Frankofonia: berrikuspenen arteko aldeak
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Francophonie lotu du, Wikidataren arabera. |
No edit summary |
||
7. lerroa: | 7. lerroa: | ||
Lau multzotan banatu ditzakegu herrialdeak (ikus mapa): ''Ama-hizkuntza'' dutenak (urdin iluna), ''Administrazio-hizkuntza'' (urdina), ''Kultur-hizkuntza'' dutenak (urdin argia) eta ''Hizkuntz gutxitua'' dutenak (berdea). |
Lau multzotan banatu ditzakegu herrialdeak (ikus mapa): ''Ama-hizkuntza'' dutenak (urdin iluna), ''Administrazio-hizkuntza'' (urdina), ''Kultur-hizkuntza'' dutenak (urdin argia) eta ''Hizkuntz gutxitua'' dutenak (berdea). |
||
==Frantsesaren egoera munduan== |
|||
Herrialde batean frantsesak duen egoera aztertzeko aldagai ugari izan behar dira kontuan: frantsesa hizkuntza ofiziala den edo ez, gehiengoaren edo gutxiengoren baten ama hizkuntza den, egoera formal edota informalean erabiltzen den, etab. |
|||
Zenbait herrialdetan ([[Frantzia]], [[Quebec]], [[Valonia]], [[Suitza]] frankofonoa, [[Monako]], [[Kanada]]ko eskualde batzuk...), frantsesa biztanle gehienen ama hizkuntza izateaz gain, erabilera arrunteneko hizkuntza da, bai eremu formalean, baita informalean ere. |
|||
[[Saharaz hegoaldeko Afrika]]ko herrialde askotan, frantsesa administrazio hizkuntza nagusia da, besteak beste, [[Kongoko Errepublika Demokratikoa]]n (munduan frantses hiztun kopuru handieneko herrialdea), baita [[Magreb]]eko zenbaitzutan ere ([[Algeria]] da adibiderik esanguratsuena). |
|||
Azkenik, beste zenbait herrialde ere, frantses hiztun kopuru esanguratsua edota kultura frantsesarekin harreman estua duelako, frankofoniaren baitan kokatzen dira. Frantsesa hizkuntza ofiziala izan ez arren, kultura edota irakaskuntzan garrantzia nabarmena izan ohi du. Herrialde horein artean [[Errumania]] eta [[Libano]] aipa daitezke, adibidez. |
|||
== Kideak kontinenteka == |
== Kideak kontinenteka == |
09:46, 23 urria 2013ko berrikusketa
Frankofonia frantsesez mintzatzen den mundu mailako hizkuntz-komunitatea da, 150 milioi pertsona biltzen duena. Hiztunen kopuruari dagokionez, 6. postuan dago txinera (mandarin), ingelesa, hindia, gaztelania eta arabieraren atzetik.
Martxoaren 20a da komunitatearen nazioarteko jaieguna.
Lau multzotan banatu ditzakegu herrialdeak (ikus mapa): Ama-hizkuntza dutenak (urdin iluna), Administrazio-hizkuntza (urdina), Kultur-hizkuntza dutenak (urdin argia) eta Hizkuntz gutxitua dutenak (berdea).
Frantsesaren egoera munduan
Herrialde batean frantsesak duen egoera aztertzeko aldagai ugari izan behar dira kontuan: frantsesa hizkuntza ofiziala den edo ez, gehiengoaren edo gutxiengoren baten ama hizkuntza den, egoera formal edota informalean erabiltzen den, etab.
Zenbait herrialdetan (Frantzia, Quebec, Valonia, Suitza frankofonoa, Monako, Kanadako eskualde batzuk...), frantsesa biztanle gehienen ama hizkuntza izateaz gain, erabilera arrunteneko hizkuntza da, bai eremu formalean, baita informalean ere.
Saharaz hegoaldeko Afrikako herrialde askotan, frantsesa administrazio hizkuntza nagusia da, besteak beste, Kongoko Errepublika Demokratikoan (munduan frantses hiztun kopuru handieneko herrialdea), baita Magrebeko zenbaitzutan ere (Algeria da adibiderik esanguratsuena).
Azkenik, beste zenbait herrialde ere, frantses hiztun kopuru esanguratsua edota kultura frantsesarekin harreman estua duelako, frankofoniaren baitan kokatzen dira. Frantsesa hizkuntza ofiziala izan ez arren, kultura edota irakaskuntzan garrantzia nabarmena izan ohi du. Herrialde horein artean Errumania eta Libano aipa daitezke, adibidez.
Kideak kontinenteka
Europa
Elkartuta: Albania, Andorra, Armenia, Austria, Eslovakia, Eslovenia, Georgia, Grezia, Hungaria, Kroazia, Letonia, Lituania, Mazedoniako Errepublika, Polonia, Txekiar Errepublika.
Afrika
- Afrika Erdiko Errepublika
- Benin
- Boli Kosta
- Burkina Faso
- Burundi
- Djibuti
- Egipto
- Ekuatore Ginea
- Ginea
- Ginea Bissau
- Cabo Verde
- Kamerun
- Komoreak
- Kongoko Errepublika
- Kongoko Errepublika Demokratikoa
- Madagaskar
- Mali
- Maroko
- Mauritania
- Maurizio
- Niger
- Ruanda
- São Tomé eta Príncipe
- Senegal
- Seychelleak
- Togo
- Tunisia
- Txad
Amerika
- AEB (New Hampshire, Louisiana, Maine eta Vermont).
- Dominika
- Guyana Frantsesa
- Haiti
- Kanada (Quebec eta Brunswick Berria)
- Santa Luzia
Asia
Ozeania
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Frankofonia |
- Organisation internationale de la francophonie
- Centre de documentation de la Francophonie (CIFDI)
- Agence universitaire de la Francophonie (AUF)
- Institut de la francophonie
- Association internationale des maires francophones
- TV5Monde
- Carrefour des francophones d'Amérique
- Actualités de la Francophonie
- Conseil pour le développement du français en Louisiane
- LibanVision