Argizari: berrikuspenen arteko aldeak
t r2.7.1) (robota Erantsia: mk:Восок |
|||
| 19. lerroa: | 19. lerroa: | ||
[[Kategoria:Lipidoak]] |
[[Kategoria:Lipidoak]] |
||
[[Kategoria:Konposatu organikoak]] |
[[Kategoria:Konposatu organikoak]] |
||
[[am:ሰም]] |
|||
[[ar:شمع]] |
|||
[[arc:ܫܥܘܬܐ (ܡܠܘܐܐ)]] |
|||
[[ast:Cera]] |
|||
[[az:Mum]] |
|||
[[ba:Балауыҙ]] |
|||
[[be:Воск]] |
|||
[[bg:Восък]] |
|||
[[bs:Vosak]] |
|||
[[ca:Cera]] |
|||
[[cs:Vosk]] |
|||
[[cv:Ăвăс (çилĕм)]] |
|||
[[da:Voks]] |
|||
[[de:Wachs]] |
|||
[[el:Κερί]] |
|||
[[en:Wax]] |
|||
[[eo:Vakso]] |
|||
[[es:Cera]] |
|||
[[et:Vahad]] |
|||
[[fa:موم]] |
|||
[[fi:Vaha]] |
|||
[[fr:Cire]] |
|||
[[ga:Céir]] |
|||
[[gl:Cera]] |
|||
[[gu:મીણ]] |
|||
[[he:שעווה]] |
|||
[[hi:मोम]] |
|||
[[hr:Vosak]] |
|||
[[ht:Lasi]] |
|||
[[hu:Viasz]] |
|||
[[id:Malam (zat)]] |
|||
[[io:Vaxo]] |
|||
[[is:Vax]] |
|||
[[it:Cera]] |
|||
[[ja:蝋]] |
|||
[[jv:Malam (dat)]] |
|||
[[ka:ცვილი]] |
|||
[[kk:Балауыз]] |
|||
[[ko:왁스]] |
|||
[[lt:Vaškas]] |
|||
[[lv:Vaski]] |
|||
[[mk:Восок]] |
|||
[[ml:മെഴുക്]] |
|||
[[nl:Was (substantie)]] |
|||
[[nn:Voks]] |
|||
[[no:Voks]] |
|||
[[pl:Woski]] |
|||
[[qu:Mapa]] |
|||
[[ro:Ceară]] |
|||
[[ru:Воск]] |
|||
[[scn:Cira]] |
|||
[[simple:Wax]] |
|||
[[sk:Vosk]] |
|||
[[sr:Восак]] |
|||
[[sv:Vax]] |
|||
[[ta:மெழுகு]] |
|||
[[tl:Pagkit]] |
|||
[[tt:Балавыз]] |
|||
[[uk:Віск]] |
|||
[[ur:موم]] |
|||
[[zh:蜡]] |
|||
11:42, 18 martxoa 2013ko berrikusketa
Argizari edo ezkoak, kimikoki, gantz azido baten eta kate luzeko (26-34 karbono atomo) alkohol baten esterrak dira. Ezaugarri hauek izaten dituzte:
- Solidoak dira
- Plastikotasuna. Malguak dira giro-tenperaturan.
- 45 °C-tik gorako urtze-tenperatura. Horrela bereizten dira koipeetatik.
- Urtzen direnean biskositate txikia izaten dute.
- Hidrofobia. Ezin dira uretan disolbatu.
Gai babesgarriak dira, bai animalientzat bai landareentzat. Nork ez du sagar bat mahukan igurtzi distira ateratzeko! Fruitua estaltzen duen argizariak eragiten du itxuraldatze ikusgarri hori. Berdin gertatzen da landareen hostoekin. Hori egiaztatzeko etxe barruko landare askotako hosto handiak zapi batez igurtzi besterik ez da egin behar. Intsektuek, koleopteroek bereziki (kakalardoak), kolore ikusgarriak izan ohi dituzte, haien exoeskeletoa estaltzen duen argizari geruza mehean argia islatzean eragindakoak batzuetan. Animalia askoren larruazala eta ilea ere estaltzen du argizariak. Horregatik, ahateak eta beltxargak lumaje guztiz lehorra dutela ateratzen dira uretatik.
Ikus, gainera
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2012/11/25 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.