Myriapoda

Taxotaula bat irakurtzeko era Myriapoda Fosilen hedapena: Siluriar berantiar-gaur egun PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Pachybolus excisus
Sailkapen zientifikoa
Erreinua: Animalia Filuma: Arthropoda Azpifiluma: Myriapoda
Klaseak
Chilopoda Diplopoda Pauropoda Symphyla Arthropleuridea †

Myriapoda artropodoen barneko azpifilum bat da, ehunzango, milazangok eta bestelakoak barnebiltzen diteuna. 13.000 espezie identifikatu dira, guztiak lur-lehortarrak. Euren izenaren arabera 10.000 hanka dituztela aditzera ematen den arren hanka gehien dituen miriapodoak 750 ditu (Illacme plenipes) eta batzuek hamar baino gutxiago ere badituzte. Fosilik zaharrenak Siluriarrean aurkitu dira, nahiz eta badirudien Kanbriarrean sortu zirela.

Myriapodoek antena pare sinple bat dute eta kasu gehienetan begi bakunak. Ahoaren parteak buruaren azpialdean daude, labrum eta epistoma batekin goiko ezpainan eta maxila pare bat beheko ezpainean. Ahoaren barruan barail pare bat dute. Myriapodoek espirakuloetatik hartzen dute arnas, intsektuek duten sistemaren antzera. Bihotz tubular handia dute gorputzan zehar, baina odol tutu gutxi.

Miriapodoen barnean lau klase daude egun: diplopodoak (Diplopoda), pauropodoak (Pauropoda), sinfiloak (Symphyla) eta kilopodoak (Chilopoda):

• Diplopodoek bi hanka-pare dituzte segmentu bakoitzean, leku hezeetan bizi dira, belarra jaten dute eta gorputza beregain biribiltzeko gaitasuna dute.
• Pauropodoek hanka-pare gutxi dituzte, 11 gehienera; itsuak dira, eta harrien azpian bizi dira.
• Sinfiloak kolorgeak dira, belarra jaten dute eta harrien azpian bizi dira.
• Xilopodoek gorputz luze zapala dute, segmentu bakoitzean hanka-pare bakarra duena, haragijaleak dira eta kako pozoitsuak dituzte.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Myriapoda