Kilt: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
14. lerroa: 14. lerroa:
Denbora igaro ahala, goiko zatia kendu zioten, oso deserosoa baitzen lana egiterakoan.
Denbora igaro ahala, goiko zatia kendu zioten, oso deserosoa baitzen lana egiterakoan.


[[1746]] urtean debekatu egin zen, [[Cullodengo gudua]] ren ondoren. Debekua [[1782]] urtean kendu zuten. Tarte hartan soilik Britainiar Armadaren barruko [[Eskoziako Lur Garaiak|Eskoziako Lur Garaietako]] zenbait batalloik jantzi ahal izan zuten, haien leialtasuna [[Hannover]]-etarren Monarkiarekiko duda gabekoa jotzen zenez.
[[1746]] urtean debekatu egin zen, [[Cullodengo gudua]] ren ondoren. Debekua [[1782]] urtean kendu zuten. Tarte hartan soilik Britainiar Armadaren barruko [[Eskoziako Lur Garaiak|Eskoziako Lur Garaietako]] zenbait batalloik jantzi ahal izan zuten, haien leialtasuna [[Hannover]] dinastiarekiko duda gabekoa jotzen zenez.


=== Gaur egun ===
=== Gaur egun ===

21:08, 4 abendua 2013ko berrikusketa

Kilta

Kilta (Eskoziako Gaeleraz Fèileadh) jantzi mota eskoziar bat da. Koadrodun Gona baten antzekoa, baina bakarrik gizonentzat egina. Ezkontza eta hitzarmen garrantzitsuetan eramaten dute batez ere. Oihal honek 8 metro luze inguru ditu zabalean, eta luzeera berriz gizonaren belaunetarainokoa da.

Gaelikoan salbu ohikoa den Kilt hitza Scots hizkuntzatik dator. Jatorria ordea Norvegiera zaharreko kjalta hitzetik omen dator, Erdi Aroan vikingoen erasoaldiak eta gero Eskozian bizitzen jarri ziren norvegiarrek antzeko jantzia baizeramaten.

Koloreak

Kolore askotako Kiltak daude klan edo familia bakoitzak berea baitu eta. Zelako aberastasunak zenituzun erakusten zuten, eta geroz eta aberatsago izan, geroz eta kolore biziagoak eramaten zituzten. Datu hori XV. mendeko idazki batengatik dakigu. Gaur klan ugari daude eta kolore sorta ugari izaten dituzte aberastasuna kontuan hartu gabe. Gehienetan konbinatzen diren koloreak gorri-berdea eta berdea-morea dira.

Klan bakoitzeko kolore patroia Tartan deitzen da. Gehienetan kolore primarioak ziren, baina gaur egun jostun askok kolore distiratsuak erabiltzen dituzte kolore tradizionaletatik aparte.

Historia

Antzinako Zeltengandik datorren ohitura bat da, izan ere, Zeltek, antzeko oihal bat eramaten zuten janzteko. Baina horretaz gain beste erabilpen garrantzitsu bat zeukan: gauean lo egiteko zaku bihurtzen zuten hotzik ez sentitzeko. Antzina euritik babesteko erabiltzen ziren. Kiltak lehen gorputz osoa estaltzen zuen eta zarrailu batekin biltzen zen (feileadh mor). Gonaren oihal gehiena haren beheko partean erabiltzen zen eta soberan zegoena sorbaldaren atzean kokatzen zen.

Denbora igaro ahala, goiko zatia kendu zioten, oso deserosoa baitzen lana egiterakoan.

1746 urtean debekatu egin zen, Cullodengo gudua ren ondoren. Debekua 1782 urtean kendu zuten. Tarte hartan soilik Britainiar Armadaren barruko Eskoziako Lur Garaietako zenbait batalloik jantzi ahal izan zuten, haien leialtasuna Hannover dinastiarekiko duda gabekoa jotzen zenez.

Gaur egun

Gaur egun gona motza moduan erabiltzen da, beheko partea bakarrik erabiltzen da (sorbaldakoa ez).Tradizioa jarraituz ez dute ezer eramaten Kilt-aren azpian. Modako jostun famatuak Kilt-a berriztatzen saiatu dira, baina ehunaren diseinua da imitatu dena gehienbat.

Ikus gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kilt