Kroaziera

Kroaziera
hrvatski jezik — hrvatski
Kroazieraren dialektoak.
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Kroazia eta Bosnia-Herzegovina batik bat
Hiztunak	6 milioi
Ofizialtasuna	Kroazia, Bosnia-Herzegovina,Montenegro Burgenland (Austria), Molise (Italia), Vojvodina (Serbia)
Eskualdea	Erdialdeko Europa,Balkanak
Araugilea	Kroaziera Standardaren Kontseilua
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak balto-eslaviar hizkuntzak Eslaviar hizkuntzak Hegoaldeko eslaviar hizkuntzak Western South Slavic (en) Serbokroaziera Shtokaviar dialekto Eastern Herzegovinian (en)
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	subjektu aditza objektua, ordena libreko hizkuntza, nominatibo-akusatibo hizkuntza, hizkuntza azentuala, hizkuntza fusionatzailea, adjective-noun (en) , hizkuntza sintetikoa, pitch accent (en) eta pro-drop language (en)
Denbora gramatikalak	orainaldia, lehenaldia eta geroaldia
Genero gramatikalak	masculine inanimate (en) , masculine animate (en) , genero femeninoa eta genero neutroa
Kasu gramatikalak	nominatiboa, genitiboa, datiboa, akusatiboa, bokatiboa, lokatiboa eta instrumentala
Alfabetoa	Gaj's Latin alphabet (en) eta alfabeto glagolitikoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1	hr
ISO 639-2	hrv scr
ISO 639-3	hrv
Ethnologue	hrv
Glottolog	croa1245
Wikipedia	hr
ASCL	3503
IETF	hr

Kroaziera eslaviar hizkuntza da, nagusiki Kroazia, Bosnia-Herzegovinako eta Montenegroko mintzaira ofiziala dena.

Historikoki serbo-kroaziera hizkuntza batuaren aldaera izan da, eta oraindik ere aditu batzuk barruan mantentzen dute.

Ahoskatzeko gida

Kroazieran ageri diren fonema gehienek badute euskaraz baliokiderik, baina euskaraz baliokiderin ez dutenek ezagun zaizkiguen beste hizkuntza batzuetan topa ditzazkegu.

Bokalak

A, a: [a]

E, e: [e]

I, i: [i]

O, o: [o]

U, u: [u]

Kontsonanteak

Kroazieran 25 kontsonante ditu:

B, b: [b]

C, c: [ts] euskal "ts" bezalakoa.

Č, č : [ʧ] "tx" baina gogorra

Ć, ć : [ʨ] "tx" bezalakoa.

D, d: [d]

DŽ, dž : [ʤ] euskal "j" bezalakoa (bizkaieran batez ere erabilia, i bezalakoa)

Đ, đ : [ʥ] ingelerazko Dune hitzean bezalakoa

F, f: [f]

G, g: [g]

H, h: [x] Gaztelerazko "j"

J, j: [j] euskarazko bokal baten aurreko "i" bezalakoa.

K, k: [k]

L, l: [l]

LJ lj: [ʎ] gaztelerazko "ll" bezalakoa, l bustia

M, m: [m]

N, n: [n]

NJ nj : [ɲ] "ñ" bezalakoa

P, p: [p]

R, r: [ɾ] "r" suabea, adibidez arotza hitzean bezalakoa. Batzuetan bokal modura jokatzen du.

S, s: [s]

Š š : [ʃ] ingelerazko "sh", euskarazko "x"-ren antzekoa

T, t: [t]

V, v: [ʋ] "v" eta "u"-ren arteko nahasketa batz bezalakoa

Z, z: [z] euskarazko z

Ž ž: [ʒ] iparraldeko euskalkietako "j".

Gramatika

Kroaziar hizkuntzak 3 genero ditu: maskulinoa, femeninoa eta neutroa Honek izen, izenorde eta adjetiboei eragiten die:

Izenak

Izenentzat forma bakarra adierazten da. Animalientzat adibidez, espezieak definitzen duen generoa adierazten da. Adb. Vuk (otsoa) eta konj (zaldia) maskulinoak dira eta krava (behia) femeninoa da.

Kroaziar hizkuntzak (hizkuntza eslabiar gehienak bezala) ez dauka artikulorik. Kroaziar hizkuntzak, Latinak bezala, zazpi kasu ditu (nominatiboa, datiboa, akusatiboa, bokatiboa, lokatiboa, instrumentala).

Euskerak kasu sistema ergatiboa dauka eta Kroazierak akusatiboa, eta sujetu-aditz-objektu hitz hurrenkera.

Adjektiboak

jeftin|(i),~a,~o adj. .merke(a)

adj. = adjetiboa

jeftin - forma maskulino indefinitua

jeftini - forma maskulino definitua

jeftina - forma femenino definitua

jeftino – forma neutroa

Genero femenino eta neutroak idazkera berdineko forma definitua eta definitu gabea daukate, baina desberdin ahoskatzen dena.

Besteak

Kroaziar hizkuntzak zenbait kasutan erabiltzen diren izenordeak ditu. Euskerak ez du era honetako hitzik, horren ordez kasu antolaketak erabiltzen dira.

Aditzak

Kroaziar aditzek forma perfektuak eta ez-perfektuak dauzkate. Forma perfektoak eta ez-perfektoak iraupena duen eta unean-unekoa den akzioen artean ezberdintasuna adierazteko erabiltzen dira. Era honetan ingelesez „I do“ eta „I am doing“ izango litzateke; gazteleraz „Hago“ eta „estoy haciendo“; euskeraz „egin dut“ eta „egiten ari naiz“

v.imp. – aditz inperferktoa

v.per. – aditz perfektoa

Atiz perfektuak era inperfektora pasa daitezke atzizkiak eta aurrizkiak erantsita. Honek alderantzizkorako ere balio du.

Adbibidez, činiti (egin)-inp. Učiniti bihurtzen da

Hoonetarako ere bide desberdinak daude.

Adbididez, Aldatu=urediti(per.) =uređivati (inp.)

Hiztegia

Egunak

Kroaziera	Euskara
ponedjeljak	astelehen
utorak	astearte
srijeda	asteazken
četvrtak	ostiral
petak	ostegun
subota	larunbat
nedjelja	igande

Hilabeteak

Kroaziera	Euskara
siječanj	Urtaril
veljača	Otsail
ožujak	Martxo
travanj	Apiril
svibanj	Maiatz
lipanj	Ekain
srpanj	Uztail
kolovoz	Abuztu
rujan	Irail
listopad	Urri
studeni	Azaro
prosinac	Abendu

Kanpo loturak

Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu.

• Euskara-kroaziera eta Kroaziera-euskara hiztegi txikia