Eskoto: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

03:06, 26 abendua 2013ko berrikusketa

Artikulu hau irlandar jatorriko Eskoziako etnia gaelikoari buruzkoa da; eskoziar filosofoa gaitzat duena beste hau da: «Joan Duns Eskoto»

Eskoto, IV. mendetik aurrera gael herriari idazle erromatarrek emandako izena da ("Scoti"). Ez dago batere garbi hitz honen esanahia baina dirudienez "lapurrak" edo "legez kanpokoak" esan nahi du eta Britania erromatarra erasotzen zuten gerlari gaelikoei deitzeko erabiltzen zuten baina pixkanaka pixkanaka Latinez idazten zuten idazleak hitz hau herri gaeliko osoa izendatzeko erabiltzen hasi ziren (lehenago erromatarrek Hiberni hitza erabiltzen zuten).

Gaelikoak jatorriz Irlandakoak ziren eta VI. mendean Fergus Mòr Mac Earca erregea buru zutelarik Eskozian kokatzen hasi ziren (orduan Caledonia deitua). Eskotoek Hebrida uharteak eta Eskoziako mendebaldea erasotu zituzten eta gaur egun Argyll-go eskualdea den lurraldean erresuma bat ezarri zuten, Dál Riata izenez ezagutu zena.

844. urtean, beren errege zen Kenneth Mac Alpin piktoen tribuarekin aliatu edo kidetu zen Norvegiako vikingoen erasoengandik defendatzeko eta hala eskoziar lurraldearen batasuna eraikitzen hasi zen. XI. mende amaierarako piktoak jada erabat gaelizatuak zeuden eta honek gaur egungo herrialdeari apurka apurka bere izena ematea ekarriko zuen (edonola ere, Eskoziako Gaelerazko lurralde honen izena orduan zein orain Alba da). Beste tribu irlandar batzuk lurralde haietatik kanporatu egin zituzten, errebeldeak eta gerlariak ziren aitzakiarekin.

Garai batean Eskotoak Irlanda, Eskozia eta Man Uhartean kokatutako talde etno-linguistikoa izendatzeko erabili bazen ere, gaur egun gaeliko edo gael hitza erabiltzen da. Caledonia inbaditu zutenean, beren hizkuntza Aitzinirlandera zen. Ondoren, handik Irlandera Zaharra eratorriko zelarik.

.

Ikus gainera

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Beste erabilpenak|irlandar jatorriko Eskoziako etnia gaelikoari|eskoziar filosofoa|Joan Duns Eskoto}}
-'''Eskoto''', IV. mendetik aurrera gael herriari idazle erromatarrek emandako izena da ("''Scoti''"). Ez dago batere garbi hitz honen esanahia baina dirudienez "lapurrak" edo "legez kanpokoak" esan nahi du eta Britania erromatarra erasotzen zuten gerlari gaelikoei deitzeko erabiltzen zuten baina pixkanaka pixkanaka Latinez idazten zuten idazleak hitz hau herri gaeliko osoa izendatzeko erabiltzen hasi ziren (lehenago erromatarrek ''Hiberni'' hitza erabiltzen zuten).
+'''Eskoto''', IV. mendetik aurrera [[gaeliko (etnia)|gael]] herriari idazle [[Erromatar Inperioa|erromatarrek]] emandako izena da ("''Scoti''"). Ez dago batere garbi hitz honen esanahia baina dirudienez "lapurrak" edo "legez kanpokoak" esan nahi du eta [[Britania]] erromatarra erasotzen zuten gerlari gaelikoei deitzeko erabiltzen zuten baina pixkanaka pixkanaka [[Latin|Latinez]] idazten zuten idazleak hitz hau herri gaeliko osoa izendatzeko erabiltzen hasi ziren (lehenago erromatarrek ''Hiberni'' hitza erabiltzen zuten).
-Gaelikoak jatorriz Irlandakoak ziren eta VI. mendean Fergus Mòr Mac Earca erregea buru zutelarik Eskozian kokatzen hasi ziren (orduan Caledonia deitua). Eskotoek Hebrida uharteak eta Eskoziako mendebaldea erasotu zituzten eta gaur egun Argyll-go eskualdea den lurraldean erresuma bat ezarri zuten, Dál Riata izenez ezagutu zena.
+Gaelikoak jatorriz [[Irlanda|Irlandakoak]] ziren eta VI. mendean Fergus Mòr Mac Earca erregea buru zutelarik [[Eskozia|Eskozian]] kokatzen hasi ziren (orduan [[Kaledonia|Caledonia]] deitua). Eskotoek [[Hebrida uharteak]] eta Eskoziako mendebaldea erasotu zituzten eta gaur egun [[Argyll eta Bute|Argyll]]-go eskualdea den lurraldean erresuma bat ezarri zuten, [[Dál Riata]] izenez ezagutu zena.
-. urtean, beren errege zen Kenneth Mac Alpin piktoen tribuarekin aliatu edo kidetu zen Norvegiako vikingoen erasoengandik defendatzeko eta hala eskoziar lurraldearen batasuna
+. urtean, beren errege zen [[Kenneth Mac Alpin]] [[pikto|piktoen]] tribuarekin aliatu edo kidetu zen [[Norvegia|Norvegiako]] [[vikingo|vikingoen]] erasoengandik defendatzeko eta hala eskoziar lurraldearen batasuna eraikitzen hasi zen. XI. mende amaierarako piktoak jada erabat gaelizatuak zeuden eta honek gaur egungo herrialdeari apurka apurka bere<nowiki> </nowiki>izena ematea ekarriko zuen (edonola ere, [[Eskoziako gaelera|Eskoziako Gaelerazko]] lurralde honen izena orduan zein orain ''Alba'' da). Beste tribu irlandar batzuk lurralde haietatik kanporatu egin zituzten, errebeldeak eta gerlariak ziren aitzakiarekin.
-eraikitzen hasi zen. XI. mende amaierarako piktoak jada erabat gaelizatuak zeuden eta honek gaur egungo herrialdeari apurka apurka bere
-<nowiki> </nowiki>izena ematea ekarriko zuen (edonola ere, Eskoziako Gaelerazko lurralde honen izena orduan zein orain ''Alba'' da). Beste tribu irlandar batzuk lurralde haietatik kanporatu egin zituzten, errebeldeak eta gerlariak ziren aitzakiarekin.
-Garai batean Eskotoak Irlanda, Eskozia eta Man Uhartean kokatutako talde etno-linguistikoa izendatzeko erabili bazen ere, gaur egun '''gaeliko''' edo '''gael''' hitza erabiltzen da. Caledonia inbaditu zutenean, beren hizkuntza Aitzinirlandera zen. Ondoren, handik Irlandera Zaharra eratorriko zelarik.
+Garai batean Eskotoak [[Irlanda]], [[Eskozia]] eta [[Man uharte|Man Uhartean]] kokatutako talde etno-linguistikoa izendatzeko erabili bazen ere, gaur egun '''gaeliko''' edo '''gael''' hitza erabiltzen da. Caledonia inbaditu zutenean, beren hizkuntza [[Aitzinirlandera]] zen. Ondoren, handik [[Irlandera zaharra|Irlandera Zaharra]] eratorriko zelarik.
 .