Jellingeko harriak

Jellingeko tumulu, harri errunikoak eta eliza1 UNESCOren gizateriaren ondarea
Mota	Kulturala
Irizpideak	iii
Erreferentzia	697
Kokalekua	Txantiloi:DNK Danimarka
Eskualdea2	Europa eta Ipar Amerika
Koordenatuak	55°45′21″N 9°25′10″E
Izen ematea	1994 (XVIII. bilkura)
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) 2 UNESCOren sailkapena

Jellingeko harriak Danimarkako Jelling herrian dauden X. mendeko harri erruniko erraldoiak dira. Harririk zaharrena Gorm Zaharra erregeak eraiki zuen Thyra bere emaztearen omenez. Handiena, berriz, hauen semea zen Harald Bluetoothek eraiki zuen bere gurasoak, Danimarka eta Norvegiako konkista eta daniarren kristautasunera aldatzea gogoratzeko.

1994an UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zituen.

Harrien inskripzioak

Harald Bluetoothena

(A aldea)

ᚼᛅᚱᛅᛚᛏᚱ ᛬ ᚴᚢᚾᚢᚴᛦ ᛬ ᛒᛅᚦ ᛬ ᚴᛅᚢᚱᚢᛅ

ᚴᚢᛒᛚ ᛬ ᚦᛅᚢᛋᛁ ᛬ ᛅᚠᛏ ᛬ ᚴᚢᚱᛘ ᚠᛅᚦᚢᚱ ᛋᛁᚾ

ᛅᚢᚴ ᛅᚠᛏ ᛬ ᚦᚭᚢᚱᚢᛁ ᛬ ᛘᚢᚦᚢᚱ ᛬ ᛋᛁᚾᛅ ᛬ ᛋᛅ

ᚼᛅᚱᛅᛚᛏᚱ (᛬) ᛁᛅᛋ ᛬ ᛋᚭᛦ ᛫ ᚢᛅᚾ ᛫ ᛏᛅᚾᛘᛅᚢᚱᚴ

(B aldea)

ᛅᛚᛅ ᛫ ᛅᚢᚴ ᛫ ᚾᚢᚱᚢᛁᛅᚴ

(C aldea)

᛫ ᛅᚢᚴ ᛫ ᛏ(ᛅ)ᚾᛁ (᛫ ᚴᛅᚱᚦᛁ ᛫) ᚴᚱᛁᛋᛏᚾᚭ

Transliterazioa:

(A aldea)

haraltr : kunukR : baþ : kaurua

kubl : þausi : aft : kurm faþur sin

auk aft : þąurui : muþur : sina : sa

haraltr (:) ias : sąR * uan * tanmaurk

(B aldea)

ala * auk * nuruiak

(C aldea)

* auk * t(a)ni (* karþi *) kristną

(Jacobsen & Moltke, 1941-42, DR 42)

Transkripzio fonetikoa:

(A aldea)

[ˈharaldr ˈkʰɔnʊŋɡɽ ˈbɑð ˈɡœrwa]

[ˈkʰʊmbl θøːsi aft ˈɡɔrm ˈfaðʊr siːn]

[ʌk aft ˈθœrwɪ moːður siːna saː]

[ˈharaldr ɛs sæːɽ wanː ˈdanmɒrkʰ]

(B aldea)

[ˈalːa ɒkʰ ˈnɔrwɛɣ]

(C aldea)

[ɒkʰ ˈdanɪ ˈɡarðɪ ˈkʰrɪstna]

Euskaraz:

«	Harald erregeak Gorm bere aitaren ohorez eta Thyra bere amaren ohorez hauek eraikitzea agindu zuen; Danimarka osoa eta Norvegia bararentzat konkistatu zuen eta daniarrak kristau bihurtu zituen Harald	»

Gormena

(A aldea) ᛬ ᚴᚢᚱᛘᛦ ᛬ ᚴᚢᚾᚢᚴᛦ ᛬

᛬ ᚴ(ᛅᚱ)ᚦᛁ ᛬ ᚴᚢᛒᛚ ᛬ ᚦᚢᛋᛁ ᛬

᛬ ᛅ(ᚠᛏ) ᛬ ᚦᚢᚱᚢᛁ ᛬ ᚴᚢᚾᚢ

(B aldea) ᛬ ᛋᛁᚾᛅ ᛬ ᛏᛅᚾᛘᛅᚱᚴᛅᛦ ᛬ ᛒᚢᛏ ᛬

Transliterazioa:

(A aldea) : kurmR : kunukR :

: k(ar)þi : kubl : þusi :

: a(ft) : þurui : kunu

(B aldea) | sina | tanmarkaR | but |

(Jacobsen & Moltke, 1941-42, DR 41)

Euskaraz:

«	Gorm erregeak Thyra bere emaztearen ohorez hau (Danimarkaren gorazarre) eraikitzea agindu zuen	»

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jellingeko harriak