Milango Ediktua: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
MerlIwBot (eztabaida | ekarpenak)
t Bot: hizkuntza arteko 46 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:Q180764 orrian
26. lerroa: 26. lerroa:
[[Kategoria:IV. mendea]]
[[Kategoria:IV. mendea]]
[[Kategoria:Zuzenbide erromatarra]]
[[Kategoria:Zuzenbide erromatarra]]

[[ang:Milanes Bann]]
[[ar:مرسوم ميلانو]]
[[be-x-old:Мілянскі эдыкт]]
[[bg:Медиолански едикт]]
[[ca:Edicte de Milà]]
[[cs:Edikt milánský]]
[[de:Mailänder Vereinbarung]]
[[el:Διάταγμα των Μεδιολάνων]]
[[en:Edict of Milan]]
[[eo:Edikto de Milano]]
[[es:Edicto de Milán]]
[[et:Milano edikt]]
[[fa:فرمان میلان]]
[[fi:Milanon edikti]]
[[fr:Édit de Milan]]
[[fy:Edikt fan Milaan]]
[[gl:Edicto de Milán]]
[[he:צו מילאנו]]
[[hr:Milanski edikt]]
[[hu:Mediolanumi ediktum]]
[[id:Edik Milano]]
[[it:Editto di Milano]]
[[ja:ミラノ勅令]]
[[ka:მილანის ედიქტი]]
[[ko:밀라노 칙령]]
[[la:Edictum Mediolanense]]
[[lt:Milano ediktas]]
[[mk:Милански едикт]]
[[ms:Dekri Milan]]
[[nl:Edict van Milaan]]
[[no:Milanoediktet]]
[[pl:Edykt mediolański]]
[[pt:Édito de Milão]]
[[ro:Edictul de la Milano]]
[[ru:Миланский эдикт]]
[[sh:Milanski edikt]]
[[simple:Edict of Milan]]
[[sk:Milánsky edikt]]
[[sl:Milanski edikt]]
[[sq:Edikti i Milanos]]
[[sr:Милански едикт]]
[[sv:Ediktet i Milano]]
[[th:พระราชกฤษฎีกาแห่งมิลาน]]
[[tr:Milano Fermanı]]
[[uk:Міланський едикт]]
[[zh:米兰敕令 (君士坦丁)]]

06:11, 18 martxoa 2013ko berrikusketa

Konstantino I.aren bustoa

Milango Ediktua (latinez, Edictum Mediolanense), kristautasunaren tolerantzia izenarekin ere ezaguna dena, Milanen aldarrikatu zen 313an. Ediktu horren bidez erlijio-askatasuna ezarri zen Erromatar Inperioan, eta zenbait erlijio-talderen aurkako, berezi kristauen aurkako, jazarpenei amaiera eman zitzaien. Konstantino I.a Handiak eta Liziniok sinatu zuten ediktua; Mendebaldeko eta Ekialdeko erromatar inperioetako agintariak ziren biak, hurrenez hurren.

Aurrekariak

Milangoa baino lehenago, 311n, Galerio enperadoreak Nikomediako Tolerantzia Ediktua izeneko bat egina zuen. Ediktu horretan, kristauei induljentzia ematen zitzaien, eta legalki onartzen ziren; gainera, askatasuna zuten bilerak egiteko eta beren Jainkoari eskainitako tenpluak eraikitzeko. Kristauen jazarpena bertan behera geratuko zen.

Testuingurua

Erromatar Inperioa agintari bakar baten mende batzeko saioan, Liziniok gerra deklaratu zion Konstantinori. Gudarostearen leialtasuna lortze aldera, Liziniok aurreko ediktuak ezartzen zuen tolerantzia betetzetik aske utzi zituen soldaduak eta funtzionario publikoak. Agindu horren ondorioz, kristau batzuek beren ondasunak eta, baita bizia ere, galdu zituzten.

324an bi inperioen arteko gerra pizten da berriz ere. Konstantinok urte horretako uztailean garaitzen du Lizinioren armada Adrianopolisko Guduan. Bestalde, Konstantinoren seme zaharrenak, Flavio Julio Krispok, Lizinioren ontziteriaren aurkako garaipena lortzen du, eta Lizinio Bitiniara erretiratzera behartzen du. Konstantino da orduan inperioaren jabe bakarra, eta Lizinio Tesalonikan sartzeko agindua eman zuen. Lizinio armetan altxatzen saiatu zen, eta traizioa leporatuta hil egin zuen.

Ondorioak

Milango Ediktuak kristauen onarpen ofiziala ekartzeaz gain, Erromatar Inperioan aldaketa sakonak eragitea ekarri zuen berekin; baita Elizaren hedatzea ere. Ediktuaren ondorioz, agintari erromatarrek konfiskatutako bilera- eta gurtza-lekuak itzuli zitzaizkien kristauei. Kristautasunak legitimitate-estatusa lortu zuen paganismoarekin batera, eta Erromatar Inperioko erlijioa izatera iritsi zen.

Ikus, halaber

Kanpo-loturak

Erreferentziak