Jean Genet: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Bot: hizkuntza arteko 39 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:Q184622 orrian
No edit summary
4. lerroa: 4. lerroa:


== Bizitza ==
== Bizitza ==
[[Prostituta]] baten semea zen. Amak abandonaturik, umezurztegi eta adin txikikoentzako zentroetan hezi zen. Hamar urte zituela, lapurreta bat leporatu zioten; gertakari hark bere bizitza osoa markatu zuen. Sarritan sartu zuten kartzelan, eta gaiztakeria izan zuen bere irizpide etiko eta estetikoa. 1930eko hamarkadan, eskale, lapur eta droga-trafikatzaile ibili zen Europan. Bere lehenengo eleberriak giro horri buruzkoak dira. Espetxean idatzi zituen ''Chant secret'' poemak (1945), ''Notre-Dame des Fleurs'' (1946) eta ''Miracle de la rose'' (1947) kartzelako mundua samurtasunez goraipatzen dituen eleberriak. Ondoren, antzerki-lanak idatzen hasi zen, non gizakiaren nortasuna eta bizitzan jokatzen diren rolak landu zituen, [[absurduaren antzerki]]aren korrontearen barnean, baina ''gorrotoaren antzerkia'' deitu izan den estilo pertsonalaz. Gizartearen kontra doazen balioen apologia azaltzen da lan horietan. Pariak, emagalduak, lapurrak, baztertuak oro har, ditu pertsonaia nagusiak. Idazlan hauek joko bikoitzak dituzte oinarrian, liturgiako ospakizunei jarraitzen dietela: ''Les Bonnes'' (1947), ''Les Nègres'' (1958), ''Le Balcon'' (1960) eta ''Les paravents'' (1966).
[[Prostituta]] baten semea zen. Amak abandonaturik, umezurztegi eta adin txikikoentzako zentroetan hezi zen. Hamar urte zituela, lapurreta bat leporatu zioten; gertakari hark bere bizitza osoa markatu zuen. Sarritan sartu zuten kartzelan, eta gaiztakeria izan zuen bere irizpide etiko eta estetikoa. 1930eko hamarkadan, eskale, lapur eta droga-trafikatzaile ibili zen Europan. Bere lehenengo eleberriak giro horri buruzkoak dira. [[Espetxea]]n idatzi zituen ''Chant secret'' poemak (1945), ''Notre-Dame des Fleurs'' (1946) eta ''Miracle de la rose'' (1947) kartzelako mundua samurtasunez goraipatzen dituen eleberriak. Ondoren, antzerki-lanak idatzen hasi zen, non gizakiaren nortasuna eta bizitzan jokatzen diren rolak landu zituen, [[absurduaren antzerki]]aren korrontearen barnean, baina ''gorrotoaren antzerkia'' deitu izan den estilo pertsonalaz. Gizartearen kontra doazen balioen apologia azaltzen da lan horietan.

1968ko Maiatzetik aurrera, hein handi batean, polikoki ekintzaile nagusi batean bilakatu zen. [[Daniel Cohn-Bendit]]ekin, esaterako, Frantziako [[etorkin|etorkinen]] bizi baldintza kaxkarrak salatuz, edota [[Argelia]]n frantziarrek egindako [[Aljeriako Independentziaren Gerra|sarraskien]] kontrako aldarrikapenak eginez, [[Foucault]] edo [[Sartre]] bezalako intelektualekin bat. 1970an [[Pantera Beltza Alderdia]]rengandik gonbidatua izan zen [[EEBB]]etara, eta haien liderra zen [[Huey Newton]] pantera beltzaren epaiketa eta beste gaien inguruan artikuluak idatzi zituen. Era horretan, [[Angela Davis]] eta [[George Jackson]]en aldeko aldarrikapen eta kanpainetan hartu zuen parte. Ondoren, ere, [[Palestina]]ko errefuxiatu zelaietara bidaiatu zuen, [[Yasser Arafat]]ekin hitzordua izanik. Gainera, besteak beste, [[RAF]]eko [[Andreas Baader]] eta [[Ulrike Meinhof]] militanteen aldeko elkartasun idatziak egin zituen, Le Mondek argitaratutako "Violence et brutalité" (1977) kasu.

