Gartzia II.a Santxitz: berrikuspenen arteko aldeak
t Xabier Armendaritz wikilariak «Gartzia I.a Nafarroakoa» orria «Gartzea I.a Santxez» izenera aldatu du: EIMA |
No edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
''' |
'''Gartzea I.a Santxez'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref> [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregea ([[925]] - [[970]]) eta [[Aragoi]]ko kondea ([[943]]-[[970]]) izan zen. |
||
[[Antso I.a |
[[Antso I.a Gartzez]] [[Iruñea|Iruñeko]] erregearen eta [[Nafarroako Toda|Toda]] erreginaren semea, ama [[Fortun I.a Gartzea Nafarroakoa|Fortun Gartzea]] erregearen iloba zuen. |
||
[[Antso I.a |
[[Antso I.a Gartzez]] hil zenean, [[925]]ko [[abenduaren 10]]ean, Gartzea Antsok sei urte baino ez zituen. Horrexegatik, [[Semeno Gartzez]] osaba erregeorde bihurtu zen. Osaba hil zenean, tutoretza krisi larrian egon zen eta baita erresuma ere. Ama [[Toda Nafarroakoa|Todari]] esker ([[Abderraman III.a]]rekin batera) egoera bere onera itzuli zen. |
||
Harrezkero, nahiz eta Gartzia Antso adin nagusikoa izan, amaren itzalari esker [[Nafarroa]]k nagusitasuna lortu zuen beste erresuma kristauen artean. |
Harrezkero, nahiz eta Gartzia Antso adin nagusikoa izan, amaren itzalari esker [[Nafarroa]]k nagusitasuna lortu zuen beste erresuma kristauen artean. |
||
Gartzea Santxezen hiru arrebek [[Leongo erresuma]]ko erregeak ezkondu zituen: Urrakak [[Ramiro II.a Leongoa|Ramiro II.a]], Antsak [[Ordoño II.a Leongoa|Ordoño II.a]] eta Onnekak [[Alfontso IV.a Leongoa|Alfontso IV.a]]. Hori zela eta, nafarrek Leongo Erresumako gerra zibiletan parte hartu zuten: [[Ramiro II.a Leongoa|Ramiro II.a]] hil zenean, nafarrek [[Nafarroako Toda|Toda]] erregina burua zena, Antso iloba Leongo erregea izateko lagundu zuten. Ordoño "Gaiztoa"k, baita ere [[Toda Nafarroakoa|Todaren]] iloba, Antso kaleratu zuenean, Todak Abderramanen laguntza eskatu zuen Antsok tronua berreskuratu dezan. |
|||
[[939]] urtean, |
[[939]] urtean, Gartzea Santxezek [[Ramiro II.a Leongoa]], Gaztelako [[Fernan Gonzalez]] eta Asturiasko eta Galiziako gudataldeekin batera [[Abderraman III.a]] mendean hartu zuen [[Simancasko gudua]]n. |
||
[[961]]an [[Gaztela]]ko konderria eta [[Leon]]go Erresumaren arteko liskarretan parte hartu zuen, [[Fernan Gonzalez]], [[Gaztela]]ko kondea, harrapatuz, baino ez zien [[musulman]]ei entregatu. |
[[961]]an [[Gaztela]]ko konderria eta [[Leon]]go Erresumaren arteko liskarretan parte hartu zuen, [[Fernan Gonzalez]], [[Gaztela]]ko kondea, harrapatuz, baino ez zien [[musulman]]ei entregatu. |
||
19. lerroa: | 19. lerroa: | ||
== Ezkontzak == |
== Ezkontzak == |
||
* [[Andregoto Galindez]], [[Galindo Aznarez II.a]] [[Aragoi]]ko kondearen alaba. Semea [[Antso II.a Nafarroakoa|Antso II.a]] zuten. Ezkontza honen ondorioz Erresuma biak batu ziren.. |
* [[Andregoto Galindez]], [[Galindo Aznarez II.a]] [[Aragoi]]ko kondearen alaba. Semea [[Antso II.a Nafarroakoa|Antso II.a]] zuten. Ezkontza honen ondorioz Erresuma biak batu ziren.. |
||
* [[Leongo Teresa|Teresa]], [[Ramiro II.a Leongoa]]ren alaba. Semea [[Ramiro |
