Laranja: berrikuspenen arteko aldeak
t removing old-formated (incorrect) interwiki |
|||
106. lerroa: | 106. lerroa: | ||
[[Kategoria:Fruituak]] |
[[Kategoria:Fruituak]] |
||
[[lij:Çetron]] |
05:57, 3 uztaila 2013ko berrikusketa
Laranja jatorriz Asiakoa den laranjondoak ematen duen fruta zitriko jangarria da. Izatez, azal gogor eta lodiko hesperidio bat da. Bere mamia zukuz betetako hainbat atalez osaturik dago. Aberatsa da C bitaminan, flabonoideetan eta esentzia-olioetan.
Laranja aspaldian sortutako hibridoa da, seguru asko arabisagarraren eta mandarinaren nahastea.
Laranja hitzaren jatorria itxura batean sanskritoa ("narang") edo tamilera da. Beren jatorria Asiako hego-ekialdean dago, Indian, Vietnamen edo Txinako hego-ekialdean. Citrus x sinensis zuhaitzaren fruituari "laranja gozo" esaten zaio, Citrus x aurantium espezieak ematen duen "laranja mingots"-etik bereizteko.
Munduan gehien kontsumitzen den frutetako bat da. Klima epel eta hezea duten eskualdeetan lantzen da.
Barietateak
- Persiar laranja (Indiakoa)
- Navel laranja (Brasilgoa)
- Navel-Late laranja
- Navelina laranja
- Valencia-Late laranja (Valentziako probintziakoa)
- Vernia laranja
- Destrio laranja
- Salustiana laranja
- Sangina laranja
Informazio nutrizionala
Laranja | |||
ura: 86,75 g | errautsa: 0,44 g | zuntz: 2,4 g | balio energetikoa: 47 kcal |
karbono hidratos: 11,75 g | azukrea: 9,35 g | proteina: 940 mg | lipido: 120 mg |
Oligoelementuak | |||
potasio: 181 mg | kaltzio: 40 mg | fosforo: 14 mg | magnesio: 10 mg |
burdina: 100 µg | zink: 70 µg | kobre: 45 µg | sodio: 0 mg |
Bitaminak | |||
C bitamina: 53,2 mg | B1 bitamina: 87 µg | B2 bitamina: 40 µg | B3 bitamina: 282 µg |
B5 bitamina: 250 µg | B6 bitamina: 60 µg | B9 bitamina: 0 µg | B12 bitamina: 0 µg |
A bitamina: 225 UI | erretinol: 0 µg | E bitamina: 0,18 µg | K bitamina: 0 µg |
Gantz-azidoak | |||
gantz-azido saturatuak: 15 mg | gantz-azido monoinsaturatuak: 23 mg | gantz-azido poliinsaturatuak: 25 mg | kolesterol: 0 mg |
Ekoizpena
FAOren arabera, hauek dira munduko ekoizlerik handienak (2005ean, tonatan):
1. | (Korsikeraz) 1 | 17.804.600 |
2. | Txantiloi:USA | 8.393.276 |
3. | Txantiloi:MEX | 4.112.711 |
4. | Txantiloi:IND | 3.100.000 |
5. | Txantiloi:CHN | 2.412.000 |
6. | Espainia | 2.294.600 |
7. | Txantiloi:ITA | 2.201.025 |
8. | Txantiloi:IRN | 1.900.000 |
9. | Txantiloi:EGY | 1.789.000 |
10. | Txantiloi:PAK | 1.579.900 |
Ikus, gainera
Erreferentziak
- ↑ Iturria: USDA Nutrient Database
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Laranja |
Wikiztegian orri bat dago honi buruz: laranja . |