Oro har, pariak, emagalduak, lapurrak, baztertuak oro har, ditu pertsonaia nagusiak. Idazlan hauek joko bikoitzak dituzte oinarrian, liturgiako ospakizunei jarraitzen dietela: ''Les Bonnes'' (1947), ''Les Nègres'' (1958), ''Le Balcon'' (1960) eta ''Les paravents'' (1966).


''Journal du voleur'' (1949) obra autobiografikoan argitu zituen J. Genetek bere asmoak zehaztasunik handienaz.
''Journal du voleur'' (1949) obra autobiografikoan argitu zituen J. Genetek bere asmoak zehaztasunik handienaz.

21:17, 5 maiatza 2013ko berrikusketa

Jean Genet 1983an

Jean Genet (Paris, 1910eko abenduaren 19a - Paris, 1986ko apirilaren 15a) frantziar idazle eta antzerkigilea izan zen. Olerkiak, eleberriak eta antzerki-lanak idatzi zituen.

Bizitza

Prostituta baten semea zen. Amak abandonaturik, umezurztegi eta adin txikikoentzako zentroetan hezi zen. Hamar urte zituela, lapurreta bat leporatu zioten; gertakari hark bere bizitza osoa markatu zuen. Sarritan sartu zuten kartzelan, eta gaiztakeria izan zuen bere irizpide etiko eta estetikoa. 1930eko hamarkadan, eskale, lapur eta droga-trafikatzaile ibili zen Europan. Bere lehenengo eleberriak giro horri buruzkoak dira. Espetxean idatzi zituen Chant secret poemak (1945), Notre-Dame des Fleurs (1946) eta Miracle de la rose (1947) kartzelako mundua samurtasunez goraipatzen dituen eleberriak. Ondoren, antzerki-lanak idatzen hasi zen, non gizakiaren nortasuna eta bizitzan jokatzen diren rolak landu zituen, absurduaren antzerkiaren korrontearen barnean, baina gorrotoaren antzerkia deitu izan den estilo pertsonalaz. Gizartearen kontra doazen balioen apologia azaltzen da lan horietan.

1968ko Maiatzetik aurrera, hein handi batean, polikoki ekintzaile nagusi batean bilakatu zen. Daniel Cohn-Benditekin, esaterako, Frantziako etorkinen bizi baldintza kaxkarrak salatuz, edota Argelian frantziarrek egindako sarraskien kontrako aldarrikapenak eginez, Foucault edo Sartre bezalako intelektualekin bat. 1970an Pantera Beltza Alderdiarengandik gonbidatua izan zen EEBBetara, eta haien liderra zen Huey Newton pantera beltzaren epaiketa eta beste gaien inguruan artikuluak idatzi zituen. Era horretan, Angela Davis eta George Jacksonen aldeko aldarrikapen eta kanpainetan hartu zuen parte. Ondoren, ere, Palestinako errefuxiatu zelaietara bidaiatu zuen, Yasser Arafatekin hitzordua izanik. Gainera, besteak beste, RAFeko Andreas Baader eta Ulrike Meinhof militanteen aldeko elkartasun idatziak egin zituen, Le Mondek argitaratutako "Violence et brutalité" (1977) kasu.

Oro har, pariak, emagalduak, lapurrak, baztertuak oro har, ditu pertsonaia nagusiak. Idazlan hauek joko bikoitzak dituzte oinarrian, liturgiako ospakizunei jarraitzen dietela: Les Bonnes (1947), Les Nègres (1958), Le Balcon (1960) eta Les paravents (1966).

Journal du voleur (1949) obra autobiografikoan argitu zituen J. Genetek bere asmoak zehaztasunik handienaz.


Erreferentziak