* [[Leongo Teresa|Teresa]], [[Ramiro II.a Leongoa]]ren alaba. Semea [[Ramiro Gartzea Viguerakoa|Ramiro Gartzea]] erregea zuten eta alaba [[Urraka Gartzea]], [[Fernan Gonzalez]] [[Gaztela]]ko kondea eta [[Gilen Antso Gaskoniakoa|Gilen Gaskoniakoa]] ezkondu zituena. |
||
== Seme-alabak == |
== Seme-alabak == |
||
* [[Nafarroako Antso II.a|Antso II.a]] "Abarka", [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregea eta [[Aragoi]]ko kondea. |
* [[Nafarroako Antso II.a|Antso II.a]] "Abarka", [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregea eta [[Aragoi]]ko kondea. |
||
* [[Ramiro |
* [[Ramiro Gartzea Viguerakoa|Ramiro Gartzea]], [[Viguerako Erresuma|Viguerako lehen erregea]]. [[991]]an hil zen. |
||
* [[Urraka |
* [[Urraka Gartzea]], [[Fernan Gonzalez]] [[Gaztela]]ko kondea eta [[Gilen Antso Gaskoniakoa|Gilen Gaskoniakoa]] ezkondu zituena. |
||
* Ximeno kondea. |
* Ximeno kondea. |
||
12:37, 15 azaroa 2012ko berrikusketa
Gartzea I.a Santxez[1] Iruñeko erregea (925 - 970) eta Aragoiko kondea (943-970) izan zen.
Antso I.a Gartzez Iruñeko erregearen eta Toda erreginaren semea, ama Fortun Gartzea erregearen iloba zuen.
Antso I.a Gartzez hil zenean, 925ko abenduaren 10ean, Gartzea Antsok sei urte baino ez zituen. Horrexegatik, Semeno Gartzez osaba erregeorde bihurtu zen. Osaba hil zenean, tutoretza krisi larrian egon zen eta baita erresuma ere. Ama Todari esker (Abderraman III.arekin batera) egoera bere onera itzuli zen.
Harrezkero, nahiz eta Gartzia Antso adin nagusikoa izan, amaren itzalari esker Nafarroak nagusitasuna lortu zuen beste erresuma kristauen artean.
Gartzea Santxezen hiru arrebek Leongo erresumako erregeak ezkondu zituen: Urrakak Ramiro II.a, Antsak Ordoño II.a eta Onnekak Alfontso IV.a. Hori zela eta, nafarrek Leongo Erresumako gerra zibiletan parte hartu zuten: Ramiro II.a hil zenean, nafarrek Toda erregina burua zena, Antso iloba Leongo erregea izateko lagundu zuten. Ordoño "Gaiztoa"k, baita ere Todaren iloba, Antso kaleratu zuenean, Todak Abderramanen laguntza eskatu zuen Antsok tronua berreskuratu dezan.
939 urtean, Gartzea Santxezek Ramiro II.a Leongoa, Gaztelako Fernan Gonzalez eta Asturiasko eta Galiziako gudataldeekin batera Abderraman III.a mendean hartu zuen Simancasko guduan.
961an Gaztelako konderria eta Leongo Erresumaren arteko liskarretan parte hartu zuen, Fernan Gonzalez, Gaztelako kondea, harrapatuz, baino ez zien musulmanei entregatu.
963an Kordobako Alhaken II.aren aurka beste kristauen arteko elkartasuna osatu zuen baina musulmanek garaipena lortu zuten.
970ko otsailaren 22an hil zen. Doneztebeko eliza txikiaren portikoan hilobiratu zuten, Deioko gazteluan.
Ezkontzak
- Andregoto Galindez, Galindo Aznarez II.a Aragoiko kondearen alaba. Semea Antso II.a zuten. Ezkontza honen ondorioz Erresuma biak batu ziren..
- Teresa, Ramiro II.a Leongoaren alaba. Semea Ramiro Gartzea erregea zuten eta alaba Urraka Gartzea, Fernan Gonzalez Gaztelako kondea eta Gilen Gaskoniakoa ezkondu zituena.
Seme-alabak
- Antso II.a "Abarka", Iruñeko erregea eta Aragoiko kondea.
- Ramiro Gartzea, Viguerako lehen erregea. 991an hil zen.
- Urraka Gartzea, Fernan Gonzalez Gaztelako kondea eta Gilen Gaskoniakoa ezkondu zituena.
- Ximeno kondea.