Laranja: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 115 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q13191 orrian
t removing old-formated (incorrect) interwiki
106. lerroa: 106. lerroa:


[[Kategoria:Fruituak]]
[[Kategoria:Fruituak]]

[[lij:Çetron]]

05:57, 3 uztaila 2013ko berrikusketa

Laranja jatorriz Asiakoa den laranjondoak ematen duen fruta zitriko jangarria da. Izatez, azal gogor eta lodiko hesperidio bat da. Bere mamia zukuz betetako hainbat atalez osaturik dago. Aberatsa da C bitaminan, flabonoideetan eta esentzia-olioetan.

Laranja aspaldian sortutako hibridoa da, seguru asko arabisagarraren eta mandarinaren nahastea.

Laranja hitzaren jatorria itxura batean sanskritoa ("narang") edo tamilera da. Beren jatorria Asiako hego-ekialdean dago, Indian, Vietnamen edo Txinako hego-ekialdean. Citrus x sinensis zuhaitzaren fruituari "laranja gozo" esaten zaio, Citrus x aurantium espezieak ematen duen "laranja mingots"-etik bereizteko.

Munduan gehien kontsumitzen den frutetako bat da. Klima epel eta hezea duten eskualdeetan lantzen da.

Barietateak

Informazio nutrizionala

Laranja
100 gramoko balio nutrizionala[1]

ura: 86,75 g errautsa: 0,44 g zuntz: 2,4 g balio energetikoa: 47 kcal
karbono hidratos: 11,75 g azukrea: 9,35 g proteina: 940 mg lipido: 120 mg
Oligoelementuak
potasio: 181 mg kaltzio: 40 mg fosforo: 14 mg magnesio: 10 mg
burdina: 100 µg zink: 70 µg kobre: 45 µg sodio: 0 mg
Bitaminak
C bitamina: 53,2 mg B1 bitamina: 87 µg B2 bitamina: 40 µg B3 bitamina: 282 µg
B5 bitamina: 250 µg B6 bitamina: 60 µg B9 bitamina: 0 µg B12 bitamina: 0 µg
A bitamina: 225 UI erretinol: 0 µg E bitamina: 0,18 µg K bitamina: 0 µg
Gantz-azidoak
gantz-azido saturatuak: 15 mg gantz-azido monoinsaturatuak: 23 mg gantz-azido poliinsaturatuak: 25 mg kolesterol: 0 mg

Ekoizpena

FAOren arabera, hauek dira munduko ekoizlerik handienak (2005ean, tonatan):

1. (Korsikeraz)Brasil-ko bandera 1 17.804.600
2. Txantiloi:USA 8.393.276
3. Txantiloi:MEX 4.112.711
4. Txantiloi:IND 3.100.000
5. Txantiloi:CHN 2.412.000
6.  Espainia 2.294.600
7. Txantiloi:ITA 2.201.025
8. Txantiloi:IRN 1.900.000
9. Txantiloi:EGY 1.789.000
10. Txantiloi:PAK 1.579.900

Ikus, gainera

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Laranja
Wikiztegian orri bat dago honi buruz: laranja .