Eskoto: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

02:55, 26 abendua 2013ko berrikusketa

Artikulu hau irlandar jatorriko Eskoziako etnia gaelikoari buruzkoa da; eskoziar filosofoa gaitzat duena beste hau da: «Joan Duns Eskoto»

Eskotoak, VI. mendean, gaur egun Eskoziako mendebaldeko kostaldean ezarri ziren tribu gaeliko irlandar bat zen. Erromatarrek, "scoti" deitzen zituzten, eta, jatorriz, egungo Irlandatik zetozen, Fergus Mòr Mac Earca euren erregea buru zutelarik. Eskotoek, Hebridak eta Eskoziaren mendebaldea eraso zituzten, eta erresuma berri bat ezarri zuten gaur egun Argyll deitzen den lurraldean, Dál Riata bezala ezagutu zena.

Euren erregerik ospetsuena, Kenneth Mac Alpin, Eskoziako ekialdeko pikto tribuekin aliatu zen 844an, eta eskoziar lurralde guztia bateratzen hasi zen, lurraldearen egungo Eskozia izena sortuz. Beste tribu irlandar batzuek kanporatu zituzten, matxinatzaile eta gerlari izateagatik; gainera, izatez, "eskoto" hitzak, irlandar gaeleraz, "lapurrak" edo "legez kanpokoak" esan nahi du.

Eskotoak, Irlanda, Eskozia eta Man uharteko talde etnolinguistiko bat da. Euren hizkuntza, gaelera da.

Ikus gainera

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Beste erabilpenak|irlandar jatorriko Eskoziako etnia gaelikoari|eskoziar filosofoa|Joan Duns Eskoto}}
+'''Eskotoak''', [[VI. mendea]]n, gaur egun [[Eskozia]]ko mendebaldeko kostaldean ezarri ziren tribu [[gaeliko (etnia)|gaeliko]] [[irlanda]]r bat zen. Erromatarrek, "scoti" deitzen zituzten, eta, jatorriz, egungo [[Irlanda]]tik zetozen, Fergus Mòr Mac Earca euren erregea buru zutelarik. Eskotoek, [[Hebridak]] eta Eskoziaren mendebaldea eraso zituzten, eta erresuma berri bat ezarri zuten gaur egun [[Argyll]] deitzen den lurraldean, [[Dál Riata]] bezala ezagutu zena.
-'''Eskoto''', IV. mendetik aurrera gael herriari idazle erromatarrek emandako izena da ("''Scoti''"). Ez dago batere garbi hitz honen esanahia baina dirudienez "lapurrak" edo "legez kanpokoak" esan nahi du eta Britania erromatarra erasotzen zuten gerlari gaelikoei deitzeko erabiltzen zuten baina pixkanaka pixkanaka Latinez idazten zuten idazleak hitz hau herri gaeliko osoa izendatzeko erabiltzen hasi ziren (lehenago erromatarrek ''Hiberni'' hitza erabiltzen zuten).
+Euren erregerik ospetsuena, [[Kenneth Mac Alpin]], Eskoziako ekialdeko [[pikto]] tribuekin aliatu zen [[844]]an, eta eskoziar lurralde guztia bateratzen hasi zen, lurraldearen egungo Eskozia izena sortuz. Beste tribu irlandar batzuek kanporatu zituzten, matxinatzaile eta gerlari izateagatik; gainera, izatez, "eskoto" hitzak, [[irlandera|irlandar gaeleraz]], "lapurrak" edo "legez kanpokoak" esan nahi du.
-Gaelikoak jatorriz Irlandakoak ziren eta VI. mendean Fergus Mòr Mac Earca erregea buru zutelarik Eskozian kokatzen hasi ziren (orduan Caledonia deitua). Eskotoek Hebrida uharteak eta Eskoziako mendebaldea erasotu zituzten eta gaur egun Argyll-go eskualdea den lurraldean erresuma bat ezarri zuten, Dál Riata izenez ezagutu zena.
+Eskotoak, [[Irlanda]], [[Eskozia]] eta [[Man uhartea|Man uharteko]] talde etnolinguistiko bat da. Euren hizkuntza, [[gaelera]] da.
-. urtean, beren errege zen Kenneth Mac Alpin piktoen tribuarekin aliatu edo kidetu zen Norvegiako vikingoen erasoengandik defendatzeko eta hala eskoziar lurraldearen batasuna
-eraikitzen hasi zen. XI. mende amaierarako piktoak jada erabat gaelizatuak zeuden eta honek gaur egungo herrialdeari apurka apurka bere
-<nowiki> </nowiki>izena ematea ekarriko zuen (edonola ere, Eskoziako Gaelerazko lurralde honen izena orduan zein orain ''Alba'' da). Beste tribu irlandar batzuk lurralde haietatik kanporatu egin zituzten, errebeldeak eta gerlariak ziren aitzakiarekin.
-Garai batean Eskotoak Irlanda, Eskozia eta Man Uhartean kokatutako talde etno-linguistikoa izendatzeko erabili bazen ere, gaur egun '''gaeliko''' edo '''gael''' hitza erabiltzen da. Caledonia inbaditu zutenean, beren hizkuntza Aitzinirlandera zen. Ondoren, handik Irlandera Zaharra eratorriko zelarik.
-.
 == Ikus gainera ==