Auschwitz: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
|||
33. lerroa: | 33. lerroa: | ||
{{NA lotura|pl}} |
{{NA lotura|pl}} |
||
{{NA lotura|pt}} |
{{NA lotura|pt}} |
||
[[als:KZ Auschwitz-Birkenau]] |
|||
[[ar:معسكر أوشفيتز بيركينو]] |
|||
[[be-x-old:Асьвенцім]] |
|||
[[de:KZ Auschwitz-Birkenau]] |
|||
[[ksh:Konzentratiunslajer Auschwitz-Birkenau]] |
|||
[[sk:Koncentračný tábor Auschwitz-Birkenau]] |
01:11, 15 maiatza 2013ko berrikusketa
Auschwitz-Birkenau. Alemania naziko kontzentrazio eta deuseztatze esparrua (1940-1945)1 UNESCOren gizateriaren ondarea | |
Auschwitz II-ko sarrera (Birkenau), barnetik ikusita. | |
Mota | Kulturala |
Irizpideak | vi |
Erreferentzia | 31 |
Kokalekua | Txantiloi:POL |
Eskualdea2 | Europa eta Ipar Amerika |
Izen ematea | 1979 (III. bilkura) |
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) 2 UNESCOren sailkapena |
Auschwitz (alemanez: Konzentrationslager Auschwitz) Alemania naziko kontzentrazio- eta deuseztatze-esparrurik handiena izan zen. Egungo Poloniako hegoaldean kokatua, Oświęcim (Auschwitz alemanieraz) hiritik hartu zuen izena.
Auschwitz hiru arlotan zegoen banaturik: Auschwitz I, administraziogunea; Auschwitz II (Birkenau), deuseztatze-esparrua edo Vernichtungslager alemanieraz; eta Auschwitz III (Monowitz), kontzentrazio-esparrua. Lehenengo biak, UNESCOk, 1979an Gizateriaren Ondare izendatu zituzten. Auschwitzen menpean, gainera, beste 40 esparru ere bazeuden.
Esparruko buruak, Rudolf Hössek, Nurenbergeko epaiketan Auschwitzen 2,5 milioi lagun hil zirela adierazi zuen. Auschwitz-Birkenau Museoak 1990ean kopuru hori berriz kalkulatu zuen, eta azken zenbatespenek diote 1,1 - 1,6 milioi bitartean izan zirela erailak. Horietako % 90 ia-ia Europako herrialde guztietako juduak izan ziren. Gehienak Zyklon B gasa erabiliz hil zituzten, baina gose sistematikoak, bortxazko lanak, osasun-zaintzarik ezak, banakako exekuzioek eta medikuntza-esperimentu izenekoek ere eragin zuten makina bat heriotza.
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Auschwitz |
Gizateriaren Ondarea Polonian | ||
---|---|---|
Auschwitz-Birkenau • Bakearen elizak (Jawor eta Świdnica) • Białowieża basoa 1 • Krakoviako hirigune historikoa • Kalwaria Zebrzydowska • Malborkeko gaztelu teutonikoa • Mendeurrenaren Aretoa (Wrocław) • Muzakowski parkea 2 • Polonia Txikiko egurrezko elizak • Toruńgo Erdi Aroko hirigunea • Varsoviako hirigune historikoa • Wieliczkako eta Bochniako gatz meatzeak • Zamośćeko hirigune historikoa Oharrak: 1Bielorrusiarekin batera · 2Alemaniarekin batera |