Indigena: berrikuspenen arteko aldeak
t robota Erantsia: is:Frumbyggjar |
|||
| 13. lerroa: | 13. lerroa: | ||
[[Kategoria:Antropologia]] |
[[Kategoria:Antropologia]] |
||
[[Kategoria:Soziologia]] |
[[Kategoria:Soziologia]] |
||
[[als:Ureinwohner]] |
|||
[[ar:سكان أصليون]] |
|||
[[az:Aborigenlər]] |
|||
[[be:Абарыгены]] |
|||
[[bn:আদিবাসী জনগণ]] |
|||
[[ca:Indígena]] |
|||
[[cs:Domorodec]] |
|||
[[da:Aboriginer]] |
|||
[[de:Indigene Völker]] |
|||
[[el:Αυτόχθονες πληθυσμοί]] |
|||
[[en:Indigenous peoples]] |
|||
[[eo:Indiĝenaj popoloj]] |
|||
[[es:Indígena]] |
|||
[[et:Pärismaalased]] |
|||
[[fa:مردمان بومی]] |
|||
[[fi:Alkuperäiskansa]] |
|||
[[fr:Peuple autochtone]] |
|||
[[gl:Indíxena]] |
|||
[[he:ילידים]] |
|||
[[hi:आदिवासी]] |
|||
[[id:Pribumi]] |
|||
[[is:Frumbyggjar]] |
|||
[[it:Popoli indigeni]] |
|||
[[iu:ᓄᓇᖃᖅᑳᖅᓯᒪᔪᑦ]] |
|||
[[ja:先住民]] |
|||
[[jv:Pribumi]] |
|||
[[kk:Аборигендер]] |
|||
[[kn:ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರು]] |
|||
[[ko:원주민]] |
|||
[[la:Indigena]] |
|||
[[lt:Čiabuviai]] |
|||
[[ms:Orang asli]] |
|||
[[nds:Indigene Völker]] |
|||
[[nl:Inheemse bevolking]] |
|||
[[nn:Urfolk]] |
|||
[[no:Urfolk]] |
|||
[[pa:ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ]] |
|||
[[pl:Ludy tubylcze]] |
|||
[[pt:Indígenas]] |
|||
[[qu:Ayllu runa]] |
|||
[[ru:Коренные народы]] |
|||
[[si:ආදිවාසීන්]] |
|||
[[sl:Domorodno ljudstvo]] |
|||
[[stq:Indigene Foulkere]] |
|||
[[sv:Ursprungsfolk]] |
|||
[[te:మూలవాసులు]] |
|||
[[th:ชนพื้นเมือง]] |
|||
[[tk:Aborigenler]] |
|||
[[tl:Mga katutubo]] |
|||
[[tr:Yerli halklar]] |
|||
[[uk:Корінні народи]] |
|||
[[zh:原住民]] |
|||
[[zh-min-nan:Goân-chū-bîn]] |
|||
11:58, 11 martxoa 2013ko berrikusketa
Indigenak edo herri indigenak estatu modernoak sortu eta muga politikoak ezarri baino lehen, lurralde batean bizi ziren herriei deritze. Horretaz gainera, herri indigenek beste zenbait ezaugarri ere badituzte, nazio edo estatu bati erreferentzia eginez definitzen diren herriek askotan betetzen ez dituztenak, hala nola, herri indigenak berak bere burua talde kultural bereizi moduan ikustea eta inguruko herriek ere izaera berezi hori onartzea, hizkuntza eta egitura sozial eta politiko bereziak izatea, ekoizpen-modu nagusiari (kapitalismoari, kasu) jarraitzen ez dioten ekonomia izatea eta ingurumen naturalarekiko atxikimendu tradizional bat izatea. Indigena izendapenaz gainera, ohikoa da herri eta herri hauetako kideei aborigen, natibo, autoktono edo besterik gabe bertakoa deitzea.
Ez dira herri indigena eta etnia kontzeptuak nahastu behar. Herri indigenak lurralde bati atxikiak agertzen dira beti, etniak ez bezala. Horrela, herri indigenak etniak dira baina badira etniak herri indigenak ez direnak. Adibidez, afroamerikarrek etnia ezberdinak osatzen dituzte Amerikan, baina ez dira herri indigenak, Ameriketako indigenak amerindiarrak baitira.
Nazio-estatuen zabalkuntzak, kapitalismoaren garapenak eta globalizazioak herri hauetako askoren desagerpena ekarri du. Adibidez, Amerikako amerindiar herri asko desagertu ziren espainiar kolonizazio eta Estatu Batuen zabalkuntzaren ondorioz. Egun, badira Gobernuz Kanpoko Erakundeak herri indigena eta hauen habitataren aldeko defentsa bultzatzen dutenak, hala nola Survival International.