987) • Chola tenplu handi bizidunak (1987) • Sanchi (1989) • Qutub Minar (1993) • Humayunen hilobia, Delhi (1993) • Mendiko burdin bideak (1999) • Mahabodhi tenplua (2002) • Bhimbetkako haizpeko babesa (2003) • Chhatrapati Shivaji geltokia (lehen Victoria Station) (2004) • Champaner-Pavagadh arkeologia parkea (2004) • Gotorleku Gorria (2007) • Yantra Mandir (2010) Naturala Kaziranga natura parkea (1985) • Keoladeonatura parkea (1985) • Manas natura parkea (1985) • Sundarbans natura parkea (1987) • Nanda Devi eta Loreen haran natura parkeak (1988) • Mendebaldeko Ghat mendiak (2